جام جم آنلاين: دهان هم مانند ديگر اعضاي بدن دچار بيماري‌هايي مي‌شود كه اغلب به دليل حساسيت اين عضو و ارتباط مستقيم آن با غذا خوردن، معمولا باعث درد شديد و در نتيجه رنج زياد بيمار مي‌شود. اين نوشتار به برخي ضايعات دهاني و نشانه‌ها و روش درمان آن مي‌پردازد.
كانديديازيس: يك عفونت قارچي است كه برفك هم ناميده مي‌شود. اين عفونت در كساني كه دندان مصنوعي دارند شايع است. كانديديازيس غالبا در افراد كم‌سن سال و افراد مسن، افراد ناتوان يا مبتلايان به ضعف سيستم ايمني ديده مي‌شود. كساني كه از خشكي دهان رنج مي‌برند نيز مستعد ابتلا به اين بيماري هستند. گاهي اوقات برفك به دنبال مصرف آنتي‌بيوتيك روي مي‌دهد، زيرا مصرف آنتي‌بيوتيك تعداد باكتري‌هاي طبيعي داخل دهان را كاهش مي‌دهد و تعادل ميكروارگانيسم‌هاي داخل دهان را به نفع قارچ رقم مي‌زند.
زبان مودار: اين وضعيت نسبتا نادر، ناشي از بزرگ و طويل بودن جوانه‌هاي چشايي است. ضعيف بودن بهداشت دهاني، تحريك مزمن دهان و كشيدن سيگار نيز از عوامل ايجاد آن هستند.
برجسته شدن كام سخت: گاهي در مركز سقف دهان يك برجستگي سفت و استخواني ظاهر مي‌شود. اين وضعيت در خانم‌هاي بالاي 30 سال شايع‌تر از مردان است و نيازي به درمان ندارد.
سرطان دهان: ممكن است به صورت زخم داخل دهاني ظاهر شود. ساير علائم شامل وجود برجستگي در داخل دهان يا گردن، بلع دردناك، مشكل شدن عمل بلع، اشكال در گفتار و وجود ضايعات زگيل مانند داخل دهان است. خشونت صدايي كه بيش از 2 هفته به طول بينجامد و هرگونه بي‌حسي ناحيه دهان و صورت نياز به بررسي دارد.
اگر زخم دهان در عرض 2 هفته بهبود نيابد توصيه مي‌كنيم، براي بررسي بيشتر به پزشك مراجعه كنيد. افراد سيگاري، الكلي، كساني كه تحت شيمي‌درماني يا راديوتراپي هستند يا مبتلايان به نقص ايمني نيز بايد به‌طور ادواري معاينه شوند. اولين نشانه سرطان دهان، زخمي است كه بهبود نمي‌يابد. در اين صورت ممكن است پزشك در خواست بيوپسي يا نمونه‌برداري كند.
چند توصيه:
* سيگار كشيدن را متوقف كنيد.
* سعي كنيد استرس‌هاي زندگي‌تان را كم كنيد.
* از اقداماتي كه باعث وارد شدن آسيب به مخاط دهان شما مي‌شود، مثل مسواك زدن شديد و گاز زدن مواد غذايي سفت اجتناب كنيد.
* مواد غذايي را به آرامي بجويد و به ميزان زياد آب بنوشيد.
* از وضعيت مناسب بهداشت دهان و دندان خود مطمئن شويد. به اين منظور لازم است به طور ادواري به دندانپزشك خود مراجعه كنيد.
* حساسيت غذايي خودتان را شناسايي و از مصرف مواد غذايي كه باعث تحريك دهان شما مي‌شود، خودداري كنيد.
* از نوشيدن و خوردن مايعات و غذاهاي خيلي داغ خودداري كنيد.
دكتر محمدحسن عامري
متخصص گوش، حلق و بيني