ایسنا/قم پیاده‌روی اربعین یکی از آیین‌های بزرگ مذهب تشیع است که همه‌ساله در روزهای نزدیک به اربعین حسینی آغاز می‌شود و جمعیت زیادی از عاشقان حسینی با پای پیاده از نقاط مختلف عراق با هدف زیارت حرم امام حسین (ع) راهی کربلا می‌شوند و زائرین ایرانی نیز اغلب مسیر نجف تا کربلا پیاده راه طی می کنند.

اگر چه این همایش جهانی در سال های اخیر شور و شکوه مضاعفی به خود گرفته است و دربین مردم شناخته تر شده و  جمعیت کثیری در آن شرکت می‌کنند؛ اما زیارت امام حسین (ع) با پای پیاده ریشه تاریخی دارد و راهپیمایی اربعین حسینی از زمان ائمه رایج بوده است، لذا برای آن ثواب و حسنات مختلفی یاد شده است.

برای بررسی تاریخچه این همایش جهانی خبرنگار ایسنا به گفت‌وگو با یک استاد حوزه علمیه پرداخته است.

حجت الاسلام بهادری، در گفت‌وگو با ایسنا عنوان کرد: امام حسن عسکری (ع) زیارت اربعین را یکی از نشانه‌های مؤمن شمرده است و امام صادق (ع) به معاویه بن وهب سفارش اکید می‌کند که مبادا از خوف دشمن زیارت قبر امام حسین (ع) را ترک کنی.

وی اربعین را نقطه‌ وصل میان قیام عاشورا تا حکومت حضرت حجت (عج) دانست و گفت: اربعین نقطه‌ اتصال گذشته‌ تاریخ به‌ آینده و نقطه‌ اتصال عاشورا به امام زمان (عج) است؛ همان‌طور که حضرت اباعبدالله (عج) نقطه‌ اتصال همه‌ی اولیا و انبیای الهی به حضرت حجت (عج) است؛ امام زمان (عج) هم با قیام عاشورایی به خونخواهی امام حسین (ع) به میدان خواهند آمد.

وی با اشاره به اینکه امامان معصوم (ع) همواره بر پیاده‌روی زیارت امام حسین (ع) تأکید داشته‌اند، بیان کرد: در روایات فراوانی پیاده رفتن برای زیارت امام حسین (ع) بزرگ داشته شده و ثواب بزرگی برای آن وعده داده شده است و اشاره شده که هر گونه رنج و سختی که زائر در راه زیارت امام حسین (ع) بر خود هموار می‌کند، او را مستوجب پاداش الهی می‌کند.

وی اظهار کرد: امام صادق (ع) درباره‌ پیاده‌روی زیارت اربعین می‌فرماید: «هر کس پیاده به زیارت امام حسین (ع) برود، خداوند برای هر گامی که برمی دارد، حسنه‌ای برایش نوشته، گناهی از او پاک کرده و درجه‌ای به رتبه‌ او می‌افزاید زائر امام حسین (ع) هنگامی که به محل زیارت برسد، خداوند متعال دو فرشته بر او می‌گمارد تا آنچه از اعمال خیر در زیارت از او سر می‌زند، بنویسد و هر آنچه شر و زشتی از او سر می‌زند، ثبت نکنند. وقتی که قصد بازگشت می‌کند، با او وداع می‌کنند و می‌گویند: ای ولی خدا! بخشیده شدی! تو از حزب خدا، حزب رسول او و حزب اهل‌بیت رسول او هستی به خدا سوگند! هرگز آتش جهنم را نخواهی دید و آتش هم تو را نمی‌بیند و بدنت هرگز طعمه آتش نخواهد شد.

این استاد حوزه علمیه اضافه کرد: تأکید بر «پیاده‌روی زیارت اربعین» در منابع حدیثی امامیه روایات فراوانی وجود دارد که زیارت امام حسین (ع) با پای پیاده را تأیید و بدان ترغیب نموده است؛ بر اساس دسته‌ای از روایات، هر قدمی که در مسیر زیارت امام حسین (ع) برداشته می‌شود دارای اجر و پاداش است و عنوان «قدم برداشتن» نیز مصداق واضحی برای سفر پیاده است.

حجت الاسلام بهادری تصریح کرد: تعدادی دیگر از این روایات به‌طور صریح از این موضوع یاد نمودند؛ این روایات با عباراتی مانند: «مَنْ اَتَی قَبْرَ الْحُسَینِ (ع) مَاشِیاً» به چشم می‌خورند که واژه‌ «مَاشِیاً» صراحت در تأکید بر این امر دارد.

 وی با تاکید بر اینکه مجموع این روایات مستند قابل قبولی برای جنبه‌ شرعی زیارت امام حسین (ع) با پای پیاده در ایامی مانند اربعین حسینی (ع) است؛ گفت: آنچه در این باره در ضمن روایات ذیل می‌آید. نمونه‌هایی از آراء فقها امامیه در این باره است.

شیخ صدوق (ره) در کتاب «ثواب الاعمال» زیارت امام حسین (ع) را از جمله کارهای مستحبی بر می‌شمرد و دو روایت «مَنْ خَرَجَ مِنْ مَنْزِلِهِ یرِیدُ زِیارَةَ قَبْرِ الْحُسَینِ بْنِ عَلِی (ع) اِنْ کَانَ مَاشِیاً...» و روایت «اِنَّ الرَّجُلَ لَیَخْرُجُ اِلَی قَبْرِ الْحُسَیْنِ (ع) فَلَهُ اِذَا خَرَجَ مِنْ اَهْلِهِ بِاَوَّلِ خُطْوَةٍ...» را بین مجموعه‌ روایات این قسمت می‌آورد.

- شیخ مفید (ره) در کتاب «المزار» روایت «مَن خَرَجَ مِنْ مَنْزِلِهِ یُرِیدُ زِیَارَةَ الْحُسَیْنِ بْنِ عَلِیٍّ ص اِنْ کَانَ مَاشِیاً...» را ضمن مجموعه‌ روایات پیشین آورده است.

شیخ طوسی (ره) در کتاب فقهی «تهذیب الاحکام» همین روایت را در باب «فضل زیاره الحسین علیه‌السلام» آورده است. شیخ حر عاملی (ره) هم در کتاب «وسائل الشیعه» از مجموع روایات ائمه معصومین (ع)، استحباب پیاده‌روی برای زیارت امام حسین (ع) را استفاده می‌کند و باب مستقلی را تحت عنوان «بَابُ اسْتِحْبَابِ الْمَشْی اِلَی زِیارَةِ الْحُسَین‌ علیه‌السلام» می‌گشاید.«یَا حُسَیْنُ إِنَّهُ مَنْ خَرَجَ مِنْ مَنْزِلِهِ یُرِیدُ زِیَارَةَ قَبْرِ اَلْحُسَیْنِ بْنِ عَلِیٍّ عَلَیْهِ السَّلاَمُ إِنْ کَانَ مَاشِیاً کُتِبَ لَهُ بِکُلِّ خُطْوَةٍ حَسَنَةٌ وَ مُحِیَ عَنْه» (ای حسین به راستی که هر کس به قصد زیارت قبر حسین (ع) از منزل خود خارج شود چنانچه پیاده باشد خداوند متعال به هر گامی که بر می‌دارد حسنه‌ای در نامه‌ی عملش ثبت فرماید و گناهی از وی محو سازد.)

این استاد حوزه علمیه عنوان کرد: زائران کربلا با پای پیاده و اشک‌ریزان مسیری طولانی تا حرم سالار شهیدان را طی می‌کنند تا ارزش‌های تشیع را بار دیگر زنده کرده و قدرت این مکتب را به سراسر جهان نشان دهند.

حجت الاسلام و المسلمین بهادری یادآور شد: کربلا این روزها مرکز توجه دنیا می‌شود چرا که این حضور و شور برای تمام گروه‌ها و عقاید قابل توجه است و این می‌تواند نقاط مثبتی برای فرهنگ ناب تشیع باشد و بهتر بتواند امام زمان (عج) را به جهانیان بشناساند و مهیای فرج آن حضرت باشند.

وی در رابطه با ارتباط و اهمیت پیاده‌روی اربعین در زمینه‌ ظهور ولی‌عصر (عج) گفت: از آن جا که امام زمان (ع) وارث خون امام حسین (ع) است و با ظهور امام زمان (عج) این امر معنا و مفهوم پیدا می‌کند، رونق گرفتن مراسم اربعین طی سال‌های جاری و حضور ده‌ها میلیون عاشق حسینی (ع) از سراسر جهان، بشارت آماده شدن سپاه بزرگ اسلام برای یاری آخرین حجت حق، و فراگیر شدن نام و یاد امام حسین (ع) است.