جام جم آنلاين: از زماني كه دستكاري خودرو در بسياري از جوامع پيشرفته و صاحب فناوري خودروهاي مدرن گسترش يافته است، نگاه به تيونينگ بتدريج از بعد سرگرمي و تفريح به يك صنعت حرفه‌اي تغيير يافته است. اما احتمالا بسياري بر اين باورند كه تيونينگ خودرو صرفا محدود به ظاهر آن مي‌شود اما اين يك تصور نادرست است.
در تيونينگ خودرو از بدنه گرفته تا شاسي، موتور، كمك‌ها و حتي چرخ‌ها، دستكاري‌ مي شوند كه هدف نهايي تمامي اين كارها تنها يك چيز است: افزايش سطح عملكرد خودرو و در عين حال برخورداري از ظاهري جذاب‌تر. اين فرآيند موجب شده تا هم‌اكنون از صنعت تيونينگ خودرو به عنوان يكي از سودآورترين صنايع نسبتا نوظهور در دنيا ياد شود.

تاريخچه پيدايش تيونينگ خودرو

به دهه 70 و 80 ميلادي باز مي‌گرديم. در آن سال‌ها بسياري از محصولات ژاپني به بازارهاي خارجي اين كشور راه پيدا نمي‌كردند.

يكي از دلايل اصلي عدم راهيابي خودروهاي ژاپني به بازارهاي خارجي، ظاهر نه‌چندان جذاب آنها بود، درحالي كه همان سال‌ها خودروهايي نظير فورد ماستنگ با آن ظاهر كشيده و هيجان‌انگيز، طرفداران زيادي براي خود دست و پا كرده بود. با اين حال نمي‌شد از يك فاكتور مهم چشم پوشي كرد: مصرف سوخت پايين و اقتصادي بودن خودروهاي ژاپني.

همين فاكتور اساسي راه را براي ورود تدريجي خودروهاي اين كشور به خاك آمريكا و ساير كشورهاي اروپايي باز كرد، اما با ورود اين خودروها به اين كشورها مشخص شد كه بايد كارهايي روي قسمت‌هاي مختلف آنها انجام داد. دستكاري‌هاي ساده بر روي اين خودروها زمينه‌ساز شكل‌گيري صنعت پررونقي به نام تيونينگ خودرو بوده است. اما نكته جالب اين است كه در دهه 90 و همزمان با گسترش بازي‌هاي ويدئويي گرايش به تيونينگ خودرو نيز افزايش قابل توجهي يافت.

در اين ميان، بازي ويدئويي موسوم به Gran Turismo نقش بسزايي داشت. در اين بازي تصاوير خودروهاي اسپرت و مسابقه‌اي ديده مي‌شود كه با برخورداري از ظاهري جذاب و تغيير يافته، تقريبا از هر مسير سخت و دشواري عبور مي‌كنند. از همان جا بود كه بسياري از دست‌اندركاران بازار خودرو متوجه اين موضوع شدند كه حتي مي‌توان خودروهاي روزمره‌اي كه در خيابان‌ها حركت مي‌كنند را نيز با انجام يك‌سري تغييرات به خودروهايي با سطح عملكرد بهتر تبديل كرد.

در صنعتي كه از آن به تيونينگ خودرو ياد مي‌شود، معمولا بخش‌ها و قطعات جديد به خودرو افزوده مي‌شوند كه البته در بسياري از موارد اين قطعات جاي قطعاتي كه از ابتدا روي خودرو وجود داشته‌اند را مي‌گيرند. با اين حال در مواردي نيز ديده شده قطعاتي براي نخستين‌بار به خودرو متصل مي‌شوند كه به عنوان بال روي در صندوق عقب خودروها نصب مي‌شوند. شايد در نگاه نخست اين‌گونه تلقي شود كه افزودن اين قطعه به خودرو تنها جنبه سرگرمي و تزئيني دارد اما اگر به طور اصولي و دقيقا در جاي خود نصب شود مي‌تواند به پايداري هر چه بيشتر خودرو در سرعت‌هاي بالا كمك كند. از اين روست كه خودروهاي اسپرت سرعتي كه در مسابقات رالي بين‌المللي به كار گرفته مي‌شوند معمولا از چنين بال‌هايي برخوردارند.

نكته: امكان افزايش سطح عملكرد خودرو و در عين حال برخورداري از ظاهري جذاب‌تر موجب شده تا هم‌اكنون از صنعت تيونينگ خودرو به عنوان يكي از سودآورترين صنايع نسبتا نوظهور در دنيا ياد شود
اما برخي از مواردي كه در تيونينگ خودرو مورد توجه قرار مي‌گيرد و ميان جوانان نيز طرفداران زيادي پيدا كرده ممكن است در افزايش سطح عملكرد خودرو هيچ‌گونه تأثيري نداشته باشند. نورپردازي در قسمت‌هاي داخلي و خارجي خودرو از جمله اين موارد است. در تازه‌ترين تكنيك‌هاي تيونينگ در قسمت زيرين خودرو از چراغ‌هاي مخصوص نئون يا ساير چراغ‌ها براي نورپردازي استفاده مي‌شود. نصب اين چراغ‌ها در زير خودرو هنگام حركت در شب‌ ساختاري وهم‌انگيز به آن مي‌دهد.

انتخاب سختي به نام تاير

بدون شك يكي از دشوارترين بخش‌ها در تيونينگ خودرو را مي‌توان مربوط به انتخاب تايرهاي جديد دانست. از آنجا كه تايرها تأثير قابل توجهي بر سطح عملكرد خودرو و در كل رفتار آن در جاده و خيابان دارند و گذشته از آن به طور دوره‌اي نيز بايد تعويض شوند، انتخاب تايرهايي متفاوت از تايرهاي اصلي مي‌تواند كار پرهزينه‌اي باشد. اما نكته اساسي اينجاست انتخاب تايري با مشخصاتي كه با خودروي مورد نظر همخواني و هماهنگي نداشته باشد نه تنها به افزايش قابل توجه مصرف سوخت خودرو منجر مي‌شود بلكه ممكن است در سرعت‌هاي بالا و به خصوص در گردش‌هاي سريع حادثه‌ساز شوند. به همين دليل توصيه مي‌شود در تيونينگ خودرو تمركز ويژه‌اي روي انتخاب تايرهاي مناسب شود.

همچنين در بسياري از نقاط جهان تلاش مي‌شود كه در تيونينگ خودرو، تايرها بيش از هر زمان ديگري در دل خودرو جاي داشته باشند. به عبارت ديگر با انجام تغييراتي از جمله پايين آوردن ارتفاع خودرو، عملا فاصله‌اي ميان خودرو و گلگيرها ديده نمي‌شود و اين‌گونه است كه گفته مي‌شود تايرها در بدنه خودرو غرق شده‌اند! در ادامه اين روند بايد به استفاده از سپرهاي عريض اشاره كرد. اين مورد دقيقا يكي از مواردي است كه در آن قطعه اوليه خودرو برداشته شده و به جاي آن قطعه ارتقا يافته‌تري نصب مي‌شود. استفاده از سپرهاي عريض به عنوان بخش تكميل‌كننده تيونينگ ظاهري خودرو شامل نصب چراغ‌هاي اضافي در قسمت جلويي خودرو مي‌شود. چراغ‌هاي زنون از جمله اين موارد افزايشي است.

مبحث پيچيده‌اي به نام تيونينگ موتور

در تيونينگ خودرو به جرأت مي‌توان گفت تيونينگ بخش موتوري، پيچيده‌ترين پازل دستكاري خودروست. چه بسا انجام كوچك‌ترين تغييرات غيراصولي و به دور از استانداردهاي فني مي‌تواند به بروز حوادث جبران ناپذيري منجر شود.

متخصصاني كه در زمينه تيونينگ موتور خودرو فعاليت دارند معمولا از توربوشارژهاي جديد و به روز استفاده كرده و همچنين به به‌كارگيري تازه‌ترين فناوري‌هاي ارائه شده در زمينه خنك‌سازي موتور خودرو توجه دارند. در تيونينگ موتوري خودرو، همواره از فيلترهاي مدرن‌تري به جاي فيلترهاي اوليه و معمولا ساده خودرو استفاده مي‌شود. اما در مواردي نيز موتور خودرو كاملا برداشته شده و نسخه ارتقا يافته‌تري از آن روي خودرو نصب مي‌شود. اين كار معمولا در مواقعي كه قرار است خودرو براي رقابت‌هاي رالي يا پيست آماده شود انجام مي‌گيرد.

در حال حاضر موتور خودروها و حتي كاميونت‌ها به طور كاملا برقي كنترل مي‌شود. اين پيشرفت تكنيكي موجب شده بهبود سطح عملكرد موتور خودرو از طريق فرآيندي موسوم به تيونينگ تراشه‌اي براحتي صورت گيرد. در اين فرآيند برنامه‌ريزي صورت گرفته در تراشه رايانه‌اي خودرو با انجام اصلاحاتي تغيير پيدا مي‌كند. اين تغييرات به بهبود عملكرد مديريتي موتور خودرو منجر مي‌شود.

مهدي پيرگزي / جام‌جم