جبار باغچهبان در سال 1264 ش در قفقاز به دنيا آمد و پس از اتمام تحصيلات، در يك مدرسه در ايروان به تدريس مشغول شد. تدريس او، باعث شكفتن استعدادهاي نهفتهاش گرديد و پس از مدتي با تجارب فراوان و برنامههاي خوب به ايران آمد و در سال 1303 شمسي اولين كودكستان ايراني را به نام "باغچه اطفال" در تبريز تأسيس كرد. در همان سال سه كودك ناشنوا نيز در اين مدرسه ثبتنام كردند و اين آغازي بود براي تلاش باغچهبان تا بتواند سخن گفتن را به اين كودكان بياموزد. او براي تعليم خواندن و نوشتن براي كودكان و نوسوادان، روش تعليم الفبا را كه امروزه در سراسر كشور رايج است به وجود آورد. او همچنين اولين مدرسه كودكان ناشنوا را در سال 1312 در تهران تأسيس كرد. جبار باغچهبان براي هموار كردن راه زبان آموزي كودكان ناشنوا راهي را انتخاب كرد كه در سراسر جهان با نام الفباي گوياي باغچهبان به عنوان مترقيترين روش شناخته شده است. باتلاش اين مبتكر پرتلاش بود كه ناشنوايان كشور نيز توانستند با دنياي اطراف خود و انسانهاي ديگر تماس برقرار كنند. همچنين اختراع تلفني براي استفاده كر و لالها و تاسيس مكتب نسوان براي آموزش دختران نيز از ديگر ابتكارات اوست.وي همچنين در سال 1322 جمعيت حمايت از كودكان كرولال را تأسيس كرد و كتابهايي از قبيل اسرار تعليم و تربيت، الفباي آسان، برنامه كار آموزگار، زندگاني كودكان و رباعيات باغچهبان را به نگارش درآورد. سرانجام وي در 4 آذر سال 1345ش در 81 سالگي در تهران دار فاني را وداع گفت.