سخنگوی دبیرکل سازمان ملل متحد از طرف‌های مرتبط با برجام خواست تا از هیچ تلاشی برای حفظ این توافق دریغ نکنند.
به گزارش خبرگزاری مهر به نقل از آسوشیتدپرس، استفان دوجاریک سخنگوی آنتونیو گوترش دبیرکل سازمان ملل متحد امروز چهارشنبه از طرف‌های مرتبط با برجام خواست تا از هیچ تلاشی برای حفظ این توافق دریغ نکنند.
استفان دوجاریک در ادامه بی اشاره به خروج یکجانبه آمریکا از توافق هسته‌ای بین‌المللی در ۸ ماه می سال ۲۰۱۸ و تداوم انفعال اروپا در خصوص تعهدات خود در قبال ایران تنها خواستار ادامه همکاری تهران با آژانس بین‌المللی انرژی اتمی شد.
موضع‌گیری سخنگوی آنتونیو گوترش دبیرکل سازمان ملل متحد یک روز پس از آن اتخاذ شد که تروئیکای اروپایی طرف ایران در توافق هسته‌ای سال ۲۰۱۵ موسوم به برجام از فعال کردن مکانیسم ماشه خبر دادند.
این در حالیست که در مکانیسم ماشه به لحاظ حقوقی، ابتدا درخواست جلسات حل اختلاف خواهد شد و با قانع نشدن احتمالی اروپایی‌ها، نهایتاً با ارجاع موضوع به شورای امنیت، تحریم‌های سازمان ملل بازخواهد گشت.
در مکانیسم ماشه برجام، شورای امنیت در مورد قطعنامه ادامه لغو تحریم‌های ایران رأی‌گیری می‌کند. فقط کافی است یکی از سه کشور آمریکا، فرانسه یا انگلیس این قطعنامه را وتو و طی ۳۰ روز به تصویب نرسد، آنگاه به شکل خودکار، تمامی تحریم‌ها علیه ایران به کار می‌افتد.
این روند ذیل بند ۳۶ و ۳۷ برجام اینگونه تعریف شده که هر یک از طرف‌های برجام می‌توانند در صورتی که طرف مقابل به تعهدات خود عمل نکرد، موضوع را در کمیته حل اختلاف مطرح کنند.
این کمیته ۱۵ روز فرصت حل اختلاف را دارد و اگر به نتیجه نرسد با ورود وزیران امور خارجه ۱۵ روز دیگر زمان وجود خواهد داشت. البته در اینجا امکان افزایش زمان رسیدگی نیز پیش‌بینی شده است.
به طور همزمان امکان طرح شکایت در شورای مشاوران وجود دارد و آنها باید تا ۱۵ روز بعد نظر غیر الزام‌آور خود را ارائه کنند.
چنانچه اختلافات در ۳۰ روز حل نشود؛ گام سوم، فرصت پنج روزه برای کمیته مشترک است که با کمک شورای مشاوران راه‌حلی بیابد.
اما اگر همچنان اختلافات پابرجا باشد، طرفین می‌توانند تعهدات خود را به طور کامل یا گام به گام متوقف کنند و موضوع را با ۱۵ عضو شورای امنیت در میان بگذارند.
در مرحله پنجم، پس از ارجاع موضوع به شورای امنیت، اعضای آن ۳۰ روز فرصت رأی‌گیری دارند. تا بدون رأی وتوی اعضای دائم این شورا (آمریکا، بریتانیا، فرانسه، آلمان، روسیه و چین) قطعنامه به تصویب برسد.
پس از این پنج مرحله، اگر شورای امنیت در مدت یک ماه قطعنامه‌ای صادر نکند، مکانیسم ماشه به کار می‌افتد و تحریم‌ها به طور خودکار بازمی‌گردند.
ساعاتی قبل برخی خبرنگاران به نقل از رسانه‌هایی همچون رویترز اعلام کرده بودند که انگلیس، فرانسه و آلمان قصد دارند تا از امروز مکانیسم ماشه یعنی ساز و کار حل اختلاف در برجام را فعال کنند.
این در حالی است که همین سه کشور اروپایی به تازگی بر لزوم حفظ برجام تاکید کرده‌اند.
دو دیپلمات اروپایی مدعی شده‌اند هدف از این اقدام بازگرداندن تحریم‌ها نیست بلکه هدف، حفظ توافق از طریق گفت‌وگو با ایران برای بازگشت تهران به تعهدات برجامی است.