یک کارشناس مسایل بینالملل گفت: به نظر هنوز شرایط و فضا مبهم است، اما برداشتم از اتفاقات یک هفته اخیر در رابطه با مذاکرات برجامی این است که نگاه فرصت محوری که در جریان اصولگرایی معتقد بود باید از فرصتهای برجام استفاده کرد، در حال ضعیف شدن است و نگاههایی که برجام را یک سره تهدید میدانستند در حال پررنگ شدن است.
رحمان قهرمانپور در گفتوگو با ایسنا درباره برگزاری نشستی میان ایران و اتحادیه اروپا قبل از مذاکرات مربوط به احیای برجام با بیان این که به نظر می آید این مساله پیشنهاد ایران بوده است گفت: ایران و تیم جدید مذاکراتی الان در حال بحث و گفتوگوی دائمی بر سر برجام هستند مبنی بر اینکه توافق هسته ای که قرار است انجام شود چه ویژگیهایی باید داشته باشد. این مساله مهمی برای دولت و تیم جدید مذاکراتی است چرا که باید بگویند که از نظر آنها توافق خوب چیست؟ از این رو تصمیم برای برگزاری نشستی در بروکسل را در این راستا میدانم.
وی افزود: چیزی که بر سر آن میان تیم جدید مذاکره کننده اجماع وجود دارد، این است که باید سختگیری بیشتر نسبت به تیم قبلی در دولت روحانی داشته باشند و تحلیل شان این است که انتظار رای دهندگان اصولگرا به دولت رییسی این است که در برابر غرب بیشتر از دولت روحانی مقاومت کند. به نظر مذاکرات بروکسل برای این است که ایران از نظر طرف های اروپایی مطلع شود و درباره مذکرات وین هم بیشتر بداند.
این کارشناس مسایل بینالملل با اشاره به اظهارات امیرعبداللهیان که گفته بود، مذاکرات از جایی که متوقف شده ادامه می یابد، خاطرنشان کرد: اما بحثهایی که درباره نشست بروکسل مطرح شده معنایش این است که تیم جدید نسبت به مذاکرات وین ملاحظاتی دارد و میخواهد با اروپاییها رویکرد دولت جدید را مطرح کند. هنوز نمی دانیم خروجی مذاکرات بروکسل چه خواهد بود، اینکه ایران فقط می خواهد از نظر طرف های مذاکره کننده مطلع شود یا سیاست جدید خودش را در آنجا اعلام کند.
قهرمانپور در ادامه به تحلیلی از نشریه پولتیکو به نقل از یک مقام نزدیک به مقامات اتحادیه اروپا اشاره کرد و گفت: در این تحلیل نوشته شده بود که ایران می خواهد به مذاکره برگردد و سیاستش بازگشت به مذاکره است اما ایران به اروپاییها برای بازگشت به مذاکرات زمان نداده است، یعنی ایران میخواهد برگردد اما باید شرایط را بسنجد و مذاکرات بروکسل به نظر در این راستاست.
وی گفت: در عین حال باید صبر کنیم ببینیم بعد از نشست بروکسل و بازگشت به تهران درباره مذاکرات وین و تاکتیک هایی که باید در آنجا پیش گرفته شود چه تصمیمگیری می شود. به نظرم مذاکرات در بروکسل طولانی یا به دفعات نخواهد بود شاید همان یک بار انجام شود، ولی اگر به هر شکل مذاکرات وین از سر گرفته نشود به این معنی خواهد بود که تیم جدید نظرات متفاوتتری نسبت به تیم قبلی و محتوای مذاکره شده در وین دارد.
این کارشناس مسایل بین الملل تصریح کرد: برداشت ما از حرف آقای امیرعبداللهیان این بود که آنچه تا الان مذاکره شده را تیم جدید و دولت آقای رییسی قبول دارد اما اظهارات دیگری وجود دارد که نشان میدهد برخی با این دیدگاه امیرعبداللهیان موافق نیستند و به نظر تیم مذاکره کننده جدید باید ارزیابی جدید از روند داشته باشد.
قهرمان پور در پاسخ به این پرسش که با توجه به شرایط بد اقتصادی ایران و از طرفی طولانی شدن مذاکرات بازگشت به برجام و تحولات داخلی 1+4، ایران و آمریکا برگزاری مذاکرات بروکسل موجب طولانی تر شدن روند مذاکرات بازگشت به برجام نخواهد شد؟ گفت: اگر اتفاقات و خبرهایی که می شنویم را کنار هم بگذاریم می بینیم که شرایط چندان به نفع ایران نیست. روسیه، اسراییل و آمریکا درباره ایران جلسهای اخیرا داشتند و این مساله خیلی مهمی است. روسیه حداقل تا الان سمت ما بوده است؛ اینکه پذیرفته همراه آنها جلسه داشته باشد، هم می تواند مثبت باشد هم منفی. از طرفی خبری بود که آمریکا در حال بررسی نقشه دوم یا B است که برای بعد از شکست مذاکرات وین طراحی می شود. در حالی که ایران فعالیت های فنی و هسته ای اش را ارتقا می دهد، طرف مقابل هم دارد برنامه فشارهای تازه به ایران را طراحی می کند.
وی ادامه داد: آنها مدعی هستند که ایران به زودی از نقطه بازگشت ناپذیر عبور می کند و اولویت باید جلوگیری از این مساله باشد. تا الان بحث این بود که زمان رسیدن ایران به نقطه گریز هسته ای طولانی شود بنابراین آمریکا و اروپا باید بر این اساس رویکرد جدید خود را تنظیم کنند.
این کارشناس مسایل بین الملل گفت: اگر دعواهای انتخاباتی در آمریکا شروع شود، توجه بایدن به انتخابات داخلی معطوف می شود و در ایران هم هر چه جلوتر می رویم میزان اختلافها زیادتر میشود و شاید در داخل ایران هم نتوان فضا را مدیریت کرد، از این رو متغیر زمان در هر دو طرف با توجه به شرایط داخلی شان مهم است.