ایسنا/آذربایجان شرقی یک روانشناس گفت: یکی از عوامل مهم در جوّ کاری، دلبستگی شغلی است که یک رابطهی عاطفی بین کارمند و کار او بوده و سبب شکل گیری هویت موفق شغلی او میشود که فرد را همانند عاشق برانگیخته میکند.
چهارم شهریور ماه به منظور تجلیل از کارگزاران دولت جمهوری اسلامی و ارج نهادن به آنها، روز کارمند نام گذاری شده است. منشأ پیدایش کارمندان دولتی را باید در دربارها جستجو کرد که پادشاهان افراد خاصی را که دارای مهارتهای لازم بودند، بطور درازمدت در قالب مزد زمانی استخدام میکردند اما منشأ کارمندان خصوصی به پس از انقلاب صنعتی و ایجاد بنگاههای تولیدی مربوط شده که نیازمند افرادی کاری بودند که به طور منظم در اختیار آنها باشد.
علت نامگذاری این روز
از آنجا که کارمندان، مجریان دولت در دستگاههای مختلف اجرایی بودن و به مردم و کشور خدمت میکنند، در هفتهی دولت روز چهارم شهریور را روز کارمند نامیدهاند که این روز یادآور خاطرهی شهیدان هفته دولت در سال ۱۳۶۰ بویژه شهیدان رجایی و باهنر است که در شهریور سال ۶۰ به شهادت رسیدند و روز کارمند به پاس قدردانی از تلاشهای ارزشمند این قشر از جامعه و برای تجلیل از کارمندان نمونه در سراسر کشور، به این نام نامگذاری شده و فرصت مناسبی است تا مشکلات این قشر بررسی و برطرف شود.
جایگاه کارمند در اسلام
در اسلام، منزلت اجتماعی به عنوان موهبت و امانت الهی در اختیار کارمندان و کارگزاران قرار میگیرد تا برای رفع محرومیت ها و گرفتاری ها، از امور جامعه استفاده شود و از این رو، امام علی (ع) به یکی از کارگزاران خود چنین میگوید که کاری که به عهده تو است، طعمه نیست، امانتی است که بر گردن نو نهادهاند و با پیامبر گرامی اسلام (ص) در خصوص منزلت کارمند میفرمایند که وقتی خداوند برای بندهای نیکی خواهد، حاجت مردم را در دست او قرار میدهد.
سلامت روانی کارمندان
یکی از عوامل مهم در محیط کاری، سلامت روانی کارمندان است چرا که افراد زمان بیشتری از روز را در محیط کار سپری کرده و برخورداری از بهداشت روانی سالم نه تنها آرامش و سلامت روان کارکنان را افزایش داده و نه محیط سالم و پرشوری را برای کار فراهم میآورد؛ بلکه در افزایش کارایی، بهرهوری و روابط دیگر فرد نیز موثر است.ا
یک روانشناس در خصوص محیط کاری سالم به ایسنا میگوید: محیط کاری مولفه های زیادی دارد که یکی از آنها خود فرد بوده و دیگری فضای فیزیکی محیط کار است که از آن به عنوان ارگونومی محیط کار یاد میشود.
منصور بیرامی ادامه میدهد: اگر چیدمان محیط کار با کارکرد های کلیدی آن متناسب نباشد، به عنوان منبع استرس، فشار روانی فرد را افزایش داده و بهداشت روانی او را مختل میکند.
او خاطرنشان میکند: باید محیط کار را تبدیل به صحنهای کرد که کار، محیط و مولفه های آن به اجزای غیر قابل تعویض تبدیل شوند تا کارمند دارای شرایط روانی مناسبی شده و از کار خود لذت ببرد.
او با بیان اینکه باید دست به دست هم دهیم به مهر تا کار خویش خود را کنیم آباد، اضافه میکند: فرد با شغل خود هویت مییابد اما باید توجه داشت که کار فقط پول نیست.
این استاد دانشگاه تبریز با اشاره به فرهنگ نادرستی که در جامعه رواج یافته بیان میکند: امروزه در جامعهای ما علاقه و رجوع به رشته های سه گانه افزایش یافته که به دلیل شرایط مالی خوب آنها است چرا که همهی نخبگان به پزشکی علاقه نداشته و صرف تولید پول به سراغ آنها میروند اما در هر شرایطی که تولید پول هدف باشد، کار به عنوان ابزار عمل میکند.
او متذکر میشود: کارمند باید از سرمایهی اجتماعی برخوردار باشد؛ یعنی با خود بگوید که این کار را فقط من میتوان انجام دهم و خبره و ماهر آن من هستم لذا از خود کارآمدی بالایی برخوردار بوده و توانایی شاگردپروری را دارم.
او با تاکید به تاب آوری در محیط کار یادآور میشود: باید تاب آور بود و در راستای رسیدن به اهداف کاری، در مقابل موانع ایستادگی و تحمل کرد.
بیرامی در رابطه با سندرم غر زنی اظهار میکند: امروزه محیط کاری ما، گرفتار سندرم غرزنی شده است در حالی که افراد باید به کار خود افتخار کرده و خوشبین بود.
این روانشناس امیدواری را به عنوان یکی از مولفه های مهم و تاثیر گذار دانسته و میگوید: محل کار باید خانهی دوم ما باشد که دومین سرمایهی مهم کار، سرمایهی اجتماعی بوده و اعتماد، جذابیت، پذیرش اجتماعی یا مقبولیت از مولفه های آن هستند.
او تامین مایحتاج زندگی را آخرین مولفهی شغلی به شمار آورده و بیان میکند: آخرین مولفهی کاری، تامین اقتصاد زندگی است که در غیر این صورت جاهای دیگری را برای تامین آن ترجیح خواهیم داد.
او با تاکید به برخورداری از رابطهی حرفهای شغلی مقبول ادامه میدهد:آموزش های لازم در رابطه با مهارت های موثر در برقراری روابط بین فرهنگی باید داده شود تا شاهد شکلگیری روابط سالم باشیم.
این استاد دانشگاه تبریز با اشاره به یکی از عوامل مخرب کاری میگوید: یکی از عوامل مخرب، انتخاب های مبتنی بر رانت و عدم شایستگی است که هر فرد باید در جایگاه مخصوص و شایستهی خود باشد تا مشکلی بوجود نیامده لذا شایستگی دیگری را پذیرفت تا افراد سر جای خود باشند و ساختار، قدرت و درآمد آنها تعیین شود.
او به کارمندان حرفهای و دلبسته به شغل خود توصیه میکند: این افراد باید با جستجوگری، تلاش خود را افزایش داده و مسیر درست را ادامه دهند تا با لذت بردن از کار خود، تولیدات و اکتشافات آنها نیز افزایش یابد.
وی تاکید میکند: مدیران باید توجه ویژهای به موضوع سلامت روانی کارمندان داشته باشند تا به اهداف تعیین شده سازمان را به خوبی عمل شود چرا که سلامت و بهداشت روحی و روانی کارمندان، سلامت محیط کار را تضمین کرده و ضامن سلامتی جسمی کارمندان میباشد و نباید فراموش کرد که سلامتی کارمندان، سنگ بنای تمامی امور سازمان ها است.