تولد شاعر نامدار ايراني، حكيم "ابوالقاسم فردوسي" در طوس (313 ش)

حكيم ابوالقاسم فردوسي در سال 313 شمسي مصادف با 329 هجري قمري برابر با 940 ميلادي در روستاي "باژ" از ناحيه طابران طوس متولد شد. وي در خانواده‏اي مرفه و ممتاز رشد و نمو كرد و در دوران جواني به تحصيل علوم پرداخت. وي همچنين به ادبيات فارسي و تاريخ و ساير علوم رايج زمان خود آشنايي كافي داشت. آنچه كه از متون مختلف مشخص مي‏شود، او مسلمان و شيعه بوده است و به پيامبر(ص) و اهل بيت(ع) عشق و علاقه وافر داشت. اثر جاويدان فردوسي، شاهنامه نام دارد و در شمار بهترين آثار حماسي عالم است. شاهنامه بر اثر نفوذ شديدي كه در ميان طبقات مختلف ايرانيان يافت، در همه ادوار تاريخي بعد از قرن پنجم هجري مورد توجه بود و همه شاعران حماسه گوي ايراني تا قرن اخير تحت تأثير آن بوده‏اند. فردوسي در حفظ جانب امانت به هنگام نقل مطالب، به كار بردن نهايت مهارت در وصف مناظر طبيعي و ميدان‏هاي جنگ و قهرمانان منظومه خود و نظاير اين‏ها و نيز ذكر مواعظ دلپذير كمال توانايي را نشان داده است. حكيم ابوالقاسم فردوسي سرانجام در سال 411 هجري قمري برابر با سال 1020 ميلادي در هشتاد سالگي درگذشت و در طوس به خاك سپرده شد.

روز ملي كاهش آثار بلايای طبيعي (تصويب 1373 ش)

در ايران ، 20 تا 25 مهر ، هفته کاهش بلاياي طبيعي نامگذاري شده است و روز 20 مهر را روز ملي کاهش اثرات بلاياي طبيعي نام نهاده اند. شرايط اقليمي و جغرافيايي ايران نظير قرارگيري آن روي کمربند زلزله ، واقع شدن در عرضهاي پايين و... از يک طرف و ساخت وسازهاي نامطلوب و بدون رعايت نکات ايمني از طرف ديگر، باعث آسيب پذيري ايران در برابر بلاياي طبيعي شده است.

روز بزرگداشت حافظ

خواجه شمس‏الدين محمد حافظ شيرازي در حدود سال 726 ق در شيراز به دنيا آمد. وي پس از فراگرفتن دانش‏هاي متداول عصر خود، ديوان شعراي گذشته و معاصر خود را به دقت مطالعه كرد و نخست معنا را از لفظ جدا نمود و لفظ را به دور افكند. آن‏گاه معنا را در كوره ذهن فروزنده خود ريخت و از آن زيوري گوهر آگين ساخت. كمال هنر حافظ در اين است كه از همان عناصر در دسترس همگان، معجوني شفابخش و مفرّح تهيه كرده و استادانه و سِحرآفرينانه، آنها را به خدمتِ ابلاغ پيام خود در آورده است. او تفسير قرآن، حكمت و ادبيات عرب را به خوبي مي‏دانست و چون قرآن را با چند روايت و قرائت حفظ كرده بود، به حافظ شهرت يافت. حافظ با الهام گرفتن از آموزه‏هاي اسلامي و مفاهيم قرآني و بكارگيري استعارات و كنايات منحصر به فرد، توانست ناب‏ترين غزل‏هاي تاريخ ادبيات ايران را بسرايد. اهميت حافظ در آن است كه توانست مضامين عرفاني و عشقي را به نحوي در هم آميزد كه از دو شيوه غزل عارفانه و عاشقانه، سبك واحد و جديدي به وجود آيد. اين شاعر استاد، افكار خود را با الفاظ بسيار زيبا و با توجه به صنايع لفظي بيان كرده و بر اثر قدرت فراوان خود در سخنوري، غالباً مضامين عالي و معاني بسيار در ابيات كوتاه گنجانيده است. تركيباتي كه حافظ در اشعار خود آورده، غالباً تازه، بديع و بي‏سابقه است و حافظ در ساختن اين تركيبات، نهايت قدرت و كمال ذوق و لطافتِ طبع خود را نشان داده كه كمتر شاعري از اين حيث با او قابل مقايسه است. شعر حافظ در فضاي اسلامي غوطه‏ور است و ديوان حافظ مملو از الفاظ و تعابير قرآني مي‏باشد. علاوه بر اين، در اشعار او، اصطلاحات مربوط به تصوف، عرفان، فلسفه، كلام، تفسير، حديث و فقه و... به مقدار فراوان به چشم مي‏خورَد.

روز اسكان معلولين و سالمندان

بیستم مهر، به نام "روز اسکان معلولان و سالمندان" نامگذاری شده است. سالمندان و معلولان حق دارند از زندگی سالم، در رفاه و بانشاطی برخوردار باشند و صرفا وجود یک سری ضعف‌های جسمانی نباید باعث شود که آن‌ها لذت زندگی را تجربه نکنند.

درگذشت "سلمان ساوجي" غزل گو و قصيده سراي بزرگ ايراني (778 ق)

خواجه جمال الدين سلمان بن علاءالدين محمد ساوجي معروف به سلمان ساوجي از بزرگ‏ترين شاعران قصيده‏سرا و از غزل گويان نيكو سخن قرن هشتم هجري مي‏باشد. زندگي سلمان بيشتر در دربار امراي آل جلاير (ايلكانيان) و در بغداد كه پايتخت آنان بود، سپري شده است. سلمان را مي‏توان آخرين قصيده سراي بزرگ ايران بعد از مغول دانست و او از همه‏ي معاصران خود، بهتر از عهده‏ي تتبع قصايد شاعران قصيده سراي قرن پنجم و ششم هجري برآمده است. او در علوم و فنون متداول زمان خود به درجه‏اي از كمال رسيد كه توانست به مدد ذوق خدادادي در سخن سرايى و شاعري، از نامداران عصر خود شود. مجموع اشعار سلمان در حدود يازده هزار بيت است. وي در همه‏ي زمينه‏ها و قالب‏هاي شعري، ذوق آزمايى كرده و به اعتقاد محققين، در زمينه‏ي شعر، استاد مسلّم بوده است. مهارت و استادي او در شاعري تا بدان پايه بوده كه حافظ شيرازي او را ستوده است. در اشعار سلمان، گرايش‏هاي عارفانه موجود است و اعتقادات او در اين زمينه به خوبي در اشعارش جلوه‏گر است. در ديوان اشعار سلمان، قصايد ديني در توصيف خداوند متعال و رسول گرامي اسلام نيز وجود دارد كه برخي از آن‏ها از نظر قدرت تشبيه و شيوايي زبان، بسيار زيبا هستند. از سلمان ساوجي، دو داستان منظوم با نام‏هاي فراق نامه و جمشيد و خورشيد نيز باقي مانده است.

كشف قاره امريكا توسط "كريستف كُلُمْبْ" مكتشف و دريانورد ايتاليايي (1492م)

 

در سوم اوت 1492م كريستوفر كُلُمبوس معروف به كريستف كُلُمْبْ كه دريانوردي ايتاليايى و در خدمت اسپانيا بود، سفر دريايى خود را به وسيله يك كشتي به اندازه قايق‏هاي امروزي، از بندر پالوس اسپانيا آغاز كرد و به سمت اقيانوس اطلس حركت نمود. در آن زمان، اعراب، اقيانوس اطلس را درياي سبز ظلمات، مي‏خواندند و كُلُمْبْ نخستين كسي بود كه بدين اقيانوس ناشناس گام مي‏نهاد. دريانوردان آن روز، كمتر حاضر بودند طوري در دريا پيش روند كه ساحل را نبينند. با اين حال كريستف كلمب در اين مورد، دست به ريسك خطرناكي زده بود. كلمب برخلاف بسياري از مردم زمان خود معتقد بود كه زمين گرد است و اطمينان داشت كه با سفر دريايى به سوي غرب مي‏تواند راهي تازه را براي تجارت سودآور اروپاييان به خاور دور پيدا كند. اين نقشه خوبي بود ولي دو نقطه ضعف داشت. اول اينكه او تصور نمي‏كردكه دنيا به آن بزرگي باشد كه ما امروزه آن را مي‏شناسيم؛ دوم آنكه نمي‏دانست و نمي‏توانست هم بداند كه دو قاره بزرگ امريكاي شمالي و جنوبي در سر راه او قرار گرفته‏اند. لذا هنگامي كه در دوازدهم اكتبر 1492م پس از هفتاد روز دريانوردي، از دور خشكي‏هاي مربوط به قاره امريكا را ديد، تصور كرد كه به خاك آسيا نزديك شده است و لذا جزايري را كه كشف كرده بود، هند غربي نام نهاد. او سه سفر ديگر هم به هند غربي انجام داد و هنوز هم مي‏پنداشت كه اين جزاير، قسمتي از خاك آسيا هستند. اين سفر و شناسايي باعث شد كه در سال‏هاي بعد، نيروهاي استعمارگر اسپانيايي به اين سرزمين رفته و قرن‏ها به استثمار و چپاول اين منطقه بزرگ بپردازند.