پايان حاكميت چند قرني ايران بر بحرين با رأي مجلس شوراي ملي (1349 ش)

پس از آن كه فرستاده سازمان ملل متحد، پس از گفتگو با سران قبايل و افراد متنفذ بحرين، گزارش خود مبني بر تمايل مردم بحرين به استقلال را به مجمع عمومي و شوراي امنيت سازمان ملل عرضه كرد، شوراي امنيت نيز با صدور قطعنامه‏اي در 22 ارديبهشت 1349 استقلال بحرين را خواستار گرديد. در اين ميان نمايندگان مجلس شوراي ملي پس از استماع گزارش نمايندگان سازمان ملل، به جدا شدن بحرين از ايران راي دادند. بنابراين اين جزيره نفت خيز و مهم از ايران جدا گرديد و در اين روز حاكميت چند صد ساله ايران بر اين نقطه پايان پذيرفت. سرانجام در 23 مرداد 1350، شيخ نشين بحرين استقلال خود را اعلام نمود و ايران به سرعت اين استقلال را به رسميت شناخت.

ارتحال عالم بزرگوار و محقق و مولف معاصر، حكيم "مهدي الهي قمشه‏اي" (1352 ش)

دانشمند بزرگوار و فيلسوف و عارف و شاعر وارسته، استاد محيي‏الدين مهدي الهي قمشه‏اي فرزند ابوالحسن الهي، در حدود سال 1280 ش (1319 ق) در شهرضا (قمشه سابق) در استان اصفهان به دنيا آمد. وي در ابتداي جواني در اصفهان از محضر حضرات آيات حاج آقاحسين قمي، آقا بزرگ حكيم خراساني و ميرزا مهدي اصفهاني استفاده برد و خود در فقه، اصول، فلسفه و حكمت به مراتب والايي دست يافت. استاد الهي قمشه‏اي سپس به تدريس فلسفه و حكمت در مدرسه سپهسالار پرداخت و در كنار آن به تحقيق و تاليف روي آورد. پس از تاسيس دانشگاه در كشور، مدرسه سپهسالار كه محفل ادبا و مجلس حكما بود، به دانشكده معقول و منقول تبديل گرديد. حكيم الهي قمشه‏اي، ضمن تدريس در منطق، حكمت و ادبيات در آن مكان، به عنوان يكي از برجسته‏ترين استادان دانشگاه تهران شناخته شده و با نوشتن كتاب "توحيد هوشمندان" به اخذ درجه دكترا از دانشكده مزبور نائل آمد. ايشان ضمن تدريس، با جملاتي شيوا، شيرين و پرجاذبه، مفاهيم دشوار فلسفي را بيان مي‏كرد و در تاييد اظهارات علمي خود از اشعار شاعران بزرگ، شاهد مي‏آورد. در محفل علمي اين حكيم الهي، دانشوران فاضلي پرورش يافتند كه حضرات آيات: سيدابوالحسن رفيعي قزويني، عبداللَّه جوادي آملي، حسن حسن‏زاده آملي، كاظم مدير شانه‏چي و سيدمحمدباقر حجتي و... از آن جمله‏اند. وي قلمي شيوا داشت و با همين شيوايي بود كه قرآن مجيد را به فارسي ترجمه كرد. ترجمه او، از نخستين ترجمه‏هاي امروزي قرآن در زبان و ادبيات فارسي بود و درزمان خود، مورد توجه روشنفكران، دانشجويان و نسل جديد قرار گرفت. همچنين ترجمه آزاد مفاتيح الجنان، صحيفه سجاديه و كليات ديوان الهي از ديگر آثار اوست. الهي قمشه‏اي يكي از مردان سير و سلوك معنوي و به معناي واقعي كلمه، اهل توكل بود و مناعت طبع ويژه‏اي داشت. سرانجام اين حكيم وارسته در شامگاه 24 ارديبهشت سال 1352 ش برابر با 12 ربيع الثاني 1393 ق در 72 سالگي درگذشت و در جوار حرم حضرت معصومه(س) مدفون گرديد.

رحلت عالم رباني "سيدعلي نقي فيض الاسلام" مترجم و شارح نهج‏البلاغه(1364 ش)

عالم محقق، سيدعلي نقي اصفهاني آل محمد معروف به فيض الاسلام، در سال 1284 ش در خميني شهر (سده سابق) اصفهان در خانداني فرهيخته به دنيا آمد. وي پس از گذران علوم مقدماتي، راهي نجف اشرف گرديد و پس از شركت در دروس عالي حضرات آيات: سيدابوالحسن اصفهاني، آقا ضياءالدين عراقي و شيخ محمدكاظم شيرازي، به اجتهاد دست يافت. فيض الاسلام همچنين پس از طي سال‏ها تحقيق و تأمل در حديث، از دو محدث نامدار زمان آيت‏اللَّه شيخ عباس محدث قمي و شيخ علي اكبر نهاوندي، به اخذ اجازه روايت نائل آمد. مهم‏ترين اثر اين عالم ديني، ترجمه و شرح نهج البلاغه است كه به نهج البلاغه فيض الاسلام شهرت يافته است. همچنين ترجمه و شرح صحيفه كامله سجاديه، اشارات الرَّضويه و نيز تفسير قرآن عظيم در 3 جلد، از ديگر تاليفات اين محقق برجسته مي‏باشند. سرانجام اين عالم بزرگوار در 24 ارديبهشت 1364 ش، در هشتاد سالگي دارفاني را وداع گفت و در شهر ري به خاك سپرده شد.

درگذشت استاد حجت‏الاسلام "كاظم مديرشانه‏چي" عالم شهير حديث و روايت (1381ش)

استادمعظم، حجت الاسلام و المسلمين حاج شيخ كاظم مدير شانه‏چي، يكي از عالمان بنام عرصه حديث و روايت، در حدود سال 1306 ش (1346 ق) در مشهد مقدس زاده شد و پس از فراگيري دوره دبستان و دبيرستان به تحصيل علوم ديني روي آورد. ايشان پس از طي مقدمات و سطوح در درس خارج فقه و اصول حضرات آيات، شيخ هاشم قزويني، شيخ مجتبي قزويني، سيد يونس اردبيلي، ميرزا احمد كفايي و سيد محمد هادي ميلاني شركت جست و مباني علمي خود را استوار ساخت. همچنين وي علوم عقلي را از استادان فن فراگرفت و به تدريس پرداخت و از سال 1337 ش در دانشكده الهيات مشهد مشغول تدريس گرديد. استاد مدير شانه‏چي علاوه بر تدريس تاريخ اسلام، تاريخ اديان، آيات الاحكام و ادوار فقه، مقالات فراواني نگاشته و در زمينه كتابشناسي و نسخه‏شناسي، چندين فهرست را منتشر ساخته است. وي در راستاي شناسايي كتب خطي و نسخه‏شناسي، سفرهاي متعدد به كشورهاي روسيه، آذربايجان، ازبكستان، مصر، تركيه، سوريه، لبنان، مراكش، واتيكان و اسپانيا نمود و از نسخه‏هاي نفيس، عكس‏برداري و فيش‏برداري كرد. استاد شانه‏چي از فرزانگاني بود كه علوم عقلي و نقلي را در وجود خويش گردآورد و علاوه بر آن به زيور وقار و اخلاق خوش و سيماي صالحان آراسته بود و همين‏ها باعث شد تا در سال 1380 ش به عنوان يكي از نام‏آوران عرصه علم و فرهنگ و يكي از چهره‏هاي ماندگار برگزيده شود و در مراسم با شكوهي در صدا و سيماي جمهوري اسلامي ايران از ايشان تجليل به عمل آيد. تاريخ حديث، دراية الحديث، علم الحديث، روش استنباط و سنن النبي در 9 جلد از جمله آثار اين عالم بزرگوار مي‏باشند. سرانجام استاد مديرشانه‏چي در بيست و چهارم ارديبهشت 1381 ش برابر با اول ربيع الاول 1323 ق در 75 سالگي بدرود حيات گفت و در حرم مطهر امام رضا(ع) به خاك سپرده شد.

ضربت خوردن امام علي(ع) به دست "عبدالرحمن ابن ‏ملجم مرادي" (40 ق)

پس از جنگ نهروان ميان امام علي(ع) و خوارج، سه تن از آنان در خانه‏ي كعبه براي قتل معاويه، عمروعاص و امام علي(ع) هم پيمان شدند كه در شب نوزدهم رمضان،مبادرت به آن كار نمايند. عبدالرحمن بن ملجم مرادي كه از ياران سابق امام علي(ع) بود، در اين شب، ضربتي را بر فرق مبارك امام وارد مي‏سازد و اثر زخم و زهر شمشير، امام را ناتوان ساخته و در 21 رمضان به شهادت مي‏رساند.

تولد "مارتين لوتر" مؤسس فرقه پروتستان (1483م)

مارتين لوتر، در 13 مه 1483م در شهر ايزلبن آلمان به دنيا آمد. وي در ابتدا به تحصيل فلسفه، حقوق، ادبيات و موسيقي پرداخت و سپس استاد علوم مذهبي گرديد. وي در سال‏هاي جواني به دليل سوء اختلافات بين مقامات كليسا بر برخي از اعمال ارباب كليسا ايراد گرفت. آغاز قيام لوتر بر ضد كليساي كاتوليك و استبداد مذهبي، بر سر مسئله آمرزش گناهان از طرف كشيشان و پاپ بود. رؤساي كليسا به دلخواهْ اشخاص را از كليسا اخراج يا تكفير مي‏كردند و سپس براي آمرزش گناهان و ورود مجدد به كليسا، گناهان آنان را با پول مي‏خريدند. اما آن‏چه لوتر را بر ضد اين اوضاع برانگيخت، اقدام مسئولين كليسا در فروش رسمي آمرزش‏نامه بود. لوتر در اين زمان علي رغم مخالفت پاپ، انجيل را به زبان آلماني ترجمه كرد و در اندك مدتي طرفداران فراواني پيدا كرد. با قيام لوتر، طلسم تعصب مذهبي و استيلاطلبي و استبداد كاتوليكي قرون وسطي در هم شكست و مذهبي نو با نام پروتستان شكل گرفت. پروتست به معني اعتراض در ابتدا با انگيزه اصلاح كليساي كاتوليك آغاز شد و با مقاومت كليساي كاتوليك در برابر هرگونه اصلاح، اين جنبش به طور مستقل داراي اصول و مباني خاص خود شد. لوتر معتقد بود كه يگانه چيزي كه در مسيحيت معتبر است كتاب مقدس مي‏باشد از اين رو، هيچ‏گونه حجيّتي براي مقام پاپي، شوراهاي كليسايى يا آراي صاحبان كليسا و قدّيسان قائل نبود. از ديدگاه پروتستان، هر مسيحي مي‏تواند پيام كتاب مقدس را به وجدان شخصي خود دريابد و نجات و رستگاري شخص تنها از طريق فيض الهي و در ضمنِ ايمان، پديد مي‏آيد. از جمله ويژگي‏هاي اخلاق و تفكر پروتستاني، خردگرايى، تاكيد بر آزادي فردي، تساهل و مدارا، تكيه بر توليد و گسترش ثروت، عبادت دانستن كار، موهبت الهي دانستنِ ثروت و پسنديده دانستن آن را مي‏توان برشمرد. پروتستان در طي سال‏هاي حيات خود به چندين فرقه تقسيم شد و در كشورهاي آلمان، اسكانديناوي، بريتانياي كبير، فرانسه، سوئيس و مجارستان، طرفداران بيشتري يافت. رهبر پروتستان‏ها، در اواخر عمر دچار بيماري شد و سرانجام در 12 ژوئيه 1546م در 71 سالگي درگذشت.