نيكولا ماكياوِلي، مورخ نظريه پرداز و سياستمدار ايتاليايى در سوم دسامبر سال 1469م در فلورانس ايتاليا به دنيا آمد. از دوران نوجواني او اطلاع خاصي در دسترس نيست، اما وي در جواني وارد فعاليتهاي سياسي شد و در سال 1506م به دبيري شوراي جمهوري ايتاليا دست يافت. ماكياولي از سال 1512م كه مخالفانش قدرت را در دست گرفتند به گوشه گيري و نگارش كتابهاي متعدد روي آورد. مهمترين اثر ماكياولي، كتاب شاهزاده، پرنْسْ يا شهريار است كه وي آن را براي راهنمايى فرمانروايان زمان خويش نوشت. اين كتاب نام ماكياولي را مظهر بيمرامي و پايبند نبودن به اصول سياسي معرفي كرده است. كتاب شاهزاده نه اخلاقي است و نه ضد اخلاق، بلكه نخستين تجزيه و تحليل علمي و بيطرفانه از روشهايى است كه موجب كسب نيروي سياسي و حفظ آن ميشود. هرچند جنبه بيطرفي كامل كتاب به آن رنگ بدبيني ميدهد، اما تاثير اين كتاب حتي تا روزگار اخير بي اندازه زياد ميباشد. ماكياولي در اين كتاب، سياست را نه آن چنان كه بايد باشد، بلكه آنچنان كه هست مورد بررسي قرار ميدهد. ماكياولي معتقد بود كه در امور سياسي، بايد تنها رسيدن به هدف را در نظر گرفت و رعايت اصول اخلاقي در اين مورد ضرورتي ندارد. او كه سياست را از اخلاق جدا ميسازد، انجام هر عملي را از سوي حاكم براي حفظ حكومت مجاز ميشمرد. روش ماكياولي در سياستْ به اصول ماكياوليسم مشهور است. ماكياوليسم پيش از آن كه يك مكتب سياسي باشد، نظريه اي در شيوه حكومت و دستورالعملي براي دولتمردان است كه البته مخالفان بسياري هم دارد. در زمينه حكومت فردي، آدولف هيتلر و بتينو موسوليني ديكتاتورهاي آلمان و ايتاليا و رهبران ديگر حكومتهاي فاشيستي، كم و بيش پيرو عقايد ماكياولي هستند كه شيوه حكومت را از او ميآموزند. به عبارت ديگر در اصطلاحات سياسي واژهاي بدنامتر از ماكياوليسم نيست. اين اصطلاح در زبان سياسي به معناي فريب كاري، نيرنگ بازي و عدم پايبندي به اصول اخلاقي است. از ديدگاه ماكياول نيرنگ و فريب در قدرت، اصلي ضروري به شمار ميآيد. به سخن ديگر ماكياولي نخستين جستجوگر ماهيت قدرت و پيشرو انديشه علمي در اين زمينه است. يعني در حالي كه به سردمداران قدرت نگريسته ميشود، وي چشم به پشت صحنه دوخته و انگيزههاي نهاني وقوع حوادث را جستجو ميكند. ماكياولي در عين حال معتقد بود كه قدرت متمركز ملي، ميتواند ملت را از دستاندازي قدرتهاي همسايه درامان دارد. هنر جنگ و تاريخ فلورانس از ديگر آثار اوست. ماكياولي سرانجام در 21 ژوئن 1527م در 61 سالگي درگذشت.