رحلت استاد برجسته و عالم محقق آيت ‏اللَّه "ميرزا مهدي آشتياني" (1332 ش)

ميرزا مهدي آشتياني، حكيم، عارف و دانشمند شيعي در حدود سال 1266 ش (1306 ق) در تهران متولد گرديد. پدرش ميرزا جعفر ملقب به ميرزا كوچك از شاگردان آقا محمدرضا حكيم قمشه‏اي و مادرش دختر حاج ميرزا حسن آشتياني، مجتهد معروف تهران بود. ايشان پس از فراگيري مقدمات، خارج فقه و اصول را نزد شيخ فضل‏اللَّه نوري و آقا سيدعبدالكريم مدرس آموخت. وي از آن پس سال‏ها در تهران مُدَرس فلسفه و عرفان بود و عنوان مدرس رسمي مدرسه سپهسالار را داشت. در اين ميان شاگردان فرهيخته‏اي تربيت نمود كه ميرزا ابوالحسن شعراني، دكتر عبدالجواد فلاطوري، دكتر محمدابراهيم آيتي، سيدجلال آشتياني، مهدي حائري يزدي و بديع الزمان فروزانفر و... از آن جمله‏اند. آيت‏اللَّه ميرزا مهدي آشتياني در سال 1325ش برابر با سال‏هاي 1366 - 1365 هجري قمري، به استدعاي فضلا و طلاب حوزه علميه قم چندي به قم مهاجرت كرد و به تدريس و افاضه پرداخت و استاد شهيد مرتضي مطهري در آن مدت قليل توفيق استفاده از محضر او را داشت. ميرزا مهدي آشتياني بي‏گمان يكي از متبحرترين شارحان و مدرسان فلسفه بود ولي ذوق عرفاني او بر مشرب عقلي‏اش غلبه داشت و اين همه در آثار و شروح و حواشي او كه البته از حد شرح و تفسير بسيار فراتر مي‏روند و خود، آثار مستقلي به شمار مي‏روند، به خوبي هويداست. از اين عالم برجسته و محقق توانا آثار متعددي بر جاي مانده كه: حاشيه شرح منظومه منطق و حكمت، اساس التوحيد درباره قاعده "الواحد" در وحدت وجود از آن جمله است. ميرزا مهدي آشتياني سرانجام در دوم ارديبهشت 1332 ش برابر با نهم شعبان 1372 ق در 66 سالگي درگذشت و در حرم حضرت معصومه(س) مدفون گرديد.

تشكيل سپاه پاسداران انقلاب اسلامي به فرمان حضرت امام خميني(ره) (1358 ش)

در نخستين روزهاي پس از پيروزي انقلاب اسلامي در سال 1357، بنا به فرمان حضرت امام خميني(ره) به جوانان غيور و انقلابي ايران اسلامي، عده‏اي از دلسوختگان راستين و پيروان صديق ولايت فقيه گرد هم جمع شدند و نهاد مقدس سپاه پاسداران انقلاب اسلامي را پي‏ريزي كردند. پس از مدتي حضرت امام خميني(ره) بنيانگذار جمهوري اسلامي در دوم ارديبهشت ماه 1358 طي فرماني به شوراي انقلاب، رسماً تأسيس نهاد سپاه پاسداران انقلاب اسلامي را اعلام كردند و شوراي انقلاب نيز با تأسيس شوراي فرماندهي سپاه پاسداران انقلاب اسلامي، گامي اساسي در جهت سازماندهي اين نهاد انقلابي برداشت. در اولين اطلاعيه سپاه، وظايف كلي آن چنين عنوان شده است: كمك به اجراي امور انتظامي و امنيتي، مبارزه مسلحانه عليه جريان‏هاي ضدانقلاب، دفاع در برابر حملات داخلي و خارجي، همكاري و هماهنگي با نيروهاي مسلح نظام اسلامي، تربيت و آموزش اخلاقي و ايدئولوژيكي - سياسي و نظامي كادر سپاه و... . اگرچه سپاه هويتي نظامي دارد اما نظامي‏گري در واقع يك بُعد از ابعاد اين نهاد مكتبي است. سپاه نهادي نظامي در جهت اهداف و آرمان‏هاي والاي انقلاب اسلامي است كه حفاظت و نگهباني از نظام و حكومت اسلامي مهم‏ترين ركن آن را تشكيل مي‏دهد. سپاه پاسداران انقلاب اسلامي در افقي فرازمند، داراي آرمان‏هاي مكتبي، انساني و جهان شمول است كه بايد هميشه حركت خود را به آن سو جهت دهد.

سالروز اعلام انقلاب فرهنگي (1359 ش)

در 28 فروردين 1359، تعدادي از دانشجويان مسلمان كنترل دانشگاه تبريز را به دست گرفتند و فرداي آن روز، منافقين و گروهك‏ها، دانشگاه تربيت معلم را تصرف كردند. به دنبال اولتيماتوم سه روزه از طرف شوراي انقلاب به منافقين، مردم مسلمان، در دوم ارديبهشت 1359 موفق به شكست آنان شدند و اين حركت مورد تأييد امام قرار گرفت. پس از آن، ضرورت ايجاب مي‏كرد تا دانشگاه‏ها براي مدتي تعطيل باشد تا تغيير و تحولي اساسي در تمام نظام آموزشي كشور انجام شود، از اين رو دانشگاه‏ها از آن روز تعطيل شدند تا با مطالعه و دقت و فرصت كافي، تحولي بنيادين و اساسي در نظام دانشگاهي كشور پديد آيد. اين وظيفه به عهده ستاد انقلاب فرهنگي محوَّل گرديد تا اين كه دانشگاه‏ها در 27 آذر 1361 در سالروز وحدت حوزه و دانشگاه، بازگشايي شدند. اين حركت با هدف اسلامي كردن دانشگاه‏ها و خارج ساختن عوامل طاغوتي بود كه به انقلاب فرهنگي موصوف گرديد.

اعدام "ميرزا علي محمد شيرازي" بنيانگذار فرقه‏ي بابيه(1266 ق)

پس از درگذشت حاج سيدكاظم رشتي جانشين شيخ احمد احسايى كه فرقه‏ي شيخيه را پايه‏ريزي كرده بود، بين دو تن از شاگردان او بر سر رياست اين فرقه رقابت در گرفت. در 1259 ق سيدعلي محمد شيرازي كه شاگرد معروف سيدكاظم بود، پس از سفر به مكه به بندر بوشهر رفت و در آن جا خود را به جاي "ركن باب" يعني نايب امام زمان خواند و پيروانش به بابيه معروف شدند. چيزي نگذشت كه سيدعلي محمد از مقام بابيت بالاتر رفت و ادعاكرد كه او نقطه‏ي اعلي يا نقطه‏ي بيان است و سپس مدعي شدكه خود، قائم آل محمد(ص) مي‏باشد و كتاب البيان رانگاشت. از اين پس او دعوت خود را آشكار كرد و طرفداران فراواني يافت كه چندين بار با قشون دولتي جنگيدند و حتي پيروزهايي به دست آوردند. سرانجام سيدعلي محمد محبوس گرديد و پس از درگيري‏هاي فراوان، علماي تبريز حكم به اعدام وي دادند. بالاخره در شعبان 1266 ق ميرزاعلي محمد شيرازي را به تبريز برده و به دستور اميركبير تيرباران كردند.

آغاز دومين جنگ امپراتوري ايران و روم در زمان پادشاهي ساسانيان (359م)

جنگ‏هاي ايران و روم از سلسله جنگ‏هاي خونيني است كه در چندين دوره انجام شد. دومين دوره اين جنگ‏ها در 21 آوريل 359م با حمله سپاه ايران به متصرفات روم آغاز شد. فرماندهي ايران، شاپور دوم معروف به شاپور ذوالاكتاف، پادشاه ساسانيان بود كه دوران سلطنت وي 69 سال به طول انجاميد. از آن طرف، فرماندهي سپاه روم با ژولين، امپراتور روميان بود كه براي بازگرداندن عظمت روم و مرام بت‏پرستي، تلاش ناموفقي انجام داد. در اين جنگ كه در منطقه تيسفون در حوالي بين‏النهرين در عراق امروزي به وقوع پيوست، چندين قلعه مهم روميان به تصرف سپاه ايران درآمد. در ادامه اين جنگ، ژولين با سپاه فراواني كه در شامات جمع نمود، ضمن عبور از رود فرات، تيسفون را فتح كرد، اما با كشته شدن او به دست يكي از سرداران ايراني، اين جنگ پس از 4 سال زد و خورد در هشتم ژانويه 363م خاتمه يافت و جانشين ژولين تقاضاي صلح كرد. در نتيجه، عهدنامه صلح بين ايران و روم به امضا رسيد و دومين دور از جنگ‏هاي ايران و روم به پايان رسيد.

مرگ "مارك توايْن" نويسنده و داستان‏ نويس معروف امريكايي (1910م)

ساموئل لانگهورن كِلِمِنْز معروف به مارْكْ تواين داستان نويس امريكايى، در 30 نوامبر 1835م در فلورايدي امريكا در خانواده‏اي تهي‏دست به دنيا آمد. پدر و مادر ساموئل به اميد كسب ثروت از نقاط ديگري به امريكا مهاجرت كرده بودند ولي هرگز به آرزوي خود نرسيدند. ساموئل هشت ساله بود كه پدرش مرد، پس ناگزير خود عهده‏دار تامين معاش خانوادگي گرديد و در طلب روزي از تحصيل دست كشيد. وي در ابتدا به شغل حروفچيني و چاپ مشغول شد ولي طبع حادثه‏جوي او بدين امر خرسند نبود. لذا در 18 سالگي در شرق امريكا به گردش پرداخت تا به كاري كه بيشتر خوش آيندش باشد دست بزند. در 21 سالگي داوطلب حرفه كشتيراني در رودخانه مي‏سي‏سي‏پي شد و با رفت و آمد در اين مسير، با بسياري از شهرها و طرز زندگي مردم آن نواحي آشنا گرديد. با آغاز جنگ‏هاي داخلي امريكا و قطع عبور و مرور، به اميد به دست آوردن طلا سفر كرد ولي موفقيتي به دست نياورد. بنابراين بار ديگر به كارگري و سپس نوشتن مقالات كوتاه و داستان‏هاي فكاهي مشغول شد. ساموئل پس از چندي كه مختصر شهرتي پيدا كرده بود به نيويورك و سانفرانسيسكو رفت و درآنجا با انتشار نوشته‏هاي تند و آتشين انتقادي و هجوآميز، در سراسر جهان به شهرت رسيد. تواين براي تكميل مشاهدات اجتماعي و مطالعات ادبي خود، سفرهايى به اروپا، هندوستان، استراليا، مصر و فلسطين كرد و شالوده قسمت مهمي از آثار بعدي خود را ريخت. او در سال 1900 سفري به دور دنيا داشت و كتاب‏هايى نيز در اين باره نوشت. برخي از آثار او عبارتند از: ساده دلان در سفر، عصر طلايى، ماجراهاي هاكل بري‏فين، زارع شيكاگو و شاهزاده و گدا. مارك تواين در آثارش سعي كرده تا فساد و تباهي دستگاه‏هاي عصر خود را به شوخي و مزاح مطرح سازد. مارك تواين سال‏هاي آخر زندگي را با شهرت و افتخار گذراند و از احترام مردم سراسر جهان برخوردار شد. مارك تواين را بيشتر، داستان‏پرداز عجايب به شمار مي‏آورند. اشخاص داستان‏هايش افرادي فراموش نشدني‏اند كه همواره موجب سرگرمي نسل‏هاي آينده گشته‏اند. برخي از نويسندگان معروف امريكا، سرچشمه همه ادبيات جديد امريكا را كتاب هاكل بري‏فين اثر مارك تواين مي‏دانند و آن را بهترين كتاب به شمار مي‏آورند. مارك تواين سرانجام در 21 آوريل 1910م در 75 سالگي درگذشت.