انعقاد پيمان "سعد آباد" در تهران (1316 ش)

ايران، قبل از جنگ جهاني دوم، تحت نفوذ سياست استعماري انگليس بود و قدرت متمركز رضاخان، اداره مملكت را با استبداد تمام برعهده داشت. با روي كار آمدن آتاتورك در تركيه، با تحريك انگلستان و براي اين كه شوروي در حلقه محاصره قرار داشته باشد، در هفدهم تيرماه 1316 ش برابر با هشتم ژوئيه 1937 م، پيمان دوستي و عدم تجاوز بين ايران، تركيه، افغانستان و عراق در كاخ سعدآباد تهران به امضا رسيد. به موجب اين پيمان، اين دولت‏ها متعهد شدند كه سياست خارجي هماهنگي داشته باشند و در مقابله با خطر كمونيسم كه هر يك از دولت‏هاي آنان را تهديد كند، همديگر را مورد حمايت قرار دهند. همچنين دولت‏هاي عضو ضمن اين كه نبايد در امور داخلي هم دخالت كنند، بايد در كليه اختلافات بين المللي كه با منافع آنان مربوط است، مشورت نمايند و عليه هم، عمليات تجاوزكارانه نداشته باشند. اما درعمل، اين پيمان، توخالي و پوچ بود و ايران خود همكاري وسيعي با آلمان كه شريك شوروي بود، داشت و كارشناسان آلماني در مؤسسات بسياري در ايران خدمت مي‏كردند.

درگذشت فقيه جليل و محقق فرزانه آيت‏اللَّه "سيدمحمدحسين حسيني تهراني" (1374 ش)

آيت‏اللَّه سيدمحمدحسين حسيني تهراني در سال 1305 ش (1345 ق) در تهران در بيت علم و فضل ديده به جهان گشود. وي در نوجواني وارد حوزه علميه قم شد و از محضر علماي بزرگي چون آيات عظام سيد حسين بروجردي، سيد محمد محقق داماد و علامه طباطبايي بهره برد. سيد محمد حسين سپس در 25 سالگي به نجف رفت و از استاداني نظير حضرات آيات: سيد ابوالقاسم خويي و سيد محمود شاهرودي بهره‏ها برد. وي پس از هفت سال و طي مدارج عالي علمي به تهران بازگشت و به اشاعه مكتب تشيع و ابلاغ رسالت ديني همت گماشت. آيت اللَّه حسيني تهراني پس از پيروزي انقلاب اسلامي به مشهد عزيمت كرد و به تدريس و تربيت شاگردان و راهنمايي مؤمنين پرداخت. از اين عالم بزرگوار بيش از 40 عنوان كتاب در 75 جلد برجاي مانده است كه از مطالعه آن‏ها، تبحّر فراوان مؤلف در علوم مختلف اسلامي همچون: كلام، فقه، اصول، تفسير، حديث، تاريخ، تراجم، حكمت، فلسفه، سياست، ادبيات، طب، عرفان و اخلاق نمودار است. از جمله آثار اين عالم بزرگوار عبارتند از: امام‏شناسي در 18 جلد، معادشناسي در 10 جلد، مهر تابان، روح مجرد و نيز نور ملكوت قرآن در 4 جلد. اين عالم فرزانه سرانجام در 17 تير 1374 ش برابر با 9 صفر 1416 ق در 69 سالگي دار فاني را وداع گفت و پس از تشييعي با شكوه در صحن مطهر حضرت امام رضا(ع) مدفون گرديد.

رحلت فيلسوف شهير معاصر آيت اللَّه دكتر "مهدي حائري يزدي" (1378 ش)

آيت اللَّه دكتر شيخ مهدي حائري يزدي درسال 1301ش (1341ق) در بيت علم و تقوا و فضيلت، از صُلب آيت اللَّه العظمي حاج شيخ عبدالكريم حائري يزدي، مؤسس عالي قدر حوزه علميه قم، به دنيا آمد. وي پس از گذراندن مقدمات و سطوح عاليه در اين شهر نزد برادر بزرگوارش، آيت اللَّه مرتضي حائري و آيت اللَّه سيد محمدرضا گلپايگاني، در محضر پر فيض حضرت امام خميني(ره)، به آموختن متون كلامي و فلسفي و نزد آيات عظام: سيدمحمد حجت كوه كمره‏اي، سيدمحمدتقي خوانساري و سيد حسين بروجردي به فراگيري دروس خارج فقه و اصول پرداخت و مباني علمي خويش را استوار ساخت. آيت اللَّه مهدي حائري، در سال 1329 ش، با تصويب آيت اللَّه بروجردي، براي نظارت بر متون درسي ديني و فرهنگ كشور به تهران رفت و همزمان به تحصيل فقه در محضر آيت اللَّه سيد احمد خوانساري و فلسفه اسلامي نزد حكيم علامه، ميرزا مهدي آشتياني همت گماشت. او در سال 1339 ش، به نمايندگي آيت اللَّه بروجردي، رهسپار آمريكا شد و رسيدگي به امور شيعيان آنجا را برعهده گرفت. اين عالم بزرگوار، در آمريكا به تاليف، تدريس و انجام وظايف ديني و نيز تحصيل فلسفه غرب اشتغال ورزيد و دوره دكتراي خود را در دانشگاه ميشيگان و تورنتو با درجه ممتاز گذرانيد. آيت‏اللَّه مهدي حائري در سال‏هاي اقامت در آمريكا ضمن تدريس فقه، فلسفه و ادبيات فارسي در دانشگاه‏هاي آمريكا، در ده‏ها سمينار و كنفرانس علمي و فلسفي شركت جُست و با ايراد سخنراني‏هاي متعدد، استواري و عظمت فلسفه و كلام اسلامي را در محافل غرب به همگان نماياند. ايشان در سال 1358 به ايران بازگشت و به كارهاي علمي خود ادامه داد. كاوش‏هاي عقل نظري، علوم قرآن، متافيزيك و حكمت و حكومت، برخي از آثار اين استاد فرهيخته به شمار مي‏روند. سرانجام آن فيلسوف بزرگ در 17 تيرماه 1378 برابر با 14 ربيع الاول 1420 ق در 77 سالگي بدرود حيات گفت و در حرم مطهر حضرت معصومه(س) به خاك سپرده شد.

قلع و قمع بازماندگان بني ‏اميه توسط بني ‏عباس(132 ق)

پس از قيام ابومسلم خراساني و سرنگوني دولت بني‏اميه، خاندان بني عباس به قدرت رسيدند و به كشتار وسيع امويان دست زدند. اين قتل‏عام‏ها به حدي رسيد كه ابوالعباس، خليفه‏ي اول عباسي به سفّاح يعني خونريز شهرت يافت. سفاح تنها دريك جلسه‏ي مهماني، هفتاد نفر از بزرگان بني‏اميه را احضار كرد و كشت. سپس بر روي نعش آن‏ها سفره انداخت و طعام خورد و نفسي به راحتي كشيد.

تولد علامه "ميرزا محمد حسين ناييني" مدرس و مرجع بزرگ تقليد(1276 ق)

حاج ميرزا حسين ناييني از بزرگ‏ترين علما و فقهاي قرن چهاردهم هجري است كه به كثرت تحقيق و فصاحت و كتابت معروف مي‏باشد. وي درنايين به دنيا آمد و پس از تحصيل مقدمات به اصفهان رفت و پس از ده سال، راهي حوزه‏ي نجف گرديد. درنجف از محضر آيات عظام: فشاركي، صدر و ميرزاي بزرگ شيرازي و آخوند خراساني بهره گرفت و پس از مدتي بر كرسي تدريس نشست. سيدمحسن حكيم، سيدمحمود شاهرودي، سيد محمد حجت، سيدابوالقاسم خويى و ميرزا هاشم آملي و ده‏ها فاضل، مجتهد و فقيه از جمله شاگردان او مي‏باشند. ميرزاي ناييني از طرفداران نهضت مشروطه و يكي از رهبران آن بود و كتاب تَنبيهُ الاُمَّة را در زمينه‏ي حكومت اسلامي نگاشت. وسيلةُ النَّجاة، قاعده‏ي لاضرر، احكام خلل و تعليقه بر عُروَةُ الوُثقي ازديگر كتب اوست. اين عالم عالي‏قدر سرانجام در 26 جمادي الاولي سال 1355 ق در 79 سالگي بدرود حيات گفت و در جوار حرم حضرت امام علي(ع) مدفون گرديد.

ساخت ساعت معروف "بيگ بن" در انگلستان (1856م)

برج ساعت بیگ بن (Big Ben)، بزرگ‌ترین و معروف ترین برج ساعت جهان است که در شهر لندن واقع است. برج ساعت کاخ وست منیستر که در ضلع شمال شرقی ساختمان پارلمان بریتانیا قرار دارد، به نام برج بیگ بن یا ساعت بیگ بن، شهرت جهانی دارد. در واقع، بیگ بن، نام زنگ بزرگ سیزده تنی است که در داخل برج قرار دارد و سر هر ساعت هم به صدا در می‌آید. برج ساعت بیگ بن، در بریتانیا، رسمأ به نام "برج سنت استفان کاخ وست منیستر"، شناخته می‌شود. پس از آنکه کاخ وست منیستر، در یک آتش سوزی ویرانگر در تاریخ ۲۲ ماه اکتبر سال ۱۸۳۴ میلادی از بین رفت، چارلز باری، معمار معروف انگلیسی، ساخت مجدد این کاخ را شروع کرد و یک برج ساعت برای ضلع شمال شرقی کاخ درنظر گرفت. با وجود اینکه ته‏بنای برج بیگن بن، به همراه ساختمان کاخ، در سال ۱۸۳۴ نهاده شد، اما خود برج، ۱۳ سال بعد از آن، در سال ۱۸۵۶ ساخته شد. برج ساعت بیگ بن لندن، از سطح زمین، ۹۳.۳ متر ارتفاع دارد. ساعت این برج که دارای چهار جهت است، ۵۵ متر از سطح زمین ارتفاع دارد.

درگذشت "ادوارد براون" اديب و خاورشناس معروف انگليسي (1926م)

ادوارد گِرَنْويل براوْنْ، خاورشناس معروف انگليسي در هفتم فوريه 1862م در نيوكاسل انگلستان به دنيا آمد. وي تحصيلات خود را در رشته پزشكي در دانشگاه كمبريج به پايان رسانيد اما علاقه فراوانش به ادبيات مشرق زمين باعث شد تا در هنگامه حضور در جنگ عثماني و روسيه به عنوان پزشك، به فراگيري زبان عربي و فارسي و تركي بپردازد. براون در 25 سالگي به ايران عزيمت نمود و نتيجه اين سفر او به ايران، در كتاب يك سال در ميان ايرانيان تشريح گرديد. براون زبان فارسي را وسيله‏اي براي انتقال تفكر و تمدن ايرانيان مي‏دانست. از اين رو كتاب‏هاي متعددي اعم از تاليف و تصحيح در مورد تاريخ و ادبيات اين مرز و بوم از خود به يادگار گذاشت. در زمان حضور براون در ايران، يكي از موضوعات مورد توجه روز، مسئله فرقه‏هاي نوظهور در ميان جامعه اسلامي بود. او ضمن آشنايى با بزرگان فرقه‏هاي بابي و بهايى، كتبي نيز در اين زمينه نگاشت. براون علاوه بر تدريس، به تاليف و تصنيف درباره موضوعات ادبي و تاريخي ايراني و اسلامي و نشر كتب از روي نسخه‏هاي دست‏نويس مي‏پرداخت و در اين راه تلاش فراواني از خود نشان داد. در ميان آثار او، چند مجموعه كتاب، نشان دهنده ميزان علاقه و تسلط وي به زبان‏هاي فارسي و عربي است كه كتاب تاريخ ادبيات ايران در 4 جلد به عنوان اولين و كامل‏ترين تاريخ ادبيات فارسي، تاريخ پزشكي عرب شامل چهار خطابه درباره جايگاه علم طب در ميان اعراب قبل از اسلام تا چند قرن پس از آن و نيز كتاب انقلاب ايران درباره واقعه نهضت مشروطه از آن جمله‏اند. برخي بر اين باورند كه ادوارد براون، مامور سياسي دولت انگلستان بوده و با گرفتن پول از خارجي‏ها، قصد طرح و بزرگ‏نمايى بابي‏ها و بهايى‏ها را داشته و در راه ايجاد تفرقه ميان ايرانيان تلاش مي‏كرد. از سوي ديگر، گروهي نيز وي را مردي آزادي‏خواه مي‏دانستند كه به ادبيات و عرفان ايران و ايرانيان علاقه داشت و با سياست‏هاي ضد مصالح ايران مخالفت مي‏كرد. ادوارد براون ساليان طولاني به تدريس زبان فارسي و عربي در دانشگاه كمبريج مشغول بود تا اين‏كه در هفتم ژوئيه 1926م در 54 سالگي درگذشت.