فردا ماه خدا آغاز میشود. ماهی که استغفار، روزه و زیارت امام حسین(ع) از پرفضیلتترین اعمالی است که انجام آنها در این ماه توصیه شده است.
اولین روز از ماه مبارک رجب است. آغاز ماه رجب یعنی خود را برای برپایی جشنهای بزرگ میلاد حضرت علی(ع)، میلاد حضرت رسول(ص) و شب پر ارج و قرب لیلهالرغائب آماده کنیم.
برای همه ماههای قمری اعمال مستحبی از سوی حضرت محمد(ص) و ائمه اطهار(ع) توصیه شده است اما اعمال توصیه شده برای ماه رجب با توجه به ارج و قرب الهی این ماه پرفضیلتتر هستند.
نمازهای شب اول
برای اولین شب از ماه پربرکت رجب نمازهای متعددی نقل شده است از جمله دو نماز که اقامه آنها به این شرح است: نماز اول: بعد از نماز مغرب ۱۰ نماز دو رکعتی بخوانید که در هر رکعت یک مرتبه سوره «فاتحه» و «اخلاص» خوانده شود. از پیامبر صلّی اللّه علیه و آله و سلّم روایت شده است که فرمودند:این نماز را روحالامین به من آموخته و کسی که آن را بجا بیاورد خود و خانواده و مال و فرزندانش محفوظ مانده و از عذاب قبر پناه داده میشود و از صراط بدون حساب، مانند برق میگذرد.
نماز دوم: دو رکعت نماز بعد از نماز عشا بخوانید که در رکعت اول آن سوره «فاتحه» و «الم نشرح» را یک مرتبه، «قل هو اللّه احد» را سه مرتبه و در رکعت دوم سوره «فاتحه» و «الم نشرح» و«قل هو اللّه احد» و «معوذتین» را هر کدام یک مرتبه بخوانید سپس تشهد خوانده و سلام دهید و بعد از آن ۳۰ مرتبه «لا اله إلا اللّه» گفته و سپس ۳۰ مرتبه بر پیامبر(ص) صلوات بفرستید.
پیامبر(ص) فرمودند: کسی که در شب اول ماه رجب این نماز را بخواند گناهان گذشته او آمرزیده شده و او مانند روزی میشود که از مادر متولد شدهاست.
دعای رؤیت هلال ماه
مستحب است هنگام رؤیت هلال ماه رجب این دعا خوانده شود: «اللّهُمَّ بارِكْ لَنا فِی رَجَبٍ وَ شَعْبانَ، وَ بَلِّغْنا شَهْرَ رَمَضانَ، وَ أَعِنَّا عَلَی الصِّیامِ وَ الْقِیامِ، وَ حِفْظِ اللِّسانِ، وَ غَضِّ الْبَصَرِ، وَ لا تَجْعَلْ حَظِّنا مِنْهُ الْجُوعَ وَ الْعَطَشَ».
همچنین مستحب است انسان بعد از نماز عشا بگوید: «اللّهُمَّ إِنِّی أَسْأَلُكَ بِأَنَّكَ مَلِیكٌ، وَ أَنَّكَ عَلی كُلِّ شَيْءٍ مُقْتَدِرٌ، وَ أَنَّكَ ما تَشاءُ مِنْ أَمْرٍ يَكُونُ، اللّهُمَّ إِنِّی أَتَوَجَّهُ إِلَيْكَ بِنَبِيِّكَ مُحَمَّدٍ نَبِيِّ الرَّحْمَةِ صَلَواتُكَ عَلَيْهِ وَ آلِهِ، یا مُحَمَّدُ یا رَسُولَ اللَّهِ إِنِّی أَتَوَجَّهُ إِلَی اللَّهِ رَبِّی وَ رَبِّكَ لِيُنْجِحَ بِكَ طَلِبَتِی، اللّهُمَّ بِنَبِيِّكَ مُحَمَّدٍ، وَ بِالأَئِمَّةِ مِنْ أَهْلِ بَيْتِهِ أَنْجِحْ طَلِبَتِی». سپس حاجات خود را از خداوند درخواست کنید.
اعمال روز اول ماه رجب
روزه، غسل و زیارت امام حسین (ع) اعمال توصیه شده این روز است. روایت شده كه حضرت نوح (ع) در این روز به كشتى سوار شد و به كسانى كه همراه او بودند امر فرمود روزه بگیرند که هر كس این روز را روزه بگیرد، آتش جهنم یك سال از او دور شود. در حدیث دیگری نیز آمده است که هر کس سه روز این ماه را روزه بگیرد بهشت بر او واجب میشود. همچنین روایت شده است که: روز قیامت منادی از بطن عرش صدا میزند: کجایند رجبیّون؟ [در این هنگام [عدّهای از میان مردم بر میخیزند و این در حالی است که از چهره آنها میدرخشد و [خداوند] بر سر آنان تاج ملائکه را نهاده است و این مزد کسانی است که ماه رجب روزه گرفتهاند و لو یک روز از اول، وسط و یا آخر آن را».
از امام جعفرصادق(ع) نیز روایت شده است که هر كس امام حسین(ع) را در روز اول رجب زیارت کند، خداوند او را بیامرزد.
برای تمام روزهای این ماه مبارک دعاها و ذکرهای متعدد بیان شده است که ذکر صلوات، لااله الالله و استغفرالله جزو اذکار کوتاه اما پرفضیلت توصیه شده است.
سایر اعمال مشترک روزهای ماه رجب
علاوه بر اعمال خاص مناسبتهای ماه رجب مانند اعمال ام داوود برای مراسم اعتکاف رجبیه، برای تمامی روزهای این ماه نیز اعمال مشترکی توصیه شده است از جمله: در تمام ایام ماه رجب این دعای ذکر شده از امام زین العابدین علیهالسلام خوانده شود که میفرماید: «یَا مَنْ یَمْلِكُ حَوَائِجَ السَّائِلِینَ وَ یَعْلَمُ ضَمِیرَ الصَّامِتِینَ لِكُلِّ مَسْأَلَةٍ مِنْكَ سَمْعٌ حَاضِرٌ وَ جَوَابٌ عَتِیدٌ اللَّهُمَّ وَ مَوَاعِیدُكَ الصَّادِقَةُ وَ أَیَادِیكَ الْفَاضِلَةُ وَ رَحْمَتُكَ الْوَاسِعَةُ فَأَسْأَلُكَ أَنْ تُصَلِّىَ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ وَ أَنْ تَقْضِىَ حَوَائِجِى لِلدُّنْیَا وَالْآخِرَةِ إِنَّكَ عَلَى كُلِّ شَىْ ءٍ قَدِیرٌ».
دعایی نیز از امام صادق علیهالسلام روایت شده است که میفرماید: «خَابَ الْوَافِدُونَ عَلَى غَیْرِكَ وَ خَسِرَالْمُتَعَرِّضُونَ إِلا لَكَ وَ ضَاعَ الْمُلِمُّونَ إِلا بِكَ وَ أَجْدَبَ الْمُنْتَجِعُونَ إِلا مَنِ انْتَجَعَ فَضْلَكَ بَابُكَ مَفْتُوحٌ لِلرَّاغِبِینَ وَ خَیْرُكَ مَبْذُولٌ لِلطَّالِبِینَ وَ فَضْلُكَ مُبَاحٌ لِلسَّائِلِینَ وَ نَیْلُكَ مُتَاحٌ لِلْآمِلِینَ وَ رِزْقُكَ مَبْسُوطٌ لِمَنْ عَصَاكَ وَ حِلْمُكَ مُعْتَرِضٌ لِمَنْ نَاوَاكَ عَادَتُكَ الْإِحْسَانُ إِلَى الْمُسِیئِینَ وَ سَبِیلُكَ الْإِبْقَاءُ عَلَى الْمُعْتَدِینَ اللَّهُمَّ فَاهْدِنِى هُدَى الْمُهْتَدِینَ وَارْزُقْنِى اجْتِهَادَ الْمُجْتَهِدِینَ وَلا تَجْعَلْنِى مِنَ الْغَافِلِینَ الْمُبْعَدِینَ وَاغْفِرْلِى یَوْمَ الدِّینِ».
از امام صادق علیهالسلام روایت شده كه در ماه رجب این دعا نیز خوانده شود: «اللَّهُمَّ إِنِّى أَسْأَلُكَ صَبْرَ الشَّاكِرِینَ لَكَ وَ عَمَلَ الْخَائِفِینَ مِنْكَ وَ یَقِینَ الْعَابِدِینَ لَكَ اللَّهُمَّ أَنْتَ الْعَلِىُّ الْعَظِیمُ وَ أَنَا عَبْدُكَ الْبَائِسُ الْفَقِیرُ أَنْتَ الْغَنِىُّ الْحَمِیدُ وَ أَنَا الْعَبْدُ الذَّلِیلُ اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ وَ امْنُنْ بِغِنَاكَ عَلَى فَقْرِى وَ بِحِلْمِكَ عَلَى جَهْلِى وَ بِقُوَّتِكَ عَلَى ضَعْفِى یَا قَوِىُّ یَا عَزِیزُ اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ الْأَوْصِیَاءِ الْمَرْضِیِّینَ وَاكْفِنِى مَا أَهَمَّنِى مِنْ أَمْرِ الدُّنْیَا وَالْآخِرَةِ یَا أَرْحَمَ الرَّاحِمِینَ».
از حضرت رسول اکرم صلى الله علیه و آله روایت شده كه هر كس در ماه رجب صد مرتبه بگوید: «أَسْتَغْفِرُ اللَّهَ الَّذِى لا إِلَهَ إِلا هُوَ وَحْدَهُ لاشَرِیكَ لَهُ وَ أَتُوبُ إِلَیْهِ» و آن را به صدقه ختم فرماید حق تعالى براى او به رحمت و مغفرت و كسى كه چهارصد مرتبه بگوید بنویسد براى او اجر صد شهید عطا فرماید.
از نبی مکرم اسلام روایت است: كسى كه در ماه رجب هزار مرتبه «لا إِلَهَ إِلا اللهُ» بگوید خداوند عزوجل براى او صد هزار حسنه عطا کند و براى او صد شهر در بهشت بنا فرماید.
روایت است كسى كه در رجب در صبح هفتاد مرتبه و در شب نیز هفتاد مرتبه بگوید: «أَسْتَغْفِرُاللهَ وَ أَتُوبُ إِلَیْهِ» و پس از اتمام ذکر، دستها را بلند كند و بگوید: «اللَّهُمَّ اغْفِرْلِى وَ تُبْ عَلَىَّ» اگر در ماه رجب بمیرد خدا از او راضى باشد و به بركت ماه رجب، آتش او را مس نكند.
در کل این ماه هزار مرتبه ذکر: أَسْتَغْفِرُاللهَ ذَاالْجَلالِ وَالْإِكْرَامِ مِنْ جَمِیعِ الذُّنُوبِ وَالْآثَامِ گفته شود؛ تا خداوند رحمان او را بیامرزد.