در هـمـه اديـان الـهي - خصوصا اسلام - توحيد مهمترين اصل است.

خداوند متعال،پيامبران را بـرانگيخت و سرلوحه دعوت آنان را تبليغ يکتاپرستي وتبيين توحيد قرارداد.

اين اصل، در قرآن و سنت پيامبر (ص) به روشني تبيين شده است و هر مسلماني بايد، توحيد را از اين منابع زلال بگيرد تامل در اعتقادها و انديشه هاي وهابيون نشان مي دهد که آنان در اين اصل اساسي به کلي از قرآن و سنت دور افتاده اند و خدا را با اوصافي که محکمات قرآن و سنت معرفي مي کند [1]  قبول ندارند.

بـه اعـتـقـاد آنـان، خداوند در بالاي عرش و يا در آسمان،محدود و محاط بوده و محتاج به مکان است [2]  ابـن تـيـمـية، رهبر وهابيها، در کتابهايش به اين اعتقادات اعتراف نموده و به آيات متشابه قرآن و احاديثي مجعول متوسل گشته و از محکمات قرآن و احاديث قطعي نبوي چشمپوشي کرده است.

او در اثبات عقايدش به اين حديث متوسل شده است که مي گويد: خـدا هـر شـب و يـا آخـر هـر شـب از عـرش بـه زمـيـن فـرود مـي آيـد و صـبـح آن شـب، بـه عرش برمي گردد [3]  در حالي که شب در زمين دائمي است، يعني هر لحظه، مکاني در حال شب شدن ومکاني در حال صـبح شدن است و هميشه نصف کره زمين شب است و قسمتي از کره زمين، ثلث آخر شب است.

اگـر خدا محدود و محاط در عرش باشد و براي يک بار هم به زمين فرود بيايد ديگر براي هميشه در زمـين باقي مي ماند چون شب و ثلث آخرشب در زمين تا قيامت برقرار است.

و لحظه اي نيست که شب يا ثلث آخر شب در کره زمين تمام شود و نباشد در نتيجه اين حديث، خودش را تکذيب مي کند، زيرا ممکن نيست خداوند هر شب به زمين بيايد و صبح آن شب به عرش برگردد و اگر مقصود اين است که خداوند يکبار به زمين مي آيد و ديگر به عـرش بـرنـمـي گـردد و يـا ايـنکه لااقل تا قيامت برنمي گردد، باز هم عرش از وجود خدا خالي مي گردد.

در حالي که به اعتقاد وهابيها، خدا در عرش است بـه هـر حـال، ابـن تيميه و پيروانش در کتاب خود به اين عقيده که از آن يهوديان درخداشناسي اسـت، اعـتـراف و افـتخار مي کند و اين شايد عجيب نباشد.

چون آنهايهوديان را موحد مي دانند و ذبـيـحه (قرباني) آنها را حلال مي دانند [4] .

آنان به قدري به انحراف عقيده دچار گشته اند که حتي براي اثبات اعتقادشان به اعتقادات فرعون تمسک مي جويند (به اين صورت که مي گويند: از آنـجـا کـه فـرعـون معتقد بود که خداي موسي در آسمان است و لذا به وزيرش هامان دستور داد چيزي براي بسازد تا بتواندبه آسمان برود و خداي موسي را در آنجا ببيند.

پس خدا در عرش است اگـر کـسي بگويد خدا همچون انسان است، يعني محدود و محتاج به مکان است، به شهادت آيات مـحـکـمـات قرآن، کافر است.

جريري در کتاب خود به نام الفقه علي المذاهب الاربعه اعتقاد به جـسـمـيـت خـداوند و آنچه را مستلزم اعتقاد به تجسم باشد موجب کفر و معتقد به آن را کافر و مشرک مي داند الـبته عجيب اين است که ابن تيميه خودش مي گويد: اعتقاد به اينکه خداوند جسم دارد موجب ارتداد نمي شود، زيرا قرآن و سنت و ائمه مذاهب نگفته اند که خداوندجسم نيست سرانجام همين نظرات [5]  مشرکانه وي درباره خدا و انکارش نسبت به مقام رسول اللّه باعث شد کـه به حکم قضات حنفي، مالکي و شافعي دستگير گرديد و در زندان محبوس گشت تا مرد، در حکمي که درباره او از طرف سلطان مسلمين صادر شده آمده است: وکـان الشقي ابن تيمية في هذه المدة قد بسط لسان قلمه، و مد عنان کلمه، ونص في کلامه علي امـور ومـنـکـرات، واتـي في ذلک بما انکره ائمة الاسلام، وانعقد علي خلافه اجماع العلماء الاعلام، وخالف في ذلک علماء عصره وفقهاء شامه ومصره، وعلمنا انه استخف قومه فاطاعوه، حتي اتصل بنا انهم صرحوا في حق اللّه بالتجسيم...

[1]  از جمله در قرآن، درباره خداوند آمده است: (هو معکم اينما کنتم) سوره حديد، آيه 4.

(کان اللّه بکل شي ء محيطا) سوره نساء، آيه 126). (اقرب اليه من حبل الوريد) سوره ق، آيه 16.

 

[2] از کـتـابهايي که در آنها به اين عقايد تصريح شده عبارت است از رسالة العقيدة الحموية، رسالة العقيدة الواسطية، الفتاوي الکبري و منهاج السنة تاليف ابن تيمية.

[3] کـتـاب مـجموعة الرسائل لابن تيمية ـ در رساله الوصية الکبري و کتاب الصواعق المرسلة ابن قيم.

[4] ر.ک.الفتاوي الکبري از ابن تيميه، ج 2، ص 180، چاپ بيروت.

[5] الدرر الکامنه لابن حجر عسقلاني عن القاضي المالکي قال فقد ثبت کفر ابن تيمية.