رأي مثبت دادگاه "لاهه" نسبت به حقانيت ايران در اختلاف با انگليس (1331 ش)

پس از ملي شدن صنعت نفت ايران در آخر اسفند 1329، شركت نفتي انگليس كه طرف قرارداد شركت نفت ايران بود، به اين دليل كه متضرّر شده است خواهان ادامه همكاري با ايران گرديد. ولي چون نفت، ملي اعلام شده بود، شركت انگليسي به ديوان بين‏المللي دادگستري شكايت برد و خواهان احقاق حقوق خود بود. ايران، ديوان را براي رسيدگي به اين پرونده داراي صلاحيت نمي‏دانست زيرا مسأله بر سر دولت‏ها نبود، بلكه دو شركت با هم اختلاف داشتند. سرانجام رأي ديوان بر حقانيت ايران صادر شد و از انگلستان در امور نفتي ايران خلع يد شد.

مرگ "احمد قوام" سياستمدار و نخست وزير دوره قاجار و پهلوي (1334ش)

احمد قوام، معروف به قوام السلطنه، از بزرگترين رجال و سياستمداران دوران معاصرايران در سال 1252 ش در تهران به دنيا آمد. وي از زمان سلطنت ناصرالدين شاه قاجار وارد امور ديواني شد و بعدها رئيس دفتر صدر اعظم گرديد. بعدها فرمانرواي خراسان و سيستان شد و پس از سيدضياءالدين طباطبائي دوبار به صدارت رسيد. قوام پس از دوره دوم نخست‏وزيري ظاهراً به جرم توطئه‏اي عليه رضاخان وزير جنگ تحت تعقيب قرار گرفت و پس از مدتي زنداني شدن، راهي اروپا شد. او پس از چند سال به ايران بازگشت و در لاهيجان به كشاورزي پرداخت. قوام السلطنه از آن پس در كارهاي سياسي دخالت نكرد تا اينكه رضاخان پهلوي سقوط كرد. در اين هنگام قوام بار ديگر به نخست‏وزيري رسيد و در سال‏هاي 1324 و 1331 نيز در اين مقام بود. وي در سال 1324 جهت حل مسأله حضور نيروهاي روسي در ايران راهي مسكو شد و مذاكراتي انجام داد. در سال 1331 پس از اختلافي كه بين مصدق و شاه بروز كرد، شاه براي اينكه حريف قَدَري در مقابل مصدق بتراشد، سراغ قوام السلطنه رفت. قوام‏السلطنه جاه‏طلب كه در آن هنگام 80 سال از سنش مي‏گذشت با اكثريت ضعيفي از مجلس راي اعتماد گرفت. اما اين صدارت بيش از چهار روز دوام نياورد و با مقاومت و خروش ملت مسلمان ايران به رهبري آيت‏اللَّه كاشاني، قوام در سي تير 1331، مجبور به استعفا شد. قوام پس از استعفا، مدتي در حالت اختفا مي‏زيست و احساس خطر مي‏كرد. مجلس حكم به مصادره اموال او داد و او كه بعد از اين جريان، كاملاً تاب و توان خود را از دست داده بود سرانجام در 31 تيرماه 1334 در 83 سالگي درگذشت. احمد قوام، روي هم، پنج بار به نخست وزيري رسيد و بيش از بيست بار به وزارت دست يافت. قوام ذاتاً مردي مستبد و قانون‏شكن و جاه طلب بود و از جنجال و سر و صدا لذت مي‏برد. از تملق لذت مي‏برد به همين دليل، اطرافيان او را هميشه افراد چاپلوس تشكيل مي‏دادند. او هم‏چنين از علوم زمان بهره داشت و گاهي شعر هم مي‏سرود.

درگذشت "كمال الدين فارسي" رياضي‏دان ايراني(718 ق)

كمال الدين فارسي رياضي‏دان و فيزيك‏دان ايراني در جواني براي كسب علم و فضيلت به سفر پرداخت تا از دانش استادان برجسته‏ي عصر خود،بهره گيرد. با اين كه مدت عمر او كوتاه بود، اما آثار بديعي در رياضيات و نورشناسي بر جاي گذاشت. مهم‏ترين اثر به جا مانده ازكمال الدين فارسي، رساله‏ي تَذكِرَةُ الاحباب مي‏باشد كه در مورد نظريه‏ي اعداد، تحرير شده است. مطالعه و بررسي اين رساله نشان مي‏دهدكه او رياضي‏داني مبتكر و صاحب انديشه‏اي نو و دقيق بوده است. از ديگر آثار اين رياضي‏دان ايراني، مي‏توان به كتاب تنقيح المناظر اشاره كرد كه هنوز هم به عنوان يك كتاب مرجع مورد استفاده‏ي پژوهشگران است.

انقعاد معاهده ‏ي "اَرزَنة الروم" ميان ايران و عثماني(1238 ق)

پس از شكست دولت عثماني از ايران،دولت مزبور تقاضاي صلح نمود و معاهده‏اي در ارزنة الروم در ذي قعده‏ي سال 1238 ق بين نمايندگان طرفين به امضا رسيد كه شامل هفت ماده بود. به موجب اين عهدنامه، دولت ايران ولاياتي را كه از عثماني تصرف كرده بود باز گرداند ودولت عثماني نيز تعهد كرد كه به زوّار ايراني آزار نرساند و مالكيت ايران را بر بندر خرمشهر،جزيره‏ي خضر و ساحل چپ اروند رود و نيز حق كشتي راني در اين قسمت رودخانه را به رسميت بشناسد. همچنين قرار شد هر دولت در پايتخت يكديگر سفير و نماينده داشته باشد.

درگذشت "يوهان سباستين ژان باخ" موسيقي‏دان و آهنگ‏ساز شهير آلماني (1750م)

يوهان سباستين ژان باخ موسيقي‏دان نامدار آلماني در 21 مارس 1685م در آيْزْناخْ آلمان به دنيا آمد. وي از خانواده‏اي هنرمند بود و پدر و برادرش نيز موسيقي‏دانان بزرگي بودند. وي زيرنظر برادرش فراگيري موسيقي را آغاز كرد. علاقه به اين هنر در يوهان به قدري بود كه قطعاتي را كه برادرش براي تمرين به او مي‏داد در زمان كوتاهي فرا گرفت و پس از چندي، خود در اين فن، به مهارت دست يافت. وي از سال 1723م در لايپْزيك سكني گزيد و تا آخر عمر در آن‏جا به اداره امور موسيقي در چندين كليسا مشغول بود. به عبارتي ديگر خط سير زندگي فعال و سازنده باخ از شغل نسبتاً پايين نوازندگي مجلسي آغاز شد تا آن كه به رهبري اركستر دربار آلمان دست يافت. نبوغ باخ به عنوانِ موسيقي‏دان و آهنگ‏ساز برجسته قرن هجدهم، در عصر خود شناخته نشد. آهنگ‏هاي باخ، يك قرن پس از مرگ او به طبع رسيد و اجراي يكي از موسيقي‏هاي معروف وي، در واقع پس از 100 سال، آغاز تجديد حيات وي بود. آثار باخ در باب موسيقي ديني از لحاظ غنا و عُلُوّ الهام و آهنگ، ممتاز است. باخ به واسطه علاقه شديدي كه به مذهب داشت، آهنگ‏هايي با رنگ ديني مي‏ساخت كه اي مسيح(ع) و روح از آن جمله‏اند. وي موسيقي را به درجه كمال رسانيد و در راه تعليم موسيقي، شنوايي خود را از دست داد. يوهان باخ سرانجام در 22 ژوئيه 1750م در 65 سالگي درگذشت.

تأسيس سازمان همكاري منطقه‏اي براي عمران موسوم به آر - سي - دي (1964م)

بعد از جنگ جهاني دوم، در بيشتر مناطق جهان كشورهايى كه به نوعي داراي مشتركات سياسي، فرهنگي و اقتصادي بودند در قالب سازمان‏ها و پيمان‏هايى اقدام به امضاي قرارداد مي‏نمودند. در منطقه حساس خاورميانه نيز در ابتدا قراردادي نظامي تحت عنوان پيمان بغداد به امضا رسيد. آن‏گاه در جريان كنفرانس سران ايران، تركيه و پاكستان در استانبول به تاريخ 22 ژوئيه 1964م اعلاميه‏اي منتشر گرديد كه بر اساس آن، سازمان همكاري منطقه‏اي براي عمران توسط ايران، تركيه و پاكستان موسوم به آر.سي.دي در شهر استانبول تأسيس شد. از جمله اهداف اين سازمان، توسعه ارتباطات، جهانگردي و امور صنعتي و تجاري بين سه كشور عضو و آشنا نمودن مردم آن‏ها با فرهنگ يك‏ديگر مي‏باشد. از ديگر توافقات حاصله در اين مذاكرات لغو تشريفات رواديد مسافرت و تخفيف نرخ‏هاي پستي بود. در واقع، اين برنامه‏ها در راستاي رسيدن به اهدافي كلي‏تر طرح‏ريزي شده بود. اهدافي چون ايجاد و تقويت همكاري در زمينه‏هاي اقتصادي و فرهنگي بين سه كشور و استفاده از امكانات موجود به منظور رشد اقتصادي و اجتماعي منطقه و در نتيجه بالا بردن سطح زندگي مردم كشورهاي عضو. سازمان عمران منطقه‏اي از سال 1985م با تلاش جمهوري اسلامي ايران به "سازمان همكاري اقتصادي" كه اختصاراً "اكو" خوانده مي‏شود، تغيير نام داد و به دنبال آن اصلاحات و تغييراتي در تشكيلات آن صورت گرفت. پس از فروپاشي اتحادجماهير شوروي در اوايل دهه 1990م، تعدادي از كشورهاي تازه استقلال يافته تقاضاي عضويت در اين سازمان را نمودند كه با پذيرش عضويت 7 كشور، تعداد اعضاي اكو به ده كشور رسيد. اين سازمان حدود 10 مؤسسه تخصصي دارد.