تشكيل پليس جنوب در پي انعقاد قرارداد 1915 ميان روسيه و انگليس (1294 ش)

با گسترش شعله‏هاي جنگ جهاني اول، دولت‏هاي روس و انگليس كه نفوذ آلمان‏ها را در ايران بر خلاف منافع خود مي‏ديدند، در قراردادي محرمانه، منطقه بي‏طرف ايران را كه در قرارداد 1907 م پيش‏بيني شده بود، ميان خود تقسيم و توافق كردند براي حفظ منافع خود در ايران، قشوني تشكيل دهند. از اين رو، روس‏ها نيروي قزاق را به استعداد يازده هزار نفر با فرماندهي خود ايجاد كردند و دولت انگلستان، قوايي درجنوب كشور به نام پليس جنوب تشكيل داد. افسران انگليسي در رأس پليس جنوب و افراد داوطلب هندي و ايراني، سربازان آن را تشكيل مي‏دادند. وظيفه اصلي اين پليس، تخليه جنوب ايران از آلمان‏ها و عوامل آنها بود. پس از اين قرارداد محرمانه، روس‏ها تا اصفهان پيش روي كردند و قلمرو نفوذ خود را از تهران به اصفهان گسترش دادند.

رحلت آيت ‏الله سيدعلي‌اكبر برقعي قمي (1366ش)

آيت ‏الله سيدعلي‌اكبر برقعي قمي متخلص به كاشف در سال ۱۲۷۸ش (۱۳۱۷ق) در قم به‌دنيا آمد. وي پس از فراگيري مقدمات علوم حوزوي، راهي نجف اشرف شد و از محضر حضرات آيات: ميرزاي نائيني و سيدابوالحسن اصفهاني، فقه و اصول و از ميرزا علي‏اكبر حكمي يزدي، منطق و فلسفه و هيئت را فرا گرفت. آيت‏الله برقعي هم‌چنين از حضرات آيات ميرزامحمد ارباب، شيخ‌عباس قمي و آقابزرگ تهراني اجازه روايت و حديث گرفت. آيت‏الله برقعي از آن پس راهي قم شد و پس از ورود آيت‏الله شيخ‌عبدالكريم حائري به قم، وي به‌عنوان يكي از مشاوران آن بزرگوار، درباره مشكلات طلاب با مؤسس حوزه علميه، تبادل نظر مي‏كرد. آيت‏الله برقعي در زمان جنگ جهاني دوم به تشكيل انجمن خيريه‌اي جهت كمك به مردم همت گماشت و پس از جنگ، در اجتماعات متعددي سخنراني كرد. اين عالم رباني به‌عنوان يك پيشواي روحاني در كنگره جهاني صلح در پاريس و وين به ايراد سخن پرداخت كه پس از آن سخنراني و مراجعت از اروپا، از قم به شيراز و بعد به يزد تبعيد شد و اين تبعيد، چهارده سال به طول انجاميد. هم‌چنين "راهنماي دانشوران"، "مهر تابان"، "جلوه حق"، "درج گهر" و "سياست‌نامه حضرت علي (ع)" و... از جمله آثار اوست. آيت‏الله برقعي قمي سرانجام در سيزدهم مردادماه ۱۳۶۶ش برابر با هشتم ذي‏القعده ۱۴۰۷ق در سن هشتاد و هشت سالگي در تهران درگذشت.

وفات ابوالفضل ساوجی عالم و خوشنویس برجسته ایرانی (1312ق)

ابوالفضل مَجدُ الدّين محمد بن فضل الله ساوجي؛ خوشنويس، طبيب و اديب عهد قاجاري درگذشت. ابوالفضل ساوجي علوم متداول زمان خود چون طب، حكمت، رياضي، ادبيات و هنر خوشنويسي را در تهران آموخت و در جواني دانشمند شناخته شد. از اين رو هنگام تأليف « نامه دانشوران ناصري» وي در مقام يكي از چهار تدوين كننده آن برگزيده شد. ساوجي استعداد سرشاري در سرودن شعر نيز داشت و از او يك ديوان شعر با قلم زيبايش به خط نستعليق باقيست. ساوجي هم چنين چند رساله در طب و رياضي از خود به يادگار گذاشته است كه به چاپ رسيده است ابوالفضل ساوجي در كتابت انواع خطوط نستعليق؛ شكسته نستعليق؛ نسخ و شكسته تعليق استادي ممتاز و چيره دست بشمار مي رفت و آثاري از دست نوشته هاي او از زمان ناصري بجاي مانده است كه كتيبه اي در آستانه حضرت عبدالعظيم (علیه السّلام) از آن جمله است.

ولادت حکیم سنایی غزنوی ( 473 ق)

12 ذی الحجه 473 - «حکیم ابوالمجد مجدود بن آدم سنایی غزنوی » شاعر پرآوازه ایرانی در غزنین متولد شد. این استاد مسلم شعر فارسی در جوانی به سرودن شعر پرداخت و ابتدا رجال و بزرگان را مدح می گفت اما یکباره تحولی شگرف در او پدید آمد که راه خانه کعبه را در پیش گرفت و به حجّ رفت. سنایی در مکه قصیده ای در اشتیاق دیدار کعبه و مکه معظمه سرود و پس از بازگشت از مکه مدتی در بلخ و شهر های دیگر به سر برد. آنچه از سفرهای سنایی باقیست اشعار و قصایدی است که او در خراسان و بلخ سروده؛ و به کارنامه بلخ مشهور است. سنایی بعد از اسکان مجدد در غزنین به اتمام مثنوی مشهورش« حَدیقَة الحَقیقة» پرداخت. مجموعه« سِرُ العِباد اِلَی المَعاد» که بیانگر مهارت وی در سبک خراسانی است، مثنوی طَریقُ التَحقیق که بر وزن حدیقه است و سنایی آن را در سال 528 هجری قمری به پایان رسانده؛ «عقل نامه؛ عشق نامه و تَجرِبَةُ العِلم» از دیگر آثار ارزشمند این شاعر خوش قریحه ایرانی است.

اعدام "آنيسيس بوئس" سياست‏مدار و فيلسوف معروف ايتاليايي (524م)

آنيسيس مانيلْيوس سورينوس بوئس سياست‏مدار و فيلسوف رومي در هفدهم ژانويه 475م در شهر رم كه در آن زمان يكي از مراكز عمده قدرت و ثروت و فرهنگ جهان محسوب مي‏شد متولد گرديد. او در جريان تحصيلات خود با فلسفه يوناني آشنا شد و قسمت‏هايى از آثار ارسطو و افلاطون را به لاتين ترجمه نمود. او هم‏چنين سال‏ها به عنوان وزير تئودوريك پادشاه ناحيه گوت ايتاليا خدمت كرد و چون در صدد مبارزه با فساد برآمد، دشمنيِ چند تن از مقامات فاسد را نسبت به خود برانگيخت. آنان سرانجام تئودوريك را متقاعد ساختند كه بوئس در خدمت به امپراتور روم شرقي به او خيانت مي‏كند. اين اتهامات باعث شد كه بوئس به زندان بيافتد. هنگامي كه بوئس در زندان، در انتظار روز مرگش بود، يكي از مشهورترين كتاب‏هاي جهان به نام "درباره تسلي‏بخشيِ فلسفه" را به رشته تحرير درآورد. در اين كتاب، سخن از آنجا آغاز مي‏شود كه سقراط، افلاطون و ارسطو معلمين واقعي بشر هستند و چكيده تعليمات آنها آن است كه آدمي بالاتر و برتر از تغييرات سرنوشت است. غايت حيات جز نيكي يعني تشبّه به خداوند نيست، خداوندْ اصلِ نيكي و محبت است و از اين رو، در وجود مرد حكيمْ جايى براي نفرت و رذيلت نيست. بوئس هم‏چنين در اين كتاب كه بهترين اثر اوست مي‏خواهد ثابت كند كه ثروت و تموّل، ملاك سعادت و خوشبختي نيست. او هم‏چنين در رساله خداشناسي، خدا را خير محض و غايت كمال مي‏داند. بوئس مي‏كوشد عظمت و جلال خدا را نيز ثابت كند. او عقيده داشت كه وظيفه اصلي فلسفه، تهذيب اخلاق است. آنيسيس بوئس سرانجام در سوم اوت 524 م به اتهام كفر و جادوگري در 49 سالگي به چوخه دار سپرده شد.
 

اعلان جنگ آلمان به فرانسه در آغاز جنگ جهاني اول (1914م)

جنگ جهاني اول در واقع با ترور ولي‏عهد اتريش در 28 ژوئن 1914 آغاز شد. اين بهانه‏اي بود تا كشورهاي اروپايى براي حل اختلافات متعدد خويش و برطرف نمودن سوءظن نسبت به يك‏ديگر و در حقيقت براي فرونشاندن عطش قدرت‏طلبي خود جنگي را آغاز نمايند كه مدت 4 سال سراسر اروپا را در برگرفت. اتريش و آلمان كه با يك‏ديگر قرارداد مودت داشتند به حال آماده باش درآمدند. آلمان در مرحله نخست لوكزامبورگ را اشغال نموده و در 3 اوت 1914م نيز به فرانسه اعلان جنگ داد. چند ساعت بعد از آن، دولت انگلستان كه موافقت‏نامه دوستي با فرانسه به امضا رسانده بود، به حمايت از اين كشور وارد جنگ شد و بدين ترتيب اروپا و بخشي ديگر از ساير نقاط جهان در آتشي فرو رفت كه بيش از 8 ميليون تلفات داشت و ميليون‏ها مجروح بر جاي گذاشت و سرانجام در 11 نوامبر 1918م به پايان رسيد.

آغاز سفر "كريستُفْ كُلُمْبْ" دريانورد مكتشف بزرگ ايتاليايي (1492م)

كريستف كلمب دريانورد ايتاليايى كه در خدمت دولت اسپانيا بود در سال 1451م متولد گرديد و پس از آنكه به علت شكسته شدن كشتي‏اش به اسپانيا رفت، با درخواست‏هاي مكرر او، فرديناند پنجم، شاه اسپانيا با نقشه او براي دريانوردي به سوي غرب و كشف نقاط جديد موافقت كرد. از اين رو در 3 اوت 1492م اين سفر از بندر پالوس اسپانيا و با سه كشتي بادباني آغاز شد. همراهان كلمب شامل 90 نفر ملاّح مي‏شدند كه اكثر آنان زندانيان محكوم به اعدام بودند. وي در جريان اين سفر بعد از هفتاد روز، در 12 اكتبر همان سال به جزيره سالوادور در شرق برزيل رسيد و گمان نمود كه به هندوستان رسيده است در حالي كه وي قاره امريكا را كشف نموده بود. پس از پايان سفر موفقيت‏آميز كلمب، وي سفرهاي دريايي ديگري انجام داد و در هر سفر نقاط ديگري را كشف نمود. كريستف كلمب سرانجام در 20 ماه مه 1506م در 55 سالگي درگذشت.