حمید رضایی، حافظ بینالمللی و مسئول مرکز امامت سپاه روحالله استان مرکزی معتقد است: کمرنگ بودن گرایش خانوادهها به قرآن دارای دلایل متعددی است که میتوان از جمله آنان به عدم توجه به الگوپروری قرآنی اشاره کرد. اگر جامعه به سمت معرفی الگوهای قرآنی حرکت کند، بهطور قطع به افزایش حضور کودکان، نوجوانان و جوانان در کلاسهای آموزش قرآن منتج میشود.
حمید رضایی
سبزپوشان سپاه را همه مردم بهویژه ساکنان مناطق محروم بهخوبی میشناسند و با روحیه و منش آنان آشنا هستند، چراکه آنان خود بوی آشنایی میدهند و در کمال عطوفت، مهربانی و البته وظیفهشناسی برای خدمت به مردم مناطق محروم سر از پای نمیشناسند. خستگی در قاموس سپاه واژهای تعریفناشدنی است و معنایی ندارد. آنان برای حفظ کیان نظام و سربلندی ملت حتی در خارج از مرزها به نبرد با دشمن پرداخته تا مبادا ترک بردارد چینی نازکدل دختران سرزمینشان. آری، به خوبی میشناسیمشان و چه برازنده به قامتشان میآید که روز میلاد صاحب مکتبشان به نام نامی آنان مزین شود. خبرنگار ایکنا از استان مرکزی بهمناسبت سالروز میلاد امام حسین(ع) و روز پاسدار با حمید رضایی، حافظ بینالمللی قرآن و مسئول مرکز امامت سپاه روحالله استان مرکزی گفتوگویی انجام داده است که در ادامه تقدیم مخاطبان میشود.
ایکنا - خودتان را معرفی کرده و بفرمایید چگونه وارد فعالیتهای قرآنی شدید؟
حمید رضایی هستم و در خانوادهای مذهبی متولد شدم. بچهها بهگونهای تربیت میشوند که والدین هستند و مسیر حرکتی خانواده نقش بسیار مهمی در تربیت فرزندان دارد. اگر زوجین در سالهای ابتدایی زندگی هدفمند و با برنامهریزی درست حرکت کنند، بدون تردید فرزندان نیز جهتگیری درستتری خواهند داشت. من نیز به تبعیت از خانواده فعالیت قرآنی خود را از همان سنین قبل از مدرسه آغاز کردم و این فعالیت در دوران مدرسه با شرکت در گروههای تواشیح، قرائت قرآن، اذان قوت پیدا کرد.
با توجه به اینکه پدرم، معلم ورزش بود، من از سن پنج سالگی وارد حوزه قرآن و ورزش شدم. از همان دوران کودکی علاقه بسیار به شرکت در جلسات و محافل قرآنی داشتم و آموزش برایم جذاب بود. در همان دوران مدرسه در مسابقات قرآن شرکت میکردم و موفقیتهایی نیز به دست آوردم.
ایکنا - با توجه به اینکه شما حافظ قرآن هستند از نحوه ورود خود به این رشته برایمان بگویید.
قبل از اینکه وارد رشته حفظ شوم، قرائت کار میکردم، زمان شروع حفظم با تولد فرزندم مقارن شد. همیشه علاقه داشتم فرزندم حافظ قرآن شود و چون براین باور بودم که در گام اول باید خودم حافظ باشم تا بتوانم فرزندم را به حفظ علاقهمند کنم؛ از این رو در سن ۲۹ ساگی حفظ را شروع کرده و در مدت زمان چهار سال حافظ کل قرآن شدم. امروز ۱۷ سال از آن زمان میگذرد و فرزندم هم حافظ ۱۵ جزء قرآن است و فعالیت در این رشته را با اشتیاق ادامه میدهد.
آن سالها محل کارم شهر مقدس قم بود و علاوه بر اینکه در جامعةالقرآن این شهر که با مسئولیت حجتالاسلام سیدمصطفی حسینی اداره میشد تجوید تدریس میکردم آموزش حفظ را نیز شروع کرده بودم. پس از ورود به رشته حفظ توفیق ادامه تحصیل نیز برایم حاصل شد و موفق شدم در رشته علوم قرآن کارشناسی و کارشناسیارشد و در رشته الهیات نیز دکترا دریافت کنم.
ایکنا - چرا خانوادههای امروزی کمتر به مبانی دینی و قرآنی اهمیت میدهند؟
کمرنگ بودن گرایش خانوادهها به قرآن دارای دلایل متعددی است که میتوان از جمله آنان به عدم توجه به الگوپروری قرآنی اشاره کرد. اگر جامعه به سمت معرفی الگوهای قرآنی حرکت کند، بهطور قطع تعدد معرفی الگوها به افزایش حضور کودکان، نوجوانان و جوانان در کلاسهای آموزش قرآن منتج میشود. باید بپذیریم که ورزشکاران الگوهای کودکان و نوجوانان هستند و علاقهمندان به رشتههای مختلف ورزشی ورزشکاران آن رشته را بهخوبی میشناسند، حتی برخی افراد که ورزشکار هم نیستند، اما اسامی ورزشکاران ملی و بینالمللی را میدانند و این امر فقط به بهاددادن جامعه به الگوهای ورزشی بازمیگردد.
اولین گام برای پیشبرد اهداف در هر بخشی، تعریف تشویقهای مادی قوی است، اگر نسبت به این امر بیتوجهی شود، علاقهمندی عمومی به آن رشته ایجاد نخواهد شد. بهطور مثال، کسب شهرت و داشتن تمکن مالی بسیار باعث شده است که فوتبال رتبه اول علاقهمندی بین نوجوانان را دارا باشد و وقتی دلیل علاقه نوجوانان سؤال میشود همین دو عامل را باعث علاقه خود بیان میکنند. حال باید از این روش برای توسعه فرهنگ و فعالیتهای قرآنی استفاده کرد، اگر خانوادهها با تشویق به سمت قرآن روی آورده و در این مسیر حرکت کنند، بدون شک الگوهای قرآنی معرفی شده و زمینهساز رشد نوجوانان خواهد شد.
بنده به برکت قرآن در مسابقات بینالمللی عمان و ارتشهای اسلامی در ایران شرکت کردم، اما وقتی حافظ یا قاری ما در مسابقات قرآن شرکت میکند ناشناخته در سطح شهر و استانش باقی میماند و حتی گاه جامعه قرآنی جوانتر نیز از کسب رتبه او بیخبر هستند. الگوهای قرآنی باید بهصورت ویژه تشویق شوند تا جاذبه ایجاد کرده و خانوادهها را به سمت قرآن سوق دهد.
کلاس سوم ابتدایی بودم که مسابقات شهرستانی که پایینترین سطح مسابقات است، برگزار شد. در آن زمان اعلام کردند هر کسی که یک جزء را حفظ کند به همراه پدر و مادر با هواپیما راهی مشهد میشود. این تشویق باعث شد که ۱۰۰ دانشآموز شهرستان یک جزء را حفظ کنند و نتیجه تشویق آن سال مربیان و اساتید قرآنی امروز است. تشویق اولیه برای حضور قشر نوجوان و حتی خانوادهها باید طوفانی باشد. شروع اولیه بسیار مهم است که ضعیف عمل شده است. برای ایجاد جریانی قرآنی باید خانوادهها را به حضور دعوت کرد و برگزاری مسابقات خانوادگی راحت و در دسترس با جوایزی چندین برابر از مسابقات انفرادی میتواند به جریانسازی بسیار کمک کند.
طرح و برنامههای قرآنی باید به گونهای پیشبینی شوند که خانوادههای غیرقرآنی وارد این حوزه شوند. با تخصیص جوایز چشمگیر باید ایجاد انگیزه کرد، چراکه اگر شروع کار با هدایای نفیس و ویژه همراه نباشد، هدایت انجام نمیشود. اگر خانواده وارد شده و اثرات مثبت آن را شاهد باشد در همین مسیر باقی خواهد ماند. البته مسابقات خانوادگی بسیج برگزار شد، اما باید به این مهم بهصورت فراگیر پرداخت و جوایز با مبالغ اندک نمیتواند ایجاد انگیزه کند. اگر عدهای بر این باورند که برای کارهای فرهنگی قرآنی نباید هزینه کرد راه را اشتباه میروند، چراکه بزرگان قرآنی نیز از همین طریق رشد یافتند و شاهد مثالهایی نیز در کشور وجود دارند که با مطالعه زندگینامه آنان پی به این مطالب خواهیم برد.
در زندگی متلاطم امروزی جز اینکه برای هدایت خانوادهها به سمت قرآن از تشویقهای چشمگیر استفاده کنیم، راهی نداریم و یکی از مسیرها مسابقات قرآن است. تمام دستگاههای تأثیرگذار در حوزه فرهنگ میتوانند مسابقات مشترک با محوریت قرآن در رشتهها و قالبهای مختلف طراحی کنند. بیش از ۱۰ ارگان مسابقات قرآنی برگزار میکنند و اگر بخش خانوادگی به آن اضافه شود قطعاً اثرات آن را در جامعه شاهد خواهیم بود. بیشترین رویدادهای قرآنی انفرادی است و حتی شاهدیم تعداد اساتیدی که بهصورت خانوادگی در حوزه قرآن فعال هستند کم است، چراکه تمام فعالیتها بهصورت انفرادی انجام میشود. پررنگ کردن خانواده اقدامی شایسته است تا بتوان کارهای قرآنی را با قدرت بیشتر ادامه داد.
ایکنا – انتظار شما از مسئولان چیست؟ آیا به تکالیف محول شده عمل میشود؟
در صدر اسلام تاریخ از جمله دوران حکومت امام علی(ع) حافظان قرآن برای ترویج دین و مبانی قرآنی از بیتالمال حقوق دریافت میکردند، اما امروز بیشترین صرفهجویی به حوزه دینی و قرآنی اختصاص دارد و ثمره صرفهجویی در امور فرهنگی و قرآنی در طول این سالها این است که شاهد اتفاقاتی که انتظار داشتیم در این حوزه بیفتد، نباشیم. امروز خانوادهها علاقهای برای حضور فرزندان خود در حوزههای علمیه ندارند و این مراکز هر سال نسبت به سال قبل خلوتتر و در مقابل محافلی همچون کنسرتها و مراکز غیرفرهنگی شلوغتر هستند. یکی از مهمترین دلایل بیاهمیتی نسبت به ترویج و تبلیغ درست مباحث دینی و آموزههای قرآنی است.
شایسته نیست استاد قرآنی دغدغه امرار معاش داشته و مستأجر باشد یا مربی قرآنی تمام هموغمش بیمه باشد. باید افرادی که در عرصه اعتقادی و قرآنی فعال هستند از حداقلترینهای معیشتی برخوردار باشند. باید بپذیریم نگاه اول مردم نگاه مادی است و نوع زندگی فعالان قرآنی در جامعه بازخورد مثبت یا منفی دارد، اما نگاه مادی از دید مردم برآورده نشده و باعث شده خانوادهها رغبتی برای حضور نداشته باشند. حمایتهای مادی و تبلیغ حمایتها از سوی رسانه در جذب مردم به فعالیتهای قرآنی بسیار مهم است و نباید غفلت کرد. هرچه رسانه در حوزه دین قویتر کار کند قطعاً تأثیرگذارترست.
ایکنا- یکی از بهترین خاطرات قرآنی را برایمان بگویید.
سال ۸۷ به مسابقات بینالمللی قرآن عمان سفر کردم و در این مسابقات رتبه اول حفظ را به دست آوردم. در آن زمان در هتل «الحیات» مسقط پایتخت عمان ساکن شدیم این هتل یکی از گرانترین هتلها و سومین هتل بزرگ این شهر بود. در این سفر همه چیز بسیار عالی بود. پس از بازگشت خاطرات این سفر را برای دوستان بازگو کردم و نشر خاطرات توانست انگیزهای در آنان ایجاد کند تا به آموزش و حفظ روی آوردند و امروز تعدادی از آنان مربی قرآن و از اساتید هستند.
ایکنا - آرزوی قرآنی شما چیست؟
بسیار امیدوارم جامعه به سمتی پیش رود وقتی نام فعال قرآنی میآید همه جامعه با افتخار به او نگاه کنند. امید است با حضور جوانان و نوجوانان قرآنی و رهبری مقام معظم رهبری بتوانیم تمدن نوین اسلامی را در جامعه پیاده کرده و پرچم اسلام ناب محمدی را در جهان به اهتزاز درآوریم.
ایکنا - مهمترین رتبههای خود را بیان فرمایید.
رتبه اول مسابقات بینالمللی عمان در رشته حفظ، رتبه سوم مسابقات ارتشهای کشورهای اسلامی در تهران است. چندین دوره هم رتبه اول مسابقات نیروهای مسلح کشوری را به دست آوردم.
ایکنا - کلام آخر...
ارسطو میگوید: «آرزو داشتم که به بالای کوه آتن میرفتم و فریاد میزدم، ای مردم چرا هرچه دارید و خدا عنایت کرده را در جهت تربیت فرزندان هزینه نمیکنید.»؛ امروز تربیت فرزندان در خانواده یک الماس گمشدهای است. خانوادهها بهدلیل ایجاد مشغلههای متعدد و دغدغههای مالی که گاه برخی از آنان اضافه است بچهها را فراموش کرده و تربیت اولویت دوم والدین است. والدین گمان میکنند اگر به فرزند خود گوشی تلفن همراه دهند به او محبت کردند، در حالی که انجام این کار عین خیانت است. تربیت یعنی اینکه لحظه لحظه با فرزند بودن و دوست شدن. همراهی ما با فرزندان باید به گونهای باشد که او را در فضای مجازی و حقیقی رها نکنند.