یک کارشناس مسایل بین الملل و منطقه گفت: پیام مهم برگزاری نشست منطقهای بغداد اگر با حضور سران ایران، ترکیه و عربستان همراه باشد، به منطقه و جهان این است که این سه کشور تصمیم گرفتند تنشها را کاهش دهند.
رحمان قهرمانپور در گفتوگو با ایسنا درباره تلاش عراق برای برگزاری نشست سران کشورهای همسایه عراق در بغداد و دعوت از ایران در شرایط فعلی اظهار کرد: پذیرش دعوت آقای الکاظمی(نخست وزیر عراق) از سوی روسای جمهور ایران، ترکیه و عربستان قدری با توجه به رقابتی که میان ایران و عربستان و نیز عربستان و ترکیه و رقابتی که هر سه کشور در عراق دارند، سخت است.
وی گفت: اگر نشست سران کشورهای همسایه عراق محقق شود، کار مهمی انجام شده است و برگزاری این نشست به لحاظ نمادین بسیار مهم است. ایران و عربستان در حال مذاکره محرمانه هستند و اگر در جایی روسای این دو کشور کنار هم قرار بگیرند، بسیار معنادار است. برای آقای الکاظمی هم انجام این نشست در آستانه انتخابات در مهرماه امتیاز مهمی است اما باید منتظر باشیم ببینیم چه می شود. شخصا معتقدم این نشست در سطح سران شکل نمی گیرد، اما ممکن است در سطح وزیران امور خارجه شاهد این اتفاق باشیم.
این کارشناس مسایل بینالملل درباره پذیرش یا عدم پذیرش این سفر از سوی آقای رییسی تصریح کرد: اگر آقای رییسی این سفر را بپذیرد، نشان دهنده آن خواهد بود که به مسایل عراق و منطقه توجه خاصی دارند، البته مساله عراق را ما مساله همسایگی لزوما نمی بینیم؛ چرا که عراق پکیجی چند گانه است از مسایل داعش، سوریه، تروریسم، آمریکا و غیره و تعاملات با آن قابل مقایسه با کشورهای شمالی و شرقی و جنوبی همسایه ایران نیست، از این رو اگر این سفر از سوی آقای رییسی پذیرفته شود و از آن طرف بن سلمان و اردوغان هم حضور در این نشست را بپذیرند، میتوان گفت که این دیدار نقطه عطفی در تحولات منطقه خواهد بود و نشان می دهد که وی دنبال انجام کارهای بزرگ در سیاست خارجی است، کارهایی که تا الان انجام نشده است.
قهرمانپور در پاسخ به این که پذیرش این دعوت قبل از هرگونه توافقی میان ایران و عربستان امکانپذیر است یا خیر؟ گفت: جمع شدن سران سه کشور ایران، ترکیه و عربستان در بغداد به لحاظ سیاسی و امنیتی سخت و مهم است، چون منطقه در تلاطم رقابت این سه کشور است و آمدن اینها به یک نشست یعنی هر سه پذیرفتهاند سطح تنش را کاهش دهند و به سمت گفتوگو و مذاکره بروند. بعد از اعتراضات عربی چنین اتفاقی را در سطح منطقه شاهد نبودیم. البته روسای جمهور ایران و ترکیه با یکدیگر ملاقات کردند اما بین ترکیه و عربستان بعد از قضیه جمال خاشقچی تعامل و دیداری نبوده است و روابط تیره است.
وی تاکید کرد: به نظرم مشکل فقط پذیرش دعوت بغداد صرفا در تهران نیست، بلکه در آنکارا و ریاض این تصمیم با مسایل و موانعی رو به رو است.
این کارشناس مسایل بینالملل درباره برگزاری این نشست در سطح وزیران خارجه این کشورها گفت: ممکن است این اتفاق بیفتد، اما اگر در سطح وزرا برگزار شود دیگر اهمیت نشست سران را ندارد. باید دید توافقها در سطح وزرا عملی میشود یا نه، چون ممکن است توافقاتی شکل گیرد اما در سطح سران محقق نشود. شاید دستاوردهایی از نشست وزیران خارجه به دست آید اما قطعا مناقشه برانگیز خواهد بود و این طور نیست که از دل این دیدار برنده قاطع بیرون آید.
قهرمانپور گفت: نفس نشستن وزیر خارجه یا رییس جمهور در کنار دیگر مقامات این کشورها برای پایگاه رای آقای رییسی امری سخت است. عربستان بعد از آمریکا و اسراییل سومین کشوری است که در سیاست خارجی ایران مساله اش فوریتی شده است. مساله عربستان و موازنه با این کشور برای اصولگراها مساله هویتی شده است و اگر در اولین سفر آقای رییسی یا وزیر امور خارجه شان کنار بن سلمان بنشینند برای بخش زیادی از اصولگراها قابل هضم نیست.
وی درباره دیدگاه آمریکا و حمایت از کاهش تنش میان این کشورها در سطح منطقه اظهار کرد: اخبار متعددی است که می گوید آمریکایی ها به عربستان فشار آوردند که با ایران مذاکره کنند و این فشار محدود به یک مورد نبوده است. بلینکن و موسسات تحقیقاتی اصرار دارند که عربستان خودش باید مساله اش را با ایران حل کند و نمی تواند با امنیت آمریکا مجانی سواری کند و سعی دارد فشاری به کشورهای شورای همکاری خلیج فارس بیاورد که رو در رو مساله شان را با ایران مطرح کنند. این انتقاد را آمریکا به این کشورهای وارد می کند که نباید با واسطه دنبال مهار ایران باشید بلکه باید خودتان مذاکره کنید و از میزان تنش کم کنید. البته این را هم باید گفت که بدون فشار آمریکا، عربستان وارد مذاکره با ایران نمیشد.