مرگ "محمدعلي شاه" پادشاه مستبدِ قاجار (1303 ش)

محمدعلي شاه قاجار در سال 1249 ش در تبريز به دنيا آمد و پس از فراگيري مقداري از تحصيلات، در 17 سالگي اولين شغل دولتي را به او سپردند. او پس از روي كارآمدن مظفرالدين شاه، به وليعهدي انتخاب شد و در اين زمان علاوه بر ولايت آذربايجان، به هنگام سفر پدرش به فرنگ، متكفل امور مملكت بود. وي هر چند پس از آن كه پدرش فرمان مشروطه و قانون مشروطيت را امضا كرد، خود نيز آن را تأييد نمود ولي پس از به دست گرفتن قدرت از در مخالفت با مشروطه‏طلبان درآمد و مشكلات فراواني را براي مملكت به وجود آورد. عاقبت در تيرماه 1287 ش، مجلس شوراي ملي را به توپ بست و از اين زمان دوران استبداد صغير آغاز شد. اين عمل شاهِ قاجار با واكنش تند مشروطه‏خواهان در سراسر كشور مواجه شد تا اين كه آنان تهران را به تصرف خود در آورده و او را از سلطنت خلع كردند. از اين رو وي به سفارت روس پناهنده شد و پس از چندي ايران را ترك كرد. محمدعلي ميرزا پس از خروج از ايران، مدتي در روسيه، عثماني و اروپا ساكن شد. تا اينكه پس از سال‏ها دوري از وطن و سرگرداني، در 16 فروردين سال 1303 ش، در 54 سالگي در اروپا درگذشت.

وفات همسر گرامي رسول‏ خدا، "حضرت خديجه" به روايتي(سه‏ سال قبل ازهجرت)

حضرت خديجه(س) پس از 25 سال زندگي مشترك با پيامبر اكرم(ص) در سن 65 سالگي، وفات يافت و در منطقه‏ي حَجون مكه دفن گرديد. وي در سن 40 سالگي با رسول خدا(ص) ازدواج نمود و ثمره‏ي ازدواج آن‏ها، دو پسر و چهار دختر به نام‏هاي قاسم، عبداللَّه، زينب، رقيه، ام‏كلثوم و حضرت فاطمه‏ي زهرا(س) بود. آن حضرت نخستين زني بود كه به دين اسلام گرويد و تمام اموال خود را در راه ترويج اسلام در اختيار پيامبر اكرم(ص) گذاشت. يكي از روزهايي كه در آن احتمال رحلت آن حضرت نقل شده، 29 رجب است.

رحلت آيت‏اللَّه "سيدمحمد هادي ميلاني" فقيه بزرگ و مرجع عالي مقام شيعه(1395 ق)

حضرت آيت اللَّه سيد محمد هادي ميلاني در محرم سال 1313 ق در نجف، در خانواده‏اي اهلِ علم و معنويت به دنيا آمد. اجداد او همه از ساداتِ حسينيِ شهر مدينه‏ي منوره و از فرزندانِ امام چهارم حضرت علي بن الحسين(ع) بودند. پس از اتمام دروس مقدماتي، به درس حضرات آيات: ابوالحسن اصفهاني، ميرزاي ناييني و آقاضياءالدين عراقي حاضر شد و در طول 23 سال حضور در دروس و محافل علمي اين بزرگان، توانسته بود بر آراء و نظرات قوي‏ترين اساتيد مسلط شود. آيت اللَّه ميلاني علاوه بر مهارت در فقه، در علومي همچون فلسفه، تفسير و علوم قرآني نيز تبحّر داشت و اين دروس را تدريس مي‏نمود. جلسات درس ايشان در حوزه‏ي بزرگ نجف بسيار با شكوه بود و شاگردان فراواني از جمله آيات عظام: حسين وحيد خراساني، سيد عباس صدر، محمدتقي جعفري، سيدمحمدباقر طباطبايى و... در محضر درس او به مدارج بالاي علمي دست يافتند. هم چنين آثار فراوان علمي آيت اللَّه ميلاني در كتب گوناگون معظمٌ له متبلور شده است. محاضراتٌ في الفِقهِ الاماميَّه در ده جلد، قادَتُنا كيفَ نَعرِفهُم در نُه جلد و... از جمله تأليفات اين مرجع بزرگ تقليد به شمار مي‏روند. اين عالم بزرگ در سال 1373 ق وارد شهر مشهد شده و با حضور خود، حوزه‏ي علميه‏ي مشهد را رونقي دوباره بخشيد. سرانجام اين عالم رباني كه در اواخر عمرِ خود، از همراهي با نهضت اسلامي مردم عليه رژيم پهلوي غافل نبود در سال 1395 ق برابر با 1354 شمسي در 82 سالگي دار فاني را وداع گفت و پس از تشييعي با شكوه، در جوار مرقد مطهر امام رضا(ع) به خاك سپرده شد. گفته مي‏شود كه تاييد شرعي براي اعدام حسنعلي منصور، نخست‏وزير خائن رژيم منحوس پهلوي، از جانب آيت‏اللَّه ميلاني به اعضاي هيئت مؤتلفه‏ي اسلامي، صادر شده بود.

تولد "هنري راوْلينْ سون" محقق و مستشرق انگليسي (1810م) (ر.ك: 5 مارس)

هنری کروزویک راولین‏سون خاور‌شناس معروف انگلیسی در تاریخ5 آوریل سال ۱۸۱۰ میلادی در نزدیکی آکسفورد انگلستان به‌دنیا آمد. وی پس از طی تحصیلات متوسطه، وارد ارتش شد و از طریق شرکت هند شرقی عازم هندوستان گردید. راولین‌سون در جریان این سفر، به فراگیری زبان و ادبیات فارسی تشویق شد و این زبان را آموخت. آشنایى و تسلط او به زبان فارسی باعث شد تا به‌همراهی جمعی از افسران انگلیسی جهت آموزش نظامی به ایران اعزام شود. از آنجایى که راولین‌سون فارسی را به روانی حرف می‌‏زد، مورد توجه شاه ایران و مقامات دربار قرار گرفت. وی پس از چندی به کرمانشاه عزیمت کرد و به تحقیق و بررسی درباره سنگ‌نوشته‏های آثار باستانی کرمانشاه مشغول شد. از این‌رو، تا زمانی که در ایران بود از کتیبه‏های تخت جمشید، کتیبه‏های میخی طاق بستان و کوه بیستون رونوشت برداشت و سال‏‌ها بر روی آن‌ها مطالعه نمود تا توانست به کشف آن‌ها نائل آید. خواندن کتیبه‏های بیستون مانند کلیدی بود که درهای بسته تاریخ قدیم را باز کرد. هم‏چنین نبوغ راولین‌سون در پیدا کردن این کلید و ترجمه سنگ‌نوشته‏های میخی، از کامیابی‏هایى است که نصیب وی شد. او این متون را ترجمه کرد و ترجمه‏ای از آن را به زبان فارسی به محمدشاه قاجار اهدا نمود. توفیق او در این امر باعث شد تا کمپانی هند شرقی به او مدال طلا دهد و به‌عنوان نماینده پارلمان انگلستان انتخاب گردد. راولین‏سون چندی پس از آن به‌عنوان وزیرمختار به ایران آمد اما کار اصلی او هم‌چنان تحقیق در تاریخ ایران و متون میخی بود. هرچند در این میان به‌عنوان وزیرمختار بریتانیا، سیاست‏های استعماری انگلستان را نیز در منطقه دنبال می‌‏کرد و در جست‌وجوی مطامع استعمار پیر هم بود. در کنار آن، موفقیت‏های علمی راولین‌سون موجبات عضویت وی در انجمن‏های علمی متعددی را فراهم آورد و القاب و عناوین زیادی را دریافت کرد. از راولین‌سون آثاری به‌جای مانده که کتب «کتیبه میخی فارسی در بیستون»، «مطالعات درباره کتبیه‏های میخی آسیای غربی» و «یادداشت‏هایی درباره قدیمی‏‌ترین ادوار تاریخی بابل» و مقالات متعدد دیگر از آن جمله‏اند. هنری کروزویک راولین‌سون سرانجام در پنجم مارس ۱۸۹۵م در سن هشتاد و پنج سالگی درگذشت.