معاون پژوهش و فناوری وزیر علوم گفت: هنوز پیوند بین علم و فناوری و اقتصاد به نحو مناسبی برقرار نشده است و حتی در بعضی از حوزههای علمی این پیوند وجود ندارد. مثلا چنین چیزی در بسیاری از این شرکتهای دانشبنیان که فرض بر این است که تولید یا توسعه فناوری مبتنی بر دانش دارند، وجود ندارد.
به گزارش ایسنا، دکتر غلامحسین رحیمی امروز در اولین کنفرانس ملی علم، فناوری و پیچیدگی اقتصادی، با بیان این که«یک حلقه حمایت اقتصادی از بخش ایدهپردازی تا طراحی خط تولید کم داریم»، گفت: صندوق حمایت از پژوهشگران و فناوران به درستی حمایت خود را محدود به بخش پایه یعنی تحقیقات علمی کرده است. اگر این تحقیقات علمی معطوف به کاربرد باشد حاصل آن حداکثر یک نمونه آزمایشگاهی است و اگر معطوف به توسعه مرزهای دانش باشد، نتیجهی آن انتشار مقالات خوب در ژورنالهای بینالمللی است. منابع تحقیقاتی کشور چگونه باید توزیع شود؟ به بخش علم برای علم و علم برای کاربرد چه قدر باید اختصاص یابد؟ حمایت اقتصادی از کاربردی که قرار است توسعه فناورانه یابد، باید چه قدر باشد؟ اینها نامعلوم است. حمایتهای جسته گریخته انجام میشود اما به این بستگی دارد کدام مسئول، مدیر یا استادی با برقراری ارتباطات حمایت بیشتری را بگیرد. به عبارت دیگر یک برنامه ملی و همگرا در این زمینه نداریم.
وی با اشاره به وضعیت علوم پایه در کشور گفت: ما در علوم پایه قبل از انقلاب اصلا وضعیت خوبی نداشتیم و بعد از انقلاب نیز ما رشد بسیار زیادی به صورت عمومی پیدا نکردیم. در رشتههای فیزیک، ریاضی، شیمی، زیستشناسی نخبههایی را داشتیم و المپیادهایی را برگزار کردیم و توانستیم با حمایت علمی مشخص، در دوره زمانی معین، دانشآموزان علاقمندی را پرورش دهیم تا بتوانند در سطح ملی و بینالمللی بدرخشند اما این درخشش هیچ گاه به معنی توان عمومی کشور در حوزه ریاضیات یا فیزیک نبوده است.
معاون پژوهش و فناوری وزیر علوم ادامه داد: برنامه تعالی و ارتقای علوم پایه کشور را داریم. این برنامه دو رویکرد میتواند داشته باشد؛ یک رویکرد ارتقای عمومی علوم پایه و دیگری ارتقای نخبهگرا. ما نخبهگرا را انتخاب کردیم زیرا رویکرد دیگر هم زمینه ضعیفی دارد و امکانات و مقدورات اقتصادی ما اجازه نمیدهد به آن بپردازیم.
رحیمی با تاکید بر این که هنوز پیوند بین علم و فناوری و اقتصاد به نحو مناسبی برقرار نشده است و حتی در بعضی از حوزههای علمی این پیوند وجود ندارد گفت: مثلا چنین چیزی در بسیاری از این شرکتهای دانشبنیان که فرض بر این است که تولید یا توسعه فناوری مبتنی بر دانش دارد، وجود ندارد.
وی افزود: من به مدت پنج سال با این شرکتها در صندوق نوآوری و شکوفایی زندگی کردهام البته برخی شرکتها از جمله تعدادی از شرکتهای دارویی یا تولید تجهیزات پزشکی یا الکترونیکی و نرمافزاری پیوندهای خوبی با نهادهای علمی و متخصصان علمی دارند اما بسیاری از شرکتهای ما فاقد این پیوند هستند.
عضو هیئت علمی دانشگاه تربیت مدرس با بیان این که خوشبختانه تحقیقات ما رشد بسیار خوبی در دو دهه گذشته داشته است و از لحاظ کیفی نیز در پنج سال اخیر کیفیت خوبی داشته است، گفت: در سال جدید رتبه کمی و کیفی مقالات چاپ شده ما در سطح بینالمللی یکسان شد یعنی رتبهی ما در Scopus شانزده و در web of science پانزده است. همین رتبه را از نظر میزان استنادات در سطح بینالمللی داریم.
وی در پایان با اشاره به این که «توسعه فناوری ما قطعا پا به پای تحقیقات نیست،» گفت: توسعه واحدهای فناور، شرکتهای دانشبنیان، احداث و توسعه مراکز نوآوری و مراکز رشد و پارکهای علم و فناوری هنوز تبدیل به یک جریان نشدهاند اما اگر همهی کشور کمک کنند چهار پنج سال دیگر وقتی تبدیل به جریان شدند، جامعه در سطح کلان و جامعه جهانی متوجه آن میشوند.