با توجه به مشارکت نیمی از واجدان شرایط در چهاردهمین دوره انتخابات ریاستجمهوری، میتوان گفت که حماسه حضور مردم پای صندوقهای رای موجب تثبیت "وحدت ملی" در عین اختلافات سیاسی بوده و امنیت ملی و اعتبار بینالمللی جمهوری اسلامی ایران را در قالب "مردمسالاری دینی" ارتقاء میدهد و امید است با اقدامات مفید و موثر دولت چهاردهم، شاهد افزایش دخالت مستقیم مردم در سرنوشت سیاسی خود باشیم.
به گزارش خبرگزاری دانشجویان ایران(ایسنا)، اگر اهداف و منافع ملی کشور را مجموعهای از ثبات سیاسی و حفظ ارزشهای ملی و دستاوردهای انقلاب اسلامی ایران، استقلال و تمامیت ارضی آن بدانیم، تأمین این اهداف و کوشش همهجانبه در حفظ و حراست از آن با اتکاء به آرای مردم و حضور موثر آنان در عرصههای مختلف مشارکت ملی است، که انتخابات به عنوان یکی از ظرفیتهای نظام جمهوری اسلامی ایران در اعمال حق حاکمیت و اراده عمومی و تضمین آن میتواند نقش موثر و تأثیر بسزایی در تولید مولفههای قدرت نرم و ایجاد امنیت داشته باشد، بهخصوص آنکه امنیت نرم در فضای قدرت نرم و بر اساس شاخصههای قدرت نرم نمایان میشود.
قدرت نرم جمهوری اسلامی ایران در مشارکت مردمی
به تعبیر "جوزف نای"، «قدرت نرم فراتر از میزان توانایی برای ترغیب و تحریک دیگران به انجام کاری از طریق استدلال است، این نوع قدرت دربر دارندهی توانایی جذب یا شیفتهسازی نیز هست»، بنابراین ابعاد نرم امنیت ملی با مواردی چون ظرفیت سیاسی، کارایی سیستمی، مشروعیت سیاسی، نهادمندی و انسجام اجتماعی مشخص میشود که از کارکردهای انتخابات و از مولفههای ایجابی امنیت است. در همین راستا مشارکت حداکثری مردم در انتخابات سراسری نشانه قدرت نرم جمهوری اسلامی ایران بوده و ضامن امنیت ملی کشورمان در سطح بینالمللی است.
مقام معظم رهبری در تأکیدات خود در ایام انتخابات، همواره بر این نکته تصریح داشتهاند، که خط قرمز انتخابات و مبارزات انتخاباتی، امنیت ملی در کلیه ابعاد نظامی، سیاسی، اقتصادی و هویتی آن است که در بستر تخریبهای اخلاقی مورد تهدید قرار نگیرند؛ بهطوریکه همه کنشگران سیاسی در فرآیند انتخابات باید به گونهای رفتار کنند که نهتنها مؤلفههای امنیت ملی تضعیف نشود، بلکه با تقویت آنها ضریب امنیت ملی جمهوری اسلامی ایران افزایش یابد، از این رو انتخابات را باید یکی از ارکان مهم دکترین بازدارندگی کشور برشمرد که با حضور گسترده و فراگیر عموم مردم و نمایش قدرت ملی مصونیت، اقتدار و امنیت همهجانبه در پی دارد و به خوبی از آن میتوان به رابطهی انتخابات و امنیت بهخوبی پی برد، که انتخابات هم میتواند تولید امنیت کند و هم اینکه ایجاد چالش و ناامنی کند.
وحدت سیاسی و نخبهگرایی نتیجهی انتخابات پرشور
آریستوکراسی(نخبهگرایی) در سیاست کلان کشور تنها با مدیریت کثرتگرا و توجه به همه اقشار جامعه محقق میشود، بهنحوی که همه احزاب سیاسی با مشارکت فعال در امور کشور، دارای نقش معینی در بهبود کارکردهای فنی حاکمیت باشند. این اقدام نهتنها موجب تثبیت وحدت ملی بلکه باعث ارتقا شاخصهای توسعه کشور نیز میشود. همچنین انتخابات پرشور آثار مثبتی دیگری نیز دارد که عبارت است از قاعدهمندی و کنترل قدرت سیاسی، مشروعیتبخشی و چرخش مسالمتآمیز قدرت سیاسی، ایجاد ثبات سیاسی و نهادمندی ساختار سیاسی، شایستهسالاری و تسهیل در چرخش نخبگان، اصلاح هرم قدرت سیاسی به شکل مسالمتآمیز و خلق فضایی بهمنظور بیان آراء و اندیشههای سیاسی است.
لازم به ذکر است که، گرایشات حزبی یا وابستگیهای طائفهای گاهی موجب انحصار قدرت در دست گروهی خاص میشود و اصطلاحا الگارشی در حکومت برقرار میشود که این اتفاق موجب یکجانبهگرایی کشور و عدم استفاده از ظرفیتهای سرشار کشور میشود. بنابراین هرچه قدر مشارکت احزاب و رجال سیاسی با نگاه غیرمتعصبانه بیشتر شود، شاهد انتخابات و حضور فعالتر مردم خواهیم بود که این مشارکت حداکثری موجب همراهی بیشتر مردم با مسئولان منتخب و پیشرفت روزافزون کشور خواهد شد.
مشروعیت بینالمللی با مشارکت حداکثری
مشروعیت حکومتها در دو بُعد منبع قدرت و اِعمال قدرت تعریف میشود، بهگونهای که مشروعیت منبع بر اساس نحوهی به قدرت رسیدن دولت از طریق انقلاب، کودتا، ارث، انتخابات و غیره ارزیابی شده و مشروعیت اعمال نیز به روشهای بهکارگیری قدرت در حکومت مربوط میشود. همچنین تایید یا رد مشروعیت حکومت دو منشا درونی و بیرونی دارد. مشروعیت درونی نتیجهی تصور و ارزیابی شهروندان و گروههای داخلی دولت در مورد قدرت حکومت است، مشروعیت بیرونی نیز از تصور و ارزیابی دیگر دولتها در نظام بینالملل حاصل میشود که نقش قدرتهای برتر اهمیت بیشتری در آن دارد، مشروعیت درونی منجر به اقتدار و ثبات دولت شده و وفاداری شهروندان به آن را تضمین میکند، مشروعیت بیرونی نیز به تثبیت و تحکیم جایگاه دولت در جامعه بینالمللی منجر شده و زمینه همکاری دیگر دولتها با آن را فراهم میکند.
لازم به ذکر است، در مورد اینکه دیگر دولتها مشروعیت بیرونی یک دولت را چگونه تایید میکنند، به عوامل مختلفی بستگی دارد .نکته مهم و قابلتوجه در جهان امروز این است که عامل "مردمی بودن" اهمیت زیادی در تضمین مشروعیت بیرونی دولتها پیدا کرده است. به عبارت دیگر با گسترش اهمیت مشارکت مردم در انتخابات، عوامل تضمینکننده مشروعیت درونی با عوامل تحقق مشروعیت بیرونی هماهنگتر شدهاند. موضوع نقتش تعیینکنندهی اراده مردمی در تعیین مشروعیت داخلی و بینالمللی دولتها که در اعلامیه جهانی حقوق بشر نیز منعکس شده، محصول ظهور اندیشهها و جنبشهای دموکراسیخواهانه در عصر مدرن است.
به عبارت دیگر، اگر در گذشته حاکمیت با کودتا و جنگ موجب مشروعیت دولت حاکم بر مردم آن کشور محسوب میشد، اکنون مبانی ملیگرایی یا ناسیونالیسم از اصول اصلی مشروعیت کشورها محسوب میشوند تا جاییکه، برخی کشورها سیاست رأی اجباری را در پیش گرفتهاند. البته مشروعیت جمهوری اسلامی ایران نه تنها متکی بر مشارکت مردمی در انتخابات و برگزاری راهپیمایی و تجمعات فراوان در مناسبتهای ملی و مذهبی است، بلکه مشروعیت اصلی کشورمان برگرفته از ارزشهای دینی و قانون اساسی اسلامی است که مقبولیت مردمی مکمل مشروعیت مذهبی است که ساختار سیاسی مردمسالاری دینی را برای ما رقم میزند.
۳۰ اثر مطلوب مشارکت حداکثری در سپهر سیاسی کشور
نظر به تأکید مقام معظم رهبری (مدّ ظله العالی) مبنیبر مشارکت حداکثری در انتخابات پیش رو و لزوم توجه به تنویر افکار عمومی؛ ابراهیم کارخانهای استاد دانشگاه و نماینده دورههای هفتم و نهم مجلس شورای اسلامی، ۳۰ مورد از اثرات سیاسی، اقتصادی، امنیتی و غیرهی ناشی از مشارکت بالای مردم در انتخابات اشاره میکند.
۱- افزایش همدلی، یکپارچگی و وحدت کلمه در بین ملت ایران.
۲- ارتقاء قدرت ملی در خنثیسازی توطئههای داخلی و خارجی.
۳- ارتقای نقش و جایگاه مردمسالاری دینی در مقابله با نظامهای لیبرال و سکولار.
۴- افزایش آمادگی و اقتدار جمهوری اسلامی ایران در عرصه مواجهه با توطئههای سیاسی داخلی و خارجی.
۵- افزایش رقابتپذیری و ارتقاء جایگاه برجسته جمهوری اسلامی ایران در معادلات منطقهای و جهانی.
۶- افزایش مقبولیت مردمی نظام اسلامی در عرصههای داخلی و بینالمللی.
۷- افزایش قدرت ملی، وحدت ملی و امنیت ملی در عرصههای بینالمللی.
۸- افزایش اقتدار و کارآمدی بیشتر مجلس و کمک به انتخاب اصلح.
۹- ناامیدی دشمن در طراحی توطئههای سیاسی، اقتصادی و امنیتی علیه ملت ایران.
۱۰- ارتقای پشتوانه ملی مجلس در خدمت صادقانه و مجدّانه به مردم.
۱۱- تشکیل مجلس قوی و مردمی در راس نظام قانونگذاری کشور.
۱۲-توانمندی و کارآمدی نظام اسلامی در حل مشکلات و معضلات اجتماعی با انتخاب مجلسی قوی و مردمی.
۱۳- ایجاد همفکری و شور و نشاط اجتماعی در جامعه.
۱۴- ارتقای جایگاه مجلس شورای اسلامی در بینالمجالس اسلامی و دیگر مجالس کشورهای جهان.
۱۵- ارتقای تعاملات سیاسی و اقتصادی جمهوری اسلامی ایران با دیگر کشورها.
۱۶- "نه" بزرگ ملت ایران به تبلیغات سوء شبکههای معاند خارجی و تفرقه افکنان داخلی.
۱۷- ارتقای پشتوانه مردمی مصوبات مجلس شورای اسلامی.
۱۸- افزایش شور و نشاط در فضای قانونگذاری کشور.
۱۹- افزایش جایگاه و مقبولیت مردمی نمایندگان مجلس شورای اسلامی.
۲۰- خنثیسازی توطئههای دشمنان خارجی و تلاش عوامل سرسپردهی داخلی آنها در جهت کاهش مشارکت مردم در انتخابات.
۲۱- افزایش اقتدار و قدرت چانهزنی جمهوری اسلامی ایران در عرصههای بینالمللی.
۲۲- ارتقای هوشیاری ملت ایران بر لزوم حضور در صحنه و مواجهه قدرتمندانه با هر نوع توطئه علیه نظام اسلامی.
۲۳- مقابله با هر نوع جریان سیاسی که بخواهد بر عزم و اراده ملت ایران در دفاع از نظام اسلامی خدشهای وارد نماید.
۲۴- ناامیدی و سردرگمی دشمن در طراحی توطئههای جدید علیه جمهوری اسلامی ایران.
۲۵- ارتقای شور و نشاط ملت ایران در دفاع از ایران اسلامی.
۲۶- تحکیم جایگاه سیاسی و قدرتی جمهوری اسلامی ایران در منطقه و جهان.
۲۷- افزایش ارتباط و دلبستگی بین مردم و مجلس.
۲۸- افزایش کارآمدی مجلس همگام با مشارکت بیشتر مردم در انتخابات.
۲۹- افزایش قدرت مجلس به عنوان قوه مفکّره نظام اسلامی.
۳۰- لبیک به ندای هوشمندانه رهبر معظم انقلاب اسلامی در جهت خنثیسازی توطئههای برنامهریزی شده دشمن.
حماسهی باشکوه مردم در چهاردهمین انتخابات ریاستجمهوری
مقام معظم رهبری پس از پایان چهاردهمین انتخابات ریاست جمهوری، در پیامی با سپاسگزاری از همه نامزدها و فعالان عرصهی انتخابات، بر استفادهی رئیسجمهور منتخب از ظرفیتهای فراوان کشور برای آسایش مردم و پیشرفت کشور، بر ادامه راه شهید رئیسی تأکید کردند و فرمودند: «مسئولان محترم برگزاری انتخابات با شتاب لازم و امانت کامل وظائف خود را انجام دادند و مردم عزیز با احساس مسئولیت به میدان آمدند و صحنهای گرم و پرشور آفریدند و صندوقهای انتخاباتی را در دو مرحله با بیش از ۵۵ میلیون رأی انباشتند.»
ایشان در ادامه بیان داشتند: «این حرکت بزرگ در رویارویی با غوغایِ دستسازِ تحریم انتخابات - که دشمنان ملت ایران برای القای ناامیدی و بُنبست به راه انداخته بودند - کاری درخشان و فراموشنشدنی است و همهی نامزدهای محترم و همهی کسانی که برای پیروزیِ هر یک از آنان، هفتهها تلاش شبانهروزی کردند، در افتخار و ثواب آن شریک هستند.»
با توجه به مطالب فوق، مشارکت حداکثری در انتخابات کشورمان نهتنها موجب حفظ و ارتقای وحدت ملی شده و چرخش نخبگانی در حاکمیت را رقم میزند، بلکه باعث افزایش اعتبار بینالمللی و بازدارندگی امنیت ملی جمهوری اسلامی ایران میشود، همچنین افزایش مقبولیت نظام اسلامی بر مشروعیت اسلامی آن نیز افزوده و ساختار مردمسالاری دینی را متجلی میکند. البته امیدواریم اقشاری از مردم که در انتخابات شرکت نکردند با عملکرد موفقیتآمیز دولت چهاردهم در دورههای آتی، به پای صندوقهای رای بیایند.