واتيكان كوچكترين كشور مستقل دنيا و در عين حال يكي از با نفوذترين قدرتهاي معنوي جهان به شمار ميآيد. دولت - شهر واتيكان با انعقاد قرار داد لاتْران ميان واتيكان و ايتاليا، رسماً استقلال يافت. واتيكان تا قبل از نيمه دوم قرن نوزدهم ميلادي، بخش كوچكي از مملكت ايتاليايى پاپ يا ممالك كليسا محسوب ميشد و مركز اين ناحيه رُم بود. در پي تشكيل ايتالياي واحد در سال 1870، نيروهاي اين كشور، سرزمينهاي كليسا را تصرّف كردند. اما پادشاه ايتاليا از بيم خشم كاتوليكهاي جهان، تعهد كرد كه قصر واتيكان را به پاپ واگذار كند تا مركز حكومت مذهبي وي باشد. قرارداد لاتْران در هفتم ژوئن 1929م به اين تعهد رسميت بخشيد و در سال 1947م، اين قرارداد به صورت يكي از موارد قانون اساسي ايتاليا در آمد. حكومت پاپ علاوه بر كاخ واتيكان در رم، داراي سيزده بنا و ساختمان مختلف است كه آنها هم در قلمرو پاپ هستند. بدين ترتيب دولت - شهر واتيكان منحصر به مقر پاپ و كليساي پاپي است و بعضي ادارات و دفترهاي ملحق به آن و چندين كليساي جامع نيز كه در قلمرو واتيكان نيستند، جزئي از اين كشور پاپي محسوب ميشوند. قانون واتيكان برتر از هر چيز، مقر حكومت مركزي كليساي كاتوليك رومي است و اين اصطلاح براي خود دولت واتيكان به كار ميرود. قدمت و اهميت دربار پاپ، به آن رنگ و خصوصيت دربارهاي سلطنتي بخشيده و تشريفات درباري و انجام مراسم با لباسهاي خاص و نظاير اين امور، به صورتي دقيق مراعات ميشود. اداره امور داخلي واتيكان به عهده يك كميسيون پنج نفره است كه همه آنها از سوي پاپ منصوب ميشوند و در مقابل او پاسخگو هستند. موزههاي واتيكان از مهمترين موزههاي جهان به شمار ميروند و دربهاي آن در سراسر سال به روي ديداركنندگان و گردشگران باز است. ايستگاه راديويى پرقدرت واتيكان نيز به پخش برنامههاي مخصوص واتيكان به 37 زبان دنيا اشتغال دارد. ضمناً بيش از 60 كشور از جمله جمهوري اسلامي ايران در اين كشور سفارت دارند. رئيس فعلي حكومت واتيكان، بِنِديكت شانزدهم است كه در روز فوريه 2005م به اين مقام منصوب شد و اين روز به عنوان روز ملي واتيكان نيز به شمار ميرود. واتيكان واقع در رُم پايتخت ايتاليا، در جنوب اروپا قراردارد و با كمتر از نيم كيلومترمربع مساحت كوچكترين و با هزار نفر جمعيت، كمجمعيتترين كشور جهان است. سكنه واتيكان محدود به اسقفها و كشيشان و خدمه تشكيلات اداري پاپ است. مردم واتيكان داراي زبان رسمي ايتاليايي و اكثريت آنها پيرو آيين كاتوليك هستند. واحد پول اين كشور كوچك، ليره ايتاليا بود كه پس از رواج يافتن پول واحد اروپايي، يورو جايگزين آن گرديد.