جام جم آنلاين: از افتتاح اولين شبكه استاني سيماي مراكز 15 سال مي‌گذرد و در اين بازه زماني شبكه‌هاي استاني سيما همچون موجودي زنده كه از ويژگي‌هاي يك رسانه پوياست، دچار تحولات مثبت و كيفي در حوزه‌هاي توليدي و سخت‌افزاري شده‌اند.

توليد، تأمين و پخش برنامه‌هاي جذاب نمايشي و تركيبي مبتني بر ويژگي‌ها و اقتضائات استاني، اطلاع‌رساني‌هاي متعدد در بخش‌هاي خبري مختلف، انعكاس و تبادل برنامه‌ با شبكه‌هاي سراسري و بين‌المللي، شناسایی، جذب هنرمندان جوان و مستعد استان و توفيقات مكرر در جشنواره‌هاي داخلي و بين‌المللي تنها گوشه‌اي از ثمرات فعاليت و حيات اين شبكه‌هاي استاني بوده است.

اما از طرفي قرارگرفتن شبكه‌هاي استاني روي ماهواره و گسترش مخاطبان ملي و بين‌المللي و اقبال مخاطبان استاني از شبكه‌هاي محلي كه درصد مطلوبي را تشكيل مي‌دهد مديران رسانه ملي را بر‌آن داشت تا به‌رغم تمامي مشكلات و كمبودها با مساعدت و همراهي مسوولان استاني به نياز مخاطبان استاني پاسخ گفته و ساعات توليد و پخش اين شبكه‌ها همچون شبكه‌هاي ملي به 20 ساعت افزايش يابد. اين اقدام اگر چه گامي مهم در هويت‌بخشي شبكه‌هاي استاني است، اما اگر شرايط آن مورد توجه قرار نگيرد مي‌تواند جايگاه شبكه‌هاي استاني را متزلزل كند. از اين رو در اين گزارش سعي شده نظرات مديران و برنامه‌سازان استاني منعكس شود تا نتيجه در پويايي و اثرگذاري اين شبكه‌ها مؤثر باشد.

شبكه‌های استانی و مخاطبان بين المللي

علی نهاوندی، مدیر كل صدا و سیمای مركز خراسان رضوی افزایش پخش شبكه‌های استانی را ماموریت جدید شبكه‌های استانی عنوان می‌كند و می‌گوید: استان خراسان رضوی به دلیل حضور بارگاه مطهر علی‌بن موسی‌الرضا(ع) مورد توجه بسیاری از مسلمانان جهان است و این شبكه می‌تواند علاوه بر پاسخگویی به نیاز معرفتی بیش از 25 ميلیون زائر به خواسته‌های مجاورین و مخاطبان بین‌المللی خود نیز پاسخ دهد.

وی با بیان این‌كه در حال حاضر این شبكه مخاطبان استانی، ملی و بین‌المللی دارد بیان می‌كند: با چینش دقیق پخش برنامه‌ها در شبكه رضایت مخاطبانمان را كسب می‌كنیم. به گونه‌ای كه مخاطبان بومی، ملی و بین‌المللی را حفظ كنیم.

نهاوندی با اشاره به كاركردهای رسانه‌های استانی می‌افزاید: رسانه‌های استانی هم می‌توانند مخاطبان بین‌المللی داشته باشند و برای به دست‌آوردن این مهم باید از همه ظرفیت‌های استانشان استفاده كنند.

وی به مشاركت نهادهای فرهنگی و هنری در تولید آثار فاخر در استان‌ها اشاره می‌كند و مي‌افزايد: در حال حاضر 80 درصد بودجه فرهنگی كشور در تهران هزینه می‌شود در حالی كه باید بودجه‌های فرهنگی در هر استانی میزان مشخصی داشته باشد و در همان استان مورد استفاده قرار بگیرد. اگر تخصیص بودجه به صورت دقیق صورت پذیرد می‌تواند با بهره‌گیری از هنر صدا و سیمای مراكز استان‌ها در فرهنگ‌سازی و ایجاد فعالیت‌های هنری در سطح گسترده تاثیرگذار باشد.

نهاوندی با بیان این‌كه در حال حاضر شبكه‌های استانی تجربه‌های بسیاری در تولید آثار متفاوتی همچون انیمیشن، مستند، تله‌فيلم و سریال كسب كرده‌اند، می‌گوید: اگر بودجه‌های فرهنگی به درستی در اختیار استان‌ها قرار بگیرد می‌توان با بهره‌گیری از هنرمندان استانی آثار فاخری تولید كرد. چرا كه هم‌اكنون هنرمندانی كه در تهران به عنوان هنرمند ملی فعاليت مي‌كنند همگی از شهرستان‌ها به تهران مهاجرت كرده‌اند و مهم‌ترین دلیل مهاجرتشان به تهران در اختیار نداشتن فضای لازم برای فعالیت هنری بوده است.

وی تاكید می‌كند: شبكه‌های استانی با هویت مستقلی كه دارند می‌توانند در حوزه‌های مختلف تاثیرگذار باشند و در حال حاضر مدیران و برنامه‌سازان این قابلیت را دارند كه بتوانند شبكه‌ای 24 ساعته داشته باشند.

وی ادامه می‌دهد: هنرمندان استان‌ها این توانایی را دارند كه بخش عمده‌ای از تولیدات ملی را به آنها واگذار كنیم همان‌طور كه در سال‌های گذشته با تولید آثار فاخر بخشی از هنرنمایی‌هایشان را در شبكه‌های ملی مشاهده كردیم.

وی استفاده دقیق از افزایش پخش شبكه‌های استانی را یادآور می‌شود و خاطرنشان می‌كند: مدیران استان‌ها باید به نحو مطلوبی از این تحول بزرگ حمایت كنند تا شاهد این رخداد بزرگ فرهنگی و اجتماعی در سطح استان‌ها باشیم. چرا كه این افزایش پخش در شبكه‌های استانی می‌تواند ارتباط خوبی بین مردم و مسوولان برقرار كند.

توجه به نيروي انساني و تجهيزات فني

غلامرضا حاجی‌زاده، كارگردان شبكه استانی صدا و سیمای مركز یزد به توانایی‌های استان‌ها اشاره می‌كند و می‌گوید: در صورتی كه میزان تولید، تامین و پخش در شبكه‌های استانی مشخص شود هنرمندان استان‌ها می‌توانند با برنامه‌ریزی دقیق برنامه‌های مورد نظر مخاطبان را تامین كنند.

وی با بیان این‌كه صدا و سیمای مركز یزد با در اختیار داشتن نیروهای متخصص و متعهد از توانایی لازم برای افزایش میزان پخش شبكه برخوردار است، می‌افزاید: مدیران مراكز باید در امكانات و تجهیزات مورد نیاز برنامه‌سازان بازنگری كنند تا آنها بتوانند با بهره‌گیری از تجهیزات مناسب تولیدات مطلوبی داشته باشند.

حاجی‌زاده معتقد است: این افزایش ساعت پخش و به تبع آن افزایش تولید در سیمای مراكز می‌تواند باعث افزایش عوامل تولید و پویایی شبكه‌های استانی شود و در برقراری ارتباط موثر با مخاطبان به شبكه نیز كمك كند.

عطیه آستانی، تهیه‌كننده صدا و سیمای مركز كرمان نيز افزایش پخش شبكه‌های استانی را نیاز اصلی استان‌ها می‌داند و در اين باره مي‌گويد: این اقدام می‌تواند باعث تحولی جدید در شبكه‌های استانی شود به شرطی كه تزریق نیروی انسانی و به‌روزكردن تجهیزات فنی شبكه‌ها نیز مورد توجه جدی مسوولان قرار بگیرد.

وی اضافه می‌كند: برنامه‌سازان و مدیران شبكه‌های استانی باید از تاثیر برنامه‌های خود در سطح جامعه و میزان رضایتمندی مخاطبان مطلع باشند تا بتوانند بر اساس نیازهای آنها برنامه تولید كنند.

آستانی مي‌گويد: شبكه‌های استانی باید در بخش‌های صبحگاهی و نیمروزی برنامه‌های جذاب و پرمخاطبی را تولید كنند تا بتوانند مخاطبانشان را به دست بیاورند.

نواداد: بسیاری از شبكه‌های استانی در حال حاضر این قابلیت را دارند كه به صورت 24 ساعته برنامه داشته باشند و بتوانند پاسخگوی نیازهای مخاطبانشان باشند اما برخی از شبكه‌های استانی هنوز زیرساخت‌های لازم و امكانات موجود برای این افزایش پخش را ندارندوی به خلاقیت در تولید برنامه‌های استانی نيز اشاره می‌كند و یادآور می‌شود: برنامه‌سازان استانی نباید از شبكه‌های ملی تقلید كنند. چون در این صورت برنامه‌های شبكه‌های استانی تفاوتی با برنامه‌های شبكه‌های سراسری نخواهند داشت و در این صورت نمی‌توان مخاطبان جدید یا بیشتری جذب كرد. برنامه‌سازان استانی باید هویت بومی‌ خود را حفظ كنند و با استفاده از داشته‌های خود برنامه‌های موثر و مخاطب‌پسند تولید نمایند.

شبكه‌های استانی از توانایی بالایی برخوردارند

علی نواداد، مدیركل صدا و سیمای آذربایجان شرقی معتقد است: با نگاه كوتاهی به گذشته صدا و سیمای مراكز و شبكه‌های استانی می‌توان به این موضوع دست یافت كه شبكه‌های استانی در حال حاضر از توانایی و قابلیت‌های منحصر به‌فردی برخوردار هستند كه با برنامه‌ریزی دقیق می‌توان به نحو مطلوبی از پتاسنیل‌های موجود استفاده كرد.

وی می‌افزاید: بسیاری از شبكه‌های استانی در حال حاضر این قابلیت را دارند كه به صورت 24 ساعته برنامه داشته باشند و بتوانند پاسخگوی نیازهای مخاطبانشان باشند. اما برخی از شبكه‌های استانی هنوز زیرساخت‌های لازم و امكانات موجود برای این افزایش پخش را ندارند كه به مرور زمان آنها هم می‌توانند به این مهم دست یابند. البته ظرفیت‌های منطقه‌ای هم به نوعی در افزایش پخش دخیل است به گونه‌ای كه شهری كه بتازگی استان شده یا شبكه استانی كه بتازگی راه‌اندازی شده قطعا ظرفیت‌های لازم برای افزایش پخش را در حال حاضر ندارد و این انتظار نیست كه همه شبكه‌های استانی بتوانند افزایش پخش داشته باشند.

نواداد با بیان این‌كه شبكه‌های استانی نیازمند حمایت جدی مسوولان است، می‌گوید: با حمایت بیشتر برنامه‌سازان و در اختیار دادن امكانات سخت‌افزاری می‌توان بر كیفیت تولیدات استان‌ها افزود.

نواداد با اشاره به این‌كه در حال حاضر شبكه استانی سهند علاوه بر مخاطبان استانی، مخاطبان ملی و بین‌المللی دارد، می‌افزاید: از زمانی كه برنامه‌های این شبكه روی ماهواره قرار گرفته است مخاطبانی از كشورهای تركیه، آذربایجان، آلمان، امارات و مالزی با برنامه‌های ما ارتباط برقرار می‌كنند.

مدیركل صدا و سیمای آذربایجان شرقی بیان می‌كند: این موضوع باعث نمی‌شود كه با در اختیار داشتن مخاطبان ملی و بین‌المللی ما رویكرد بومی، محلی و منطقه‌ای خودمان را از دست بدهیم، بلكه این اتفاق خود باعث می‌شود فرهنگ اصلی‌مان را به تمام‌ دنیا معرفی كنیم و با مخاطبانمان در سراسر دنیا ارتباط داشته باشیم.

وی تولید برنامه‌های پرمخاطب را یكی از نیازهای اصلی شبكه‌های استانی عنوان می‌كند و می‌گوید: شبكه‌های استانی باید با بهره‌گیری از تمام‌ظرفیت‌های استان برنامه‌های جذاب و پرمخاطبی تولید كنند كه بتوانند رضایت مخاطبان را كسب كنند.

نواداد افزایش پخش شبكه‌های استانی را در پویایی، ایجاد خلاقیت و استفاده از استعدادهای جوان استان‌ها بسیار موثر می‌داند و خاطرنشان می‌كند: این رخداد بزرگ می‌تواند بخش عمده‌ای از نیازهای مخاطبان استانی را فراهم نماید و با در اختیار دادن فضای مناسب به جوانان مستعد و متعهد آثار كیفی و مطلوبی را تولید كند.

افزایش بودجه، نیاز اصلی شبكه‌های استانی

مهدی حاجی‌زاده یكی از تهیه‌كنندگان صدا و سیمای مركز مازندران در همین ارتباط می‌گوید: باید الگوهای جدید برنامه‌سازی را در اختیار هنرمندان استان‌ها قرار بدهیم تا آنها بتوانند با بهره‌مندی از توانایی‌هایشان به تولید برنامه بپردازند و درگیر كاغذبازی‌های اداری، مشكلات سخت‌افزاری و... نشوند چرا كه این‌گونه مشكلات باعث كاهش روند تولید و افت شدید كیفی برنامه‌ها می‌شود.

وی مي‌گويد: استان مازندران توانایی‌های بسیاری در تولید آثار كیفی و فاخر تلویويزیونی دارد، اما برآوردهای كم باعث می‌شود هنرمندان حداقل انگیزه لازم برای تولید را نداشته باشند.

وی تامین مالی شبكه‌های استانی را یكی از مهم‌ترین نیازهای افزایش پخش عنوان می‌كند و می‌افزاید: برنامه‌ای كه با برآورد ناچیز تولید می‌شود نمی‌تواند از هنرمندان حرفه‌ای، دكور مناسب و... استفاده كند و در نهایت نمی‌تواند انتظارات مخاطبی كه شبكه‌های متعدد را رصد می‌كند برآورده كند.

وی به پتانسیل‌های موجود در استان‌ها اشاره می‌كند و می‌گوید: باید از همه امكانات برای بهره‌گیری از هنرمندان استانی استفاده كرد تا آنها به كلانشهرهایی مانند تهران مهاجرت نكنند.

وی توجه به كیفیت و استفاده از تكنیك‌های جدید برنامه‌سازی در شبكه‌های استانی را بسیار لازم و ضروری عنوان می‌كند و ادامه می‌دهد: افزایش ساعات پخش شبكه‌های استانی نباید از میزان رضایتمندی مخاطبان بكاهد. مدیران شبكه‌های استانی باید با تدابیر ویژه‌ای از امكانات موجود در افزایش كیفیت برنامه‌ها استفاده كنند.

حاجی‌زاده بیان می‌كند: بهره‌گیری از نیروهای جوان، خلاق و بااستعداد می‌تواند در كیفیت آثار موثر باشد و باعث ایجاد رقابت در میان برنامه‌سازان شود.

وی در پایان یادآور می‌شود: اگر مشكلات پیش روی برنامه‌سازان و مدیران شبكه‌های استانی مرتفع شود افزایش پخش در شبكه‌های استانی مراكز می‌تواند اقدامی‌موثر، پایدار و خجسته باشد.

فرشيد قره‌لي / جام‌جم