عالم دینى، فقیه، محدث، رجالى، عابد و زاهد. نسبش به حافظ ابونعیم اصفهانى، صاحب «حلیة الاولیاء» مىرسد. اصلش به آوردهى «روضة الصفا» از دارالمرز رشت، و به گفتهى معلم حبیبآبادى در «مكارم الآثار» از قریه مجلس از روستاهاى جبل عامل است و از آنجا كه تخلص شعرى پدرش، مقصود على، مجلسى بوده این سلسله به مجلسى معروف گشتهاند. ملا محمدتقى در اصفهان به دنیا آمد. مادرش دختر درویش محمد نطنزى اصفهانى مىباشد. وى در فقه و تفسیر و حدیث و رجال متبحر و در عبادات و عرفان پیرو استاد خود ملا عبداللَّه شوشترى بود. او نخستین كسى است كه بعد از ظهور دولت صفویه به نشر احادیث شیعه پرداخت. در محضر شیخ بهائى و ملا عبداللَّه شوشترى و پسرش ملا حسنعلى شوشترى و میر شرفالدین على شولستانى نجفى تلمذ نمود و به دریافت اجازه نایل شد. ملا محمدتقى از محقق كركى، مشهور به محقق ثانى، و ملا عبداللَّه شوشترى و شیخ بهائى روایت كرده است. میر فندرسكى و قاضى معزالدین محمد اصفهانى و شیخ یونس جزایرى و قاضى ابوالشرف و شیخ عبداللَّه بن شیخ ابوالبركات و ملا محمدقاسم، دایىاش، به آوردهى «تذكرة القبور»، از دیگر مشایخ وى مىباشند. فرزندش، ملا محمدباقر مجلسى، و آقا حسین محقق خوانسارى و میر عبدالحسین خاتونآبادى اصفهانى از شاگردان وى بودند. شیخ عبداللَّه بن جابر عاملى از او روایت مىكند. در اصفهان درگذشت و در جنب جامع عتیق دفن شد. مقبرهى وى به سر قبر آخوند معروف است. از آثار وى: «روضة المتقین»، در شرح «من لا یحضره الفقیه»، كه آن را به امر شاه عباس به فارسى شرح كرد و «اللوامع القدسیة» یا «لوامع صاحبقرانى» نامید؛ «حدیقة المتقین فى معرفة احكام الدین لارتقاء معارج الیقین»؛ «احیاء الاحادیث فى شرح تهذیب الحدیث»، كه همان شرح «تهذیب» شیخ طوسى است؛ «تفسیر» فارسى؛ «مناسك الحج»؛ «الاربعون حدیثا»، كه در آن به ذكر مشایخ خود پرداخته است؛ شرح بر «صحیفهى سجادیه»، به عربى و فارسى؛ حاشیه بر «نقد الرجال»؛ «طبقات الرواة»؛ شرح «خطبه همام»؛ حاشیه بر «اصول كافى».[1] ملا محمدتقى، فرزند مقصود على اصفهانى (ف. 1070 ه.ق) از متبحران علماى شیعهى اثنى عشرى است كه احادیث و اخبار شیعهى امامیه را جمعآورى كرده است. وى از شاگردان شیخبهائى (ه.م) است. و در جامع عتیق اصفهان مدفون است. ملا محمدتقى در زمان شاه عباس كبیر مىزیسته و پدر ملا محمدباقر مجلسى (ه.م) مىباشد. تعداد تألیفاتش متجاوز از 10 مجلد، مجلسى اول، مجلسى پدر