محمد حنفیه فرزند امام علی علیه‌السلام از خوله بنت جعفر بن قیس است که به خاطر منتهی شدن نَسَب مادری‌اش به حنفیه بن جیم، ملقب به محمد حنفیه و یا محمد بن حنفیه گردید. وی در عصر خلافت عمر بن خطاب حدود سال 16 قمری در مدینه به دنیا آمد و در اول محرم سال 81 قمری در سن 65 سالگی و در عصر خلافت عبدالملک بن مروان اموی، بدرود حیات گفت و در قبرستان بقیع در مدینه منوره به خاک سپرده شد.[۱]

برخی از شیعیان پس از شهادت امام حسین علیه‌السلام اعتقاد به امامت محمد حنفیه پیدا کرده و به "کیسانیه" معروف شدند. این مذهب، نخستین انشعابی بود که در میان شیعیان امیرالمومنین علیه‌السلام و پیروان اهل بیت علیهم‌السلام به وجود آمد. کیسانیه معتقد بودند که محمد حنفیه امام چهارم شیعیان و همان مهدی موعود است که در کوه‌های رضوی (کوهستانی در یمن) مقیم شده و روزی ظهور خواهد کرد.[۲]

گرچه برای این مذهب انحرافی، پیروانی در گذشته در عالم اسلام به وجود آمد ولی خوشبختانه هم‌اکنون این مذهب منقرض شده و اثری از آن نیست.

پی‌نوشت‌ها:
1. واردی، سید تقی، روز شمار تاریخ اسلام، جلد اول (محرم)،سایت غدیر، تاریخ بازیابی:23 آبان 1391
2. شیعه در اسلام (علامه طباطبایی)، ص 33.

منابع:
1. شیعه در اسلام، علامه طباطبایی
2. روز شمار تاریخ اسلام، سید تقی واردی، جلد اول (محرم