عمليات نامنظم فتح 8 در شمال موصل در عمق خاك دشمن توسط سپاه (1366 ش)

در چنین روزی در سال 1366 هجری شمسی عملیات نامنظم رزمندگان قهرمان اسلام با عنوان فتح هشت در شمال استان موصل آغاز شد . عملیات چریکی فتح 8 با رمز مقدس " یا رسول الله ( ص)" صورت پذیرفت . این عملیات در عمق 150 کیلومتری خاک عراق و با هدف پاسخگویی به بمباران شیمیایی و تخریب روستاهای کرد نشین توسط عراق، برنامه ریزی شده و به اجرا درآمد. پس از اعلام رمز عملیات توسط فرماندهان، رزمندگان تحت امر قرار گاه رمضان و تیپ ویژه هوابرد سپاه پاسداران انقلاب اسلامی در یک عملیات چریکی به شهر اتروش هجوم بردند و مراکز نظامی سازمان امنیت رژیم بعث عراق را در این شهر که از مهمترین پایگاههای منطقه برای سرکوب مردم به شمار می رفت نابود کردند. پس از آن مرکز و مقر جیش الشعبی دشمن را منهدم کردند که طی آن 80 نفر از بعثیان عراقی کشته و زخمی شدند. دژ مهم کانی کا واقع در عمق 9 کیلومتری شمال شرق شهر اتروش که در آن زمان کار هدایت پانزده پایگاه اطراف شهر را به عهده داشت به تصرف نیروهای سپاه در آمد و همچنین مقر توپخانه مستقر در شهر منهدم شد.

ارتحال عالم آگاه و روحاني مبارز آيت اللَّه "محمدحسين كاشف الغطاء" (1334 ش)

آيت اللَّه محمدحسين كاشف الغطاء در حدود سال 1255 ش (1294 ق) در خانواده‏اي اهل علم و فضيلت در نجف اشرف به دنيا آمد. در نوجواني، مقدمات علوم را فرا گرفت و سپس در محضر استادان بزرگي همچون آخوند خراساني، سيدمحمدكاظم يزدي و ميرزا حسين نوري به شاگردي نشست. ايشان، مدارج علمي را به سرعت پيمود و پس از وفات علامه يزدي، مرجع تقليدِ عده زيادي از مردم گرديد. آيت اللَّه، كاشف الغطاء در طول عمر پربركت خود، با تشكيل جلسات متعدد به تربيت طلاب علوم ديني مبادرت مي‏ورزيد. او همچنين به منظور نشر معارف اسلامي به برخي از كشورهاي اسلامي سفر كرد و در دانشگاه‏ها و مراكز علمي مصر، ايران و فلسطين به سخنراني پرداخت. اين عالم گرانقدر، شركت در امور سياسي و توجه به مسائل مربوط به حكومت را از واجبات مي‏دانست. از اين‏رو در جنبش ملي عراق، نقش بسزايي داشت. او با آغاز جنگ جهاني اول، در جهاد آزادي‏بخشِ مردم عراق عليه نيروهاي اشغالگر انگليسي، فعالانه شركت كرد. آيت اللَّه كاشف الغطاء با وجود مسؤوليت‏هاي متعدد و فعاليت‏هاي گسترده اجتماعي و سياسي، آثار علمي و ادبي بسياري از خود به يادگار گذاشته كه از بين آنها مي‏توان به تحريرُ المجلّه در 5 جلد، المراجعات الريحانيه در 2 جلد، حواشي عين الحيات، السياسه الحُسَينيه و ديوان شعر اشاره نمود. اين مرجع آگاه و فقيه مبارز سرانجام در 28 تيرماه 1334 ش برابر با 18 ذي‏قعده 1373 ق در 77 سالگي در نزديكي كرمانشاه بدرود حيات گفت و پيكر مطهرش پس از تشييعي با شكوه، در نجف اشرف مدفون شد.

درگذشت استاد "جلال الدين همايي" اديب برجسته معاصر (1359 ش)

جلال‏الدين همايي متخلص به سنا فرزند ميرزا ابوالقاسم (متخلص به طَرَب) و نواده هماي شيرازي، از محققان و شاعران معاصر، در حدود سال 1278 ش در اصفهان متولد شد. وي علوم مقدماتي را نزد عموي خود ميرزا محمد(سها) فرا گرفت و علوم معقول و منقول و ادبيات عرب و هيئت و نجوم را نزد استادان فن مانند آقا سيدمحمدباقر دُرچه‏اي، آخوند عبدالكريم گزي، آقا شيخ محمد خراساني، حكيم قمشه‏اي و حاج آقا رحيم ارباب و ديگران آموخت و به درجه اجتهاد رسيد. استاد همايي سپس به تدريس معارف اسلامي در مدارس اصفهان پرداخت و حوزه پر رونقي تشكيل داد. وي از سال 1307 به خدمت وزارت فرهنگ درآمد و چندي در دبيرستان‏هاي تهران مشغول به كار شد و در دارالفنون و بعد از آن در دانشكده ادبيات و حقوق دانشگاه تهران، استاد دوره فوق‏ليسانس و دكترا بود. استاد همايي در طول سال‏هاي تحصيل و پس از آن، شاگردان بسياري را از دانشِ خود بهره‏مند كرد. وي عالمي پركار بود و علاوه بر آموزش، تاليفات بسياري از خود بر جاي گذاشت. از جمله كتاب‏هاي استاد جلال الدين همايي مي‏توان از تاريخ ادبيات ايران در 5 جلد، صناعات ادبي و مثنوي وَلَدنامه نام برد. وي همچنين كتاب‏هاي زيادي در زمينه ادبيات و معارف اسلامي براي تدريس در مدارس و دانشگاه‏هاي ايران به رشته تحرير درآورده است. استاد جلال‏الدين همايي سرانجام در سال 1359 ش در 81 سالگي در تهران درگذشت و در تخت فولاد اصفهان به خاك سپرده شد.

تولد علامه "تفتازاني" دانشمند و اديب شافعي(722 ق)

سعدالدين مسعود بن عمر بن عبداللَّه خراساني هِرَوي معروف به ملاسعدتفتازاني، در فقه، اصول، تفسير، كلام، منطق و تمامي فنون ادبي و اكثر علوم متداول زمان، استاد كل ويگانه‏ي روزگار خود بود. وي مدتي از عمر خود را به سفر به شهرهاي خراسان و آسياي مركزي براي كسب علم گذراند. علامه تفتازاني به خاطر نبوغ و احاطه‏ي علميش، تاليف و نگارش را بسيار زود و در شانزده سالگي آغاز كرد. كتاب‏هاي بسياري از خود به جاي گذاشت كه برخي از آن‏ها هنوز جزو كتاب‏هاي درسي حوزه‏هاي علميه هستند. ازكتاب‏هاي تفتازاني مي‏توان به المطوّل، الارشاد و مختصر المعاني اشاره نمود. تفتازاني، 20 سال آخر عمر را به دعوت امير تيمور گوركاني در شهر سمرقند گذراند و شاگردان بسياري تربيت كرد. علامه تفتازاني در سال 792 ق در هفتاد سالگي در اين شهر وفات يافت.

آغاز دوره‏ ي جديد جنگ‏ هاي ايران و عثماني در زمان سلطنت "محمدشاه قاجار" (1258 ق)

جنگ های ایران و عثمانی،از قرن شانزدهم به رهبری شاه اسماعیل صفوی، بنیان‌گذار حکومت صفویه ایران و سلطان سلیم عثمانی آغاز گردید.درگیری‌ها میان این دو امپراتوری بیشتر در مناطق شرق آناتولی، میان ‌رودان و قفقاز روی می‌دهد.این جنگ ‌ها پس از امپراتوری صفوی توسط دولت‌های هوتکیان، افشاریه، زندیه و قاجاریه ادامه می‌یابد.

كشف ماهيت كهكشانِ راه شيري توسط "ويليام هرشِل" ستاره شناس انگليسي (1782م)

ويليام هرشل، ستاره‏شناس برجسته انگليسي در 25 نوامبر 1738م به دنيا آمد. پس از آشنايى با نجوم، تحقيقات متعددي در اين باره انجام داد تا اين‏كه تصميم گرفت براي خودش تلسكوپي بسازد. وي پس از ساخت تلسكوپ موفق شد به رَصد ستارگان بپردازد. او ثابت كرد كه كهكشاني كه به آن راه شيري مي‏گويند، مركب از ستارگاني است كه منظومه شمسي هم جزئي بسيار كوچك از آن محسوب مي‏شود و همه اجرام اين منظومه با يك‏ديگر در فضا حركت مي‏كنند. هرشل هم‏چنين، سياره اورانوس را نيز كشف كرد. ويليام سرانجام در 25 اوت 1822 در 84 سالگي در گذشت.

تولد "رابرت هوك" دانشمند انگليسي و پايه‏ گذار علم هواشناسي (1635م) (ر.ك: 3 مارس)

رابرت هوك در خانواده اي روحاني در دهكده فرش واتر در ساحل جنوبي انگلستان و در سال 1635 چشم به جهان گشودو كودكي ضعيف و نحيف بود كه دچار سوء تغذيه نيز بود و شب هنگام دچار كابوسهاي وحشتناكي مي شد. علاوه بر اين گرفتار سردرد مزمن و زشتي قيافه بود. چون پدرش درگذشت راه لندن را در پيش گرفت و در آغاز نزد نقاشي به شاگردي پرداخت اما بوي رنگها بر سردردش مي افزود لذا آنجا را ترك كرد و وارد مدرسه وست مينستر گشت در آنجا نشان داد كه بچه خارق العاده اي است و در سال 1653 در سن 18 سالگي وارد دانشگاه آكسفورد شد در آن هنگام به حكاكي روي چوب و خواندن آواز اشتغال مي ورزيد از اين راه پولي به دست مي آورد چندي نگذشت كه استعداد او در مكانيك براي جامعه علمي آن جا كه تامس ويليس و رابرت بويل از جمله اعضاي آن بودند آشكار شد. هوك مدتي دستيار هر يك از آن دو نفر بود هنگامي كه قانون بويل طرح ريزي مي شد هوك دستيار وي بود مشاركت هوك در آن قانون روشن نيست. پس از بازگشت سلطنت چارلز دوم محفل علمي غيررسمي آكسفورد هسته انجمن سلطنتي جديد را تشكيل داد و در سال 1662 هوك متصدي آزمايشهاي آن گرديد طي پانزده سال بعد سيل مداومي از عقايد و آزمايشهاي درخشان را جاري ساخت در سال 1662 در كالج گرشم مستقر شد و تا آخر عمر در مشاغل مختلف در آنجا گذرانيد هوك در سال 1665 Micrographia (ميكروگرافيا) را كه يكي از شاهكارهاي علمي قرن هفدهم بود منتشر كدر آن اثر علاوه بر بسياري نكات ديگر شامل نخستين توصيفها و نقشه هاي واحدهايي بود كه ياخته (سلول) ناميده مي شدند اصطلاحي كه او به كار برده بود وي در پيدايش نگرشي انقلابي نيز سهيم بود كه شيوه برخورد با حركت دوراني به طور اعم و پويايي شناسي كيهاني را به طور اخص را از نو تدوين و تنظيم كرد هوك در مكاتبه مشهوري با آيزاك نيوتن اين عقيده را بيان كرد كه نيروي ثقل متناسب با مجذور فاصله كاهش مي يابد. نظريه اي كه نيوتن را به راه درك رابطه عكس مجذور كشانيد و وي را در مسير كشف جاذبه عمومي قرارداد وي در كتاب Lectiones culterianae (1679) كه مجموعه اي از شش اثر كوتاه بود قانون هوك را شرح داد كه عبارت بود از قانون كشساني با اين بيان كه تنش (stress) با كرنش (strain) متناسب است هوك زمين شناس ارزنده اي بود كه نظريه هايش درباهر منشاء سنگواره ها طليعه اي از نظريات قرن نوزدهم در اين مورد بود وي را نخستين طرفدار نظريه سانحه گرايي به شمار آورده اند و نيز متخصص ورزيده معماري بود پس از آتش سوزي بزرگ شهر لندن نقشه شهر را طرح كرد كه بعدا از روي آن شهر نيويورك را بنا كردند او در اين كار مأمور شد كه به عنوان زمين سنج با كريسوتوفر رن در تنظيم نقشه بازسازي لندن همكاري كند. او به كارهاي شگرف ديگري نيز دست زد و شايد مهمترين خدمت هوك به علم در رشته ساخت و كاربرد ابزارها باشد او به هر ابزار مهمي كه در قرن هفدهم ساخته شده بود چيزي افزود تلمبه بادي را در شكل ماندگارش اختراع كرد ساعت سازي و ميكروسكپ سازي را جلو برد تار چليپايي را براي تلسكوپ دريچه ديافراگم و نيز پيچ نتظيمي را كه از روي ان وضع مستقر را مي شد مستقيماً قرائت كرد اختراع نمود. همچنين پاندول ساعت دستگاه سنجش انكسار نور در مايعات، بارومتر (هواسنج و غلظت سنج الكلي) و رطوبت سنج را نيز اختراع كرد بنيانگذار هواشناسي علمي ناميده شاه است هواسنجي كه او اختراع كرد داراي سوزن متحركي بود كه فشار هوا را از روي آن ثبت مي كرد. دماي انجماد آب را نقطه صفر بر روي دماسنج پيشنهاد نمود و دستگاهي براي تنظيم دماسنج ها طرح ريزي كرد ساعت هواسنجي او فشار هوا، ميزان بارندگي، رطوبت و سرعت باد را در روي طبلكي چرخان ثبت مي كرد. تفاوت فلزات و نمكها را نشان داد كتابي در باب خاصيت موئين بويژه صعود مايعات در لوله ها نوشت اين دانشمند دريافت كه حركت اجسام ريز و كوچك در روي سطح مايعات و بالا رفتن نفت از فتيله و حركت شيره خام و پرورده گياهان بر اثر خاصيت لوله هاي موئين مي باشد رابرت هوك در سال 1702 در سن شصت و هفت سالگي در لندن در گذشت دو سال پس از مرگ اين دانشمند مجموعه رسالاتش انتشار يافت.