تاريخچه و فعاليتهاي جمعيت مامايي ايران
با نگاهي به پيشينه پايگيري جمعيت مامائي ايران آشكار مي گردد كه اين جامعه همواره با مشكلات و نارسائيهائي روبرو بوده است كه آثار ناگواري درچگونگي ارائه خدمات و ميزان آگاهي اين گروه را فراهم مي آورده است. براين اساس عده اي از ماماهاي كشور در شهريور 1323 " كانون مامائي " را پايه گذاري نموده و شروع به فعاليت كردند. اين كانون پس از اتخاذ نام هاي مختلف مانند "سنديكاي مامائي" و" جمعيت ماماها" در سال 1342 با" كانون همكاري ماماها" كه اعضا‌ آن را پرستار ماماها تشكيل مي دادند يكي گرديد و بدين ترتيب انجمن تازه اي به نام" انجمن ماماهاي ايران" تشكيل يافت. ولي به نظر مي آيد كه انجمن نامبرده توانايي لازم را براي برطرف كردن نارسائيها نداشته و در اواخر سال 1367 به دليل دشواريهاي گوناگون حرفه اي از قبيل نامعين بودن جايگاه مامايي، منطبق نبودن برنامه هاي آموزشي با شرح وظايف، عدم وجود شرح وظايف معين و مناسب، عدم حضور ماماها در سياستگذاري و تصميم گيريهاي مربوط به رشته، جذب نشدن ماماهاي فارغ التحصيل در محيط‌هايي كاري، نداشتن نماينده در سطح وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشكي در ابعاد مختلف و بسياري ديگر، گروهي از ماماهاي جوان بار ديگر براي حل مشكلات و تامين كمبودها همت گماشتند و پس از بررسي مشكلات موجود زمينه را براي تاسيس "جمعيت مامائي ايران" فراهم آوردند و طي دو سال فعاليت و پيگيري در سال 1369 جمعيت موفق به كسب پروانه فعاليت از وزارت كشور گرديد و به ثبت شركتها رسيد.
قدمت رشته مامايي در ايران به شكل آموزش عالي پس از تحصيلات دبيرستان، به 80 سال قبل بر مي گردد. اولين آموزشگاه مامايي بنام « مدرسه قابلگي » با 10 نفر شاگرد در سال 1298 در بيمارستان بانوان (زنان) سابق شهر تهران تأسيس شد. پس از گذشت 10 سال، اولين آموزشگاه عالي مامايي در سال 1308 و با اعطاي مدرك معادل ليسانس بعنوان يكي از شعب مدرسه طب آغاز به كار كرد. در سال 1313 دانشگاه تهران تاسيس شد و سپس دانشكده پزشكي آن نيز افتتاح گرديد. لذا چند سال بعد در سال 1319 بيمارستان زنان ضميمه دانشكده پزشكي منضم گرديد. از اين آموزشگاه تا سال 1331 جمعا" 462 نفر فارغ التحصيل شدند. از سال 1335 تا 1358 برنامه آموزشي آموزشگاه به برنامه 5/1 ساله پرستاري و مامايي براي ليسانسيه هاي پرستاري تغيير يافت. پس از آن بدنبال 3 سال تعطيلي انقلاب فرهنگي از آغاز سال 1362 با نام « مدرسه عالي مامايي» شروع به كار كرد و مجددا" از ورودي ديپلم به تربيت كاردان و كارشناس مامايي اختصاص يافت. در سال 1365 پس از انتقال آموزش گروههاي پزشكي از آموزش عالي به وزارت بهداشت، دانشكده هاي پرستاري و مامايي تاسيس گرديد كه در بهمن ماه 1368 مصوب شد. لذا با تاسيس دانشكده پرستاري و مامايي دانشگاه علوم پزشكي تهران، رشته مامايي نيز با تشكيل دو گروه آموزشي به نامهاي « بارداري و زايمان ژنيكولوژي » و « بهداشت مادر و كودك» به فعاليت پرداخت كه تا حال حاضر نيز ادامه دارد. هم اكنون اين گروهها در تربيت دانشجويان كارشناسي و كارشناسي ارشد مامايي ارائه خدمت مي نمايند.

اهداف جمعيت مامائي ايران به طورخلاصه عبارتنداز:
تلاش پيگير در جهت تامين نيازهاي بهداشتي درماني و آموزشي جامعه، تلاش در راه ارتقاء آموزشي و تخصصي و علمي مامائي، تلاش در جهت ارتباط و انسجام هرچه بيشتر ماماها كشور، شركت در برنامه ريزي و تحقيق در امور مامائي در زمينه هاي آموزشي – درماني - بهداشتي – تنظيم خانواده- بهبود نسل و حفظ سلامتي مادر-جنين - نوزادوكودك، فراهم آوردن زمينه هاي لازم جهت رفع نيازهاي صنفي و خدمات اعضا، كمك به آموزش هرچه بيشتر ماماها و ايجاد زمينه هاي تخصصي تر لازم در قسمت هاي مختلف مامائي، كوشش در راه همگاني نمودن خدمات بهداشتي و درماني مامائي و ايجاد زمينه‌هاي همكاري و ايفاي نقش مشورتي علمي و... جمعيت به وزارت بهداشت و درمان و آموزش پزشكي، دانشگاهها، سازمان نظام پزشكي و وزارتخانه ها و مؤسساتي كه به نحوي در پيشبرد و به ثمر رسانيدن جمعيت مؤثرند.

ايجاد و حفظ نظام صحيح مامائي، تلاش در جهت برقراري ارتباط لازم و كافي با ماماها و متخصصين مامائي كشورهاي ديگر جهان به ويژه كشورهاي اسلامي به منظور دستيابي به علوم و فنون جديد در مامائي و شناساندن مامائي ايران به آنها و فراهم آوردن زمينه همكاريهاي متقابل تحت ضوابط دولت جمهوري اسلامي ايران.

ارتقاء شخصيت علمي، آموزشي و درماني ماماها در سطح جامعه به ويژه گروه پزشكي و تقويت و تحكيم اعتبار و اسم و عنوان مامائي و نظارت بر كار ماماها و ارزيابي علمي آنها طبق قوانين دولتي و حفظ حقوق ايشان. اعلام آمادگي و ايجاد هماهنگي در بين نيروهاي مامائي جهت هر گونه همكاري با دولت و مردم در مقاطع حساس و بحراني نظير جنگ، زلزله‌، سيل و ...

جمعيت مامائي ايران از سال 1380 عضويت كنفراسيون بين المللي ماماها را پذيرفته و فعالانه در كنگره اين كنفراسيون كه اواخر فروردين ماه در كشور اتريش برگزار گرديد شركت نموده است. كنفراسيون بين المللي ماماها در سال 1919 در بلژيك با نام " اتحاديه بين المللي ماماها" تاسيس گرديده و از سال 1954 در لندن به "كنفراسيون بين المللي ماماها" تغيير نام يافته است، درحال حاضر 83 انجمن مامائي از بيش از هفتاد كشور جهان عضويت آن را دارا مي باشند. اين كنفراسيون از سال 1957 با سازمان بهداشت جهاني ارتباط رسمي داشته و با يونيسف، بانك جهاني، فدراسيون بين المللي تنظيم خانواده، مجمع جمعيت و فدراسيون بين المللي زنان و مامائي همكاري نزديك دارد.

اهم فعاليتهاي كنفراسيون شامل برگزاري كنگره بين المللي، كنفرانسها و كارگاه هاي منطقه اي، انتشارشرح وظايف بين المللي، تلاش در راه آغازيك دوره مادري سالم و بي خطر و همكاري نزديك با كارگاه هاي پيش از كنگره سازمان بهداشت جهاني و يونيسف مي باشد.

جمعيت مامايي ايران در هشت شهر اصفهان، شيراز، تبريز، قزوين، زنجان، لاهيجان،رشت و ساري شعبه تاسيس نموده است كه مهمترين فعاليت اين شعب در رابطه با آموزش و برگزاري سمينارها و پرداختن به مسائل رفاهي ماماها و انعكاس مشكلات مامائي حوزه خود به مركز و برگزاري روز جهاني ماما مي باشد.

اهم فعاليتهاي جمعيت مامايي ايران در راه دستيابي به اهداف خود به قرار ذيل مي باشد:

1- پيگيري در خصوص ايجاد مراكز تصميم گيري در امور مامايي در معاونتهاي مختلف ستادي وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشكي تحت عناوين:

الف- اداره مامايي در معاونت سلامت وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشكي كه متاسفانه درحال حاضر اين اداره منحل گرديده و به اين جهت از مهمترين فعاليتهاي جمعيت تلاش براي بدست آوردن اداره اي مستقل در وزارت بهداشت مي باشد.

ب- هيأت ممتحنه و ارزشيابي (بورد) مامايي در معاونت آموزشي وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشكي

2- پيگيري عضويت رسمي ماماها در سازمان نظام پزشكي كشور ايجاد امكان حضور نمايندگان ماماهاي كشور در شواريعالي نظام پزشكي و هيأتهاي مديره و هيأتهاي انتظامي سازمان نظام پزشكي كشور.

3- همكاري و مشاركت در تدوين شرح وظايف ماماها در ابعاد مختلف خدمتي

4- همكاري برنامه ريزي و سياستگذاري امور مامايي در سطوح مختلف تصميم گيري در كشور

5- همكاري و مشاركت در تدوين ضوابط، مقررات و دستورالعملهاي مرتبط با امور مامايي كشور و برقراري ارتباط با انجمن هاي مامايي ساير كشورها جهت اطلاع يافتن از وضعيت مامايي در آنها.

6- حفظ و حمايت از حقوق صنفي و پيگيري امور رفاهي شاغلين حرفه مامايي نظير برگزاري جلسات مشترك با نمايندگان بيمه تامين اجتماعي و بيمه ايران در زمينه بيمه مسئوليت و كاهش سن بازنشستگي ماماها و احتساب اين شغل از زمره مشاغل سخت.

7- تلاش در جهت ارتقاء سطح دانش و مهارتهاي حرفه اي ماماها و مساعدت به اعضاء و دانشجوياني كه مايل به ادامه تحصيلات خود در خارج از كشور در سطح كارشناسي ارشد و دكترا و يا در داخل كشور به روش آموزش از راه دور مي باشند و برقراري ارتباط با دانشگاه هاي معتبرجهان در اين زمينه و همچنين اطلاع رساني و ياري به ماماها جهت شركت دركنفرانسها و سمينارهاي بين المللي

8- بررسي مشكلات و مسائل موجود مامايي كشور و تلاش در جهت اصلاح آن

9- تلاش هر چه بيشتر در زمينه ايجاد ارتباط و همكاري شاغلين حرفه مامايي با سازمانهاي دولتي و غير دولتي ذيربط، مانند معرفي نمايندگان جمعيت به وزارت بهداشت جهت طرح سوالات مامائي و انجام مصاحبه با ماماهاي متقاضي كار در خارج از كشور

10- ايجاد ارتباط و هماهنگي جمعيت با سازمانهاي دولتي و غيردولتي ذيربط، از جمله هماهنگي با صداوسيماي جمهوري اسلامي در مورد تهيه و ارائه برنامه هاي در ارتباط بامامائي

11- همكاري و مشاركت در تدوين تعرفه هاي خدمات مامايي در كشور

12- همكاري با سازمان نظام پزشكي كشور در امور مرتبط ازجمله شركت نماينده جمعيت در كميسيون بودجه اين سازمان

13- معرفي ماماهاي نمونه كشور به شكل سالانه و منطبق با اصول شخصي از طريق سازمان نظام پزشكي كشور

14- پيگيري تأسيس و اجراي دوره دكتري بهداشت باروري جهت فارغ‌التحصيلان مامايي و ارائه نمونه هاي موفق اين دوره در دانشگاههاي معتبر جهان

15- برگزاري كارگاه ها و سمينارهاي آموزشي جهت ماماها از جمله: سمينار ايدز، سكسولوژي، پاپ اسمير، تازه هاي زنان و مامايي، بيماريهاي پستان، ورزشهاي دوران بارداري، تكنيك لاماز، سونوگرافي در مامايي، تنظيم خانواده و "كاربرد هيپنوتيزم در مامايي" و...

16- ايجاد كميته هاي مختلف (آموزشي، درماني، پژوهشي، دانشجويي، تبليغاتي، استانها و....) در جمعيت مامايي ايران به منظور گسترش فعاليتهاي جمعيت و مشاركت فعال ماماها در امور مربوطه.

17- برگزاري گردهمايي و نشستهاي دوره اي با اعضاي جمعيت و هيأت مديره به منظور بررسي مسائل و مشكلات و تبادل نظرات و ارائه گزارش.

18- برگزاري انتخابات دوره اي جمعيت به منظور انتخاب بازرسين و اعضاي هيأت مديره

19- چاپ خبرنامه جمعيت مامايي ايران توسط شعبه زنجان جمعيت

20- تهية بروشورها و جزوات آموزشي مامايي جهت استفاده اعضا.

21- ايجاد پايگاه اطلاع رساني جمعيت در اينترنت و ارائه گزارشات و اهداف و فعاليتهاي جمعيت در اين سايت www.midwiferypop-ir.org

22- انجام بررسي هاي مختلف در وضعيت مامايي ساير كشورهاي جهان در موضوعاتي مانند قوانين مامائي، استاندارهاي آموزشي و درماني در مامائي و بعد مالي خدمات بهداشتي

23- همكاري و مشاركت با مركز امور مشاركت زنان نهاد رياست جمهوري به منظور تقويت سازمانهاي غيردولتي مرتبط با سلامت زنان

24- اعزام نمايندگان جمعيت براي شركت در مجمع" كنفراسيون بين المللي ماماها" و شركت فعال در كارگاه ‌هاي پيش از كنگره سازمان بهداشت جهاني و يونيسف تحت عنوان نقش ماما در تقليل خشونت عليه دختران نوجوان و زنان

25- پيشنهاد تشكيل «شبكه سازمانهاي غيردولتي بهداشتي زنان» به مركز امور مشاركت زنان رياست جمهوري و پيگيري آن.

26- برگزاري مراسم روز جهاني ماما در پانزدهم ارديبهشت ماه هرسال بابرپايي گردهمايي و انجام مصاحبه در نشريات و صداوسيما

27- اجراي طرح بيمه مسئوليت حرفه اي جهت ماماهاي شاغل

28- تهيه و ارائه و اجراي طرحهاي تحقيقاتي پيرامون مسائل بهداشتي زنان از جمله آموزش مسائل بلوغ براي دختران نوجوان

29- برقراي ارتباط با نمايندگان دانشگاههاي 1- گلاسكو 2- كارولينسكاي سوئد 3- جنوب استراليا

الف) جهت دوره دكتري

ب) جهت كاريابي: ارتباط با بورد مامائي در وزارت بهداشت امارات و تسهيل شركت ماماهاي ايراني در امتحان اين بورد

30- تهيه فرمت جهت ارزيابي مدارك تحصيلي فارغ التحصيلان براي كشورهاي مختلف

31- كاريابي از طريق برقراري ارتباط با مراكز متقاضي نيرو و معرفي افراد غيرشاغل

32- برقراري ارتباط با مراكز فرهنگي شهرداري ها و فرهنگسراها درخصوص ايجاد عرصه عمل و كار درخصوص اداي رسالت رشته و ايجاد اشتغال

33- همكاري در زمينه معرفي نيروهاي داوطلب به هلال احمر در خصوص كمكهاي تخصصي به زنان آواره افغاني

34- ارسال مقالات و بررسي هاي انجام شده توسط ماماها براي كنفرانس هاي بين المللي و شركت در اين كنفرانسها

همزمان با روز جهاني ماما و به منظور تجليل از خدمات ارزشمند جامعه مامايي كشور جشنواره بزرگ معرفي و تقدير از پيشكسوتان مامايي كشور در بيمارستان ميلاد تهران برگزار مي شود و اعضاي نمونه و پيشكسوت مامايي كشور معرفي و مورد تجليل قرار خواهند گرفت.