کتاب «روانشناسی ارتباطات و اقناع؛ نظریهها و کاربردها» نوشته کلود شابرول و میرونا رادو و با ترجمه محمدمهدی فتورهچی و نصراله قاسم پور از سوی پژوهشگاه فرهنگ، هنر و ارتباطات منتشر شد.
به گزارش خبرگزاری مهر، کتاب «روانشناسی ارتباطات و اقناع؛ نظریهها و کاربردها» نوشته کلود شابرول و میرونا رادو با ترجمه محمدمهدی فتورهچی و نصراله قاسم پور از سوی پژوهشگاه فرهنگ، هنر و ارتباطات منتشر شد.
این کتاب ترکیبی از تحقیقات انجام گرفته در حوزۀ ارتباطات اقناعی است که اصالت آن در گردآوری نتایج مطالعات روانشناسی، کاربردشناسی و تحلیل گفتمان به منظور بالا بردن سرعت دریافت، نزد کسانی است که میخواهند پیام را درک کنند، در مورد آن اقدامی را انجام دهند، و یا در مقابل آن مقاومت کنند. در این اثر، برخی مفاهیم اساسی و آموزههای روانشناسی از جمله مدلهای دو گانه پردازش اطلاعات در تحلیل گفتمانها، ترس و اقناع، بویژه تکنیک ایجاد هشیاری از طریق ترس و کاربردهای متنوع آن در پیشگیری از آسیبها، چگونگی مقاومت در برابر اقناع، مفهوم ارتباطات تعهدآور، و همچنین قضاوتهای حل مساله، مدلسازی دو عاملی، پیشبینی نحوه تاثیرگذاری رفتارها و نیز مفاهیم بنیانهای عملگرایانه تجربی کنشها، کنشهای گفتاری، قراردادهای ارتباطات، تصورات قالبی معقول، و هیجانات و ارتباطات به طورمشخص به همراه مصادیق و مثالهای متنوعی مورد مداقه و بررسی قرارگرفته است.
در این کتاب، مولفان اثر در پی آن هستند تا به دانشجویان و تمام خوانندگانی که میخواهند به اندیشههای دقیقی در مورد سوالات مهم روانشناسیاجتماعی ارتباطات و اقناع دست یابند، تصویری جامع ارائه دهند. این اثر اگرچه در حوزه روانشناسی اجتماعی قرار میگیرد اما میتوان آن را در زمره آثار روانشناسی اجتماعی ارتباطات قلمداد کرد. مولفان اثر اهتمام وافر دارند تا چگونگی تاثیر پیام در رقابتهای تبلیغاتی و رسانهای را مورد بررسی جامعه قرار دهند. همچنین این اثر مسائل مرتبط به نحوه تاثیرگذاری بر مخاطب از طریق تکنیکهای اقناعی در زمینههای مختلف از بازاریابی گرفته تا امور بهداشتی، محیط زیست و حمل و نقل را در بر میگیرد. آنچه که مولفان در این اثر مبسوطتر مورد بحث و تامل قرار دادهاند، تاکید بر نقش دریافتکننده پیام و اهمیت روش تحلیل گفتمان در کدگشایی و بازشناسی محتوای آشکار و پنهان جملات بیانی است.
کتاب «روانشناسی ارتباطات و اقناع؛ نظریهها و کاربردها» مجموعاً از سه بخش اصلی و ۱۲ فصل تشکیل شده که هر کدام از این فصلها ذیل سه بخش «ارتباطات اقناعی، فرایند پردازش اطلاعات: شناخت عواطف»، «ارتباطات اقناعی و مدلهای اجتماعی- شناختی» و «ارتباط اقناعی»، تلاش دارند تا ارتباطات اقناعی را از حیث فرایند رفتار با اطلاعات، مدلهای شناختی- اجتماعی و همساختاری روانی اجتماعی تجربی، مورد مطالعه و بررسی دقیق قرار دهند.
در بخش اول، مدلهای دوگانۀ پردازش اطلاعات، در نهایت خلاء میان تحلیل گفتمان و اثرات آنها را بر بازیگران اجتماعی پر میکند؛ چراکه بنا بر ادعای این کتاب، مطالعات صورتگرفته در مورد مقاومت در برابر اقناع تا عصر حاضر پیشرفت بسیار اندکی داشته است و تنها به اقناع کردن توجه شده و مقابله با تلاشهای فراوانی که در مدرنیته در جهت تأثیرگذاری اقناعی انجام میشود، موردتوجه نبوده است.
کتاب در بخش دوم قصد دارد مروری بر پرسشهای موجود در پس حوزۀ روانشناسی ارتباطات داشته باشد. در این بخش، سود زیاد کاربرد قضاوتهای عادی و انکشافی در استدلالهای زندگی، ارائه رویکرد راهبردی با مفهوم عاملیت کنشگر اجتماعی که پیش از هرچیز به دنبال اهداف خود است، تئوری کنش برنامهریزی شده برای پژوهشهای کاربردی، ارائه میشود. این بخش درواقع، فضایی را برای تفکر، فراتر از روانشناسی اجتماعی ارتباطات و اقناع، در مورد چهارچوبهای اجتماعی و مفهومی که نقاط اتکای روانشناسی اجتماعی هستند، میگشاید.
بخش سوم به خواننده پیشنهاد میکند که حوزۀ دید خود را گسترش دهد و تحلیل گفتگو را که به خاطر فقدان ابزارهای پژوهشی در روانشناسی اجتماعی تا دورۀ متأخر کنار گذاشته شده است و همینطور نتایج فلسفۀ زبان را در دیدگاه خود وارد سازد چراکه نتایج این فلسفه در ردهبندی کنشهایی که با سخن گفتن انجام میشود، دارای اهمیت است. به استناد این بخش از کتاب، کاربردشناسی گفتمانها فراتر از مسائل صرفاً زبانشناختی به افراد امکان میدهد تا مسائل روانشناختی، جامعهشناختی و گفتمانی را به طور کلی مفصلبندی کنند.
باتوجه به اهمیت روزافزون حوزه علمی و کاربردی روانشناسی ارتباطات از سوی صاحبنظران و نیز بنا بر ادعای این اثر، از آنجایی که تاکنون اثری ذیل این عنوان در کشور تالیف و ترجمه نشده است، ترجمه چنین اثر جامع و جدیدی کار ارزندهای میباشد.