وفات "ابن عطيّه" مفسر و محدث مسلمان(541 ق)

ابومحمّد عبدالحق بن غالب بن عطيه، مفسر و محدث مشهور مسلمان، در آندلس و در خانداني پرورش يافت كه افراد آن همه از بزرگان علم و ادب به شمار مي‏رفتند. اگرچه ابن عطيه، بيشتر به عنوان يك مفسر و محدث شهرت دارد، اما بسياري از شرح حال نويسان، مهارت او را در فقه، اصول فقه و متون ادبي ستوده‏اند. مهم‏ترين اثر به جا مانده از ابن عطيه، كتابي در تفسير قرآن است كه شامل مقدمه‏اي است كه در نوع خود از بهترين تاليفات علوم قرآني محسوب مي‏شود. اثر ديگر وي، البَرنامَج نام دارد.

تولد "امام فخر رازی" متكلم و فيلسوف شهير اسلامی(544 ق)

ابوعبداللَّه محمد بن عمر بن حسين طبرستاني رازي معروف به امام رازي، فخر رازي و امام فخرالدين و شيخ الاسلام، از بزرگ‏ترين علماي شافعي مذهب، جامع علوم عقلي و نقلي و متبحّر در تاريخ، كلام، فقه، اصول، تفسير، حكمت، ادبيات و رياضي است. وي را به سبب شبهاتي كه در مسايل گوناگون وارد مي‏كرد "امام المُشَكَّكين" مي‏نامند. كتاب‏هاي فخر رازي در زمان خودِ وي مورد اقبال مردم واقع شد و به صورت كتاب درسي درآمد. در حوزه‏ي درس امام رازي بيش از دو هزار تن دانشمند براي استفاده حاضر مي‏شدند. حتي موقع سواري نيز نزديك به سيصد نفر از فقها و شاگردان، براي استفاده در ركابش مي‏رفتند. گويند كه او به صراحت از اسماعيليان بد مي‏گفت اما با تهديد يكي از شاگردانش كه اسماعيلي بود، از بدگويي نسبت به اين گروه دست برداشت. از فخر رازي تاليفات بسياري به جا مانده است از قبيل: اسرارُ النجوم، تفسير كبير، شرح اشارات ابن سينا و ده‏ها كتاب ديگر. امام فخر رازي در عيد فطر سال 606 ق در 62 سالگي در هرات درگذشت و در همان شهر به خاك سپرده شد.

رحلت فقيه شيعه "بهاءالدين حسن اصفهانی" معروف به "فاضل هندی" (1137ق)

محمدبن حسن بن محمد اصفهاني ملقب به بهاءالدين و معروف به بهاء، تاج الفقها، فاضل اصفهاني و فاضل هندي از افاضل علماي اواخر حكومت صفوي،ف‏در سال 1062 ق به دنيا آمد. فاضل هندي در تمام علوم ديني اصلي و فرعي، يگانه‏ي روزگار و اعجوبه‏ي دهر بود به طوري كه گويند قبل از 12 سالگي شروع به تاليف نمود. از جمله‏ي آثارش تفسير القرآن، التَّمحيص و شرح الكافيه و كتاب مشهور كِشْفُ الِّلثام از كتب استدلالي فقه است. بهاءالدين را به سبب اين كه در اوايل زندگي به همراه پدر در هندوستان بوده است، فاضل هندي نيز گفته‏اند. وي در تخت فولاد اصفهان مدفون است.

مفقود شدن روحاني مبارز "امام موسي صدر" رهبر شيعيان لبنان در ليبی(1398 ق)

سيدموسي صدر در سال 1347 ق (1309 ش) در عصر حكومت رضاخان در قم به دنيا آمد. پدر وي آيت‏اللَّه العظمي سيدصدرالدين صدر عالمي نامدار و از از مراجع ثلاث پس از آيت‏اللَّه شيخ عبدالكريم حائري يزدي بود. در سال 1360 ق (1320ش) وارد حوزه‏ي علميه‏ي قم گرديد و پس از طي مقدمات و سطوح، در حلقه‏ي درس آيات عظام سيد احمد خوانساري و حجت شركت جست و همچنين از درس پدر خويش و نيز حضرت امام خميني بهره بُرد. پس از فوت پدر راهي نجف اشرف گرديد و در آن جا در زمره‏ي مجتهدان قرارگرفت. احساس وظيفه، او را به لبنان كشاند و رهبري مردمي را پس از علامه شرف الدين به عهده گرفت. امام موسي صدر، در آنجا خدمات فراواني را به انجام رساند و قصد سر و سامان دادن به اوضاع مسلمانان، او را لحظه‏اي از تلاش غافل نمي‏كرد. سرانجام طي دعوتي رسمي راهي ليبي گرديد و پس از يك هفته اقامت، در 25 رمضان 1398 ق در حالي كه قصد مراجعت به لبنان را داشت به طور مشكوكي ناپديد گرديد.

تولد "يوهان فيخته" نظريه ‏پرداز و فيلسوف مشهور آلماني (1762م)

يوهان گوتْليپْ فيخْتِه يا فيشْتِه فيلسوف نامدار آلماني در 19 مه 1762م در آلمان به دنيا آمد. وي از كودكي داراي هوش و حافظه‏اي فوق‏العاده بود، به همين دليل مورد توجه يكي از اشراف قرار گرفت و در پرتو حمايت او، به تحصيل در رشته الهيات پرداخت. فيخته در اين هنگام با آثار و افكار امانوئل كانت، فيلسوف بلند آوازه هم‏وطنش آشنا شد و تاثير فراواني از او گرفت. فيخته پس از چندي به تدريس در دانشگاه پرداخت و رهبري مكتب ايده‏آليسم جديد آلمان را پذيرفت. پيروان ايده‏آليسم يا مكتب اصالت تصور و خيال بر اين عقيده‏اند كه بسياري از اجسام، ساخته و پرداخته تصور آدمي هستند. در فلسفه ايده‏آليسم كه فيخته پيرو آن است، شي‏ء، في نفسه وجود ندارد و تصورات و مفاهيم، مانند تخيلات، محصول خود ذهن است و ناشي از حسّ آزادي و اختيار مي‏باشد. به عبارت ديگر، در فلسفه ايده آليسم، ذهن انسان، آزاد و مختار است. فيخته هم‏چنين شرط اساسي هر دين را برآوردن مقتضيات و نيازمندي‏هاي مطلق قانون اخلاقي عنوان نموده است. بر اين اساس است كه فلسفه او فلسفه‏اي اخلاقي محسوب مي‏گردد. يوهان فيخته بعدها سخنگوي مليّت‏پرستي شد و به ستايش شكوه‏مندي‏هاي فرهنگ آلماني پرداخت. از اين ديدگاه، وي آلمان‏ها را، نژاد خالص و ديگر اقوام را نژاد مخلوط مي‏دانست و نتيجه مي‏گرفت كه تمامي جهان، جز آلمان، بر جاده زوال و تباهي سير مي‏كنند، و تنها آلماني‏ها هستند كه تمدن را به پيش مي‏برند. فلسفه وي زمينه‏ساز شكل‏گيري انديشه "نژاد فرمان‏روا"، توسط هِگِل، فكر "ابرمرد" نيچه و سرانجام، تصور وحشيانه آدولف هيتلر مبني بر آلمانْ برتر از همه، گرديد. گسترش اين افكار در سال‏هاي بعد باعث شد كه بين فيخته و دانشگاه محل تدريسش، اختلاف به وجود آيد چرا كه آنان اعتقاد داشتند كه تعليمات فيخته با اصول ديانت منافات دارد. از فيخته آثار متعددي برجاي مانده كه بنياد تحقيق علم، حقوق طبيعي و سرنوشت انسان از آن جمله‏اند. يوهان گوتْليپ فيخته در سال‏هاي پاياني عمر در برلين سكونت يافت و با تأسيس دانشگاه اين شهر، به رياست آن انتخاب شد تا اين‏كه در 29 ژانويه 1814م در 52 سالگي درگذشت.