تجاوز روس ها به شمال ايران و قتل و غارت روستاها (1287 ش)
در 19 تير 1287 برابر با 10 ربيع الثاني 1326ق، يك كاپيتان روسي به بهانه اين كه اسبش به خاك ايران فرار كرده، به همراه شش سرباز روسي وارد خاك ايران شدند و دو ايراني ساكن در آن منطقه را كشتند. اقوام كشته شدگان نيز به انتقام از اين رفتار وحشيانه، كاپيتان روسي و دو همراه او را كشتند. روسها كه خود در پي بهانه بودند، پس از آگاهي از اين ماجرا، به روستايي در بين مرز دو كشور حمله كردند و پس از كشتن 37 تن از مردم بيگناه، 135 خانه را به آتش كشيدند و سپس به غارت روستا پرداختند. چهار روز بعد، روستاهاي ديگري را نيز غارت كرده و پس از كشتن چهل تن از مردم، 350 خانه ديگر را آتش زدند. ابعاد اين فاجعه و جنايت به حدي وسيع و دردناك بود كه محمدعلي شاه دستور داد تا مراسم جشن تولد او را تعطيل كرده و هزينههاي آن را صرف مردم خسارت ديده كنند.
آغاز انتشار روزنامه اطلاعات در تهران (1305 ش)
انتشار روزنامهي اطلاعات در چنين روزي از سال ۱۳۰۵ هجري شمسي در تهران آغاز شد. روزنامهي اطلاعات قديميترين روزنامهي ايران است که امروزه نيز چاپ آن ادامه دارد و مديرمسئول اين روزنامه سيدمحمود دعايي است. روزنامهي اطلاعات، عصر روز يکشنبه ۱۹ تير ۱۳۰۵ در تهران پا به عرصهي وجود گذاشت. • نخستينبار در اتاق کوچک عمارتي کهنه در خيابان علاالدوله (فردوسي امروز)، دفتري با نام دفتر اطلاعات توسط عباس مسعودي دائر شد که کارش تهيه و تنظيم خبرهاي سياسي و حوادث روز، براي نشريههاي گوناگون آن دوران بود. در سال ۱۳۰۵ و سه سال بعد از تأسيس دفتر اطلاعات، سرپرست آن از وزارت معارف خواستار دريافت امتياز تأسيس روزنامه شد و چنين بود که با گرفتن اين مجوز، نخستين شمارهي روزنامهي اطلاعات در ۱۹ تيرماه ۱۳۰۵ انتشار يافت. انتشار اطلاعات در آغاز فقط دو صفحه را دربرميگرفت و تيراژ آن ۵۰۰ نسخه بود؛ اعضاي کادر آن نيز بهجز سرپرست و مدير روزنامه، فقط دو نفر بودند. اما بهتدريج اين مرکز گسترش يافت و با گذشت زمان، محدودهي کارش از انتشار يک روزنامه بسيار فراتر رفت تا آن حد که بهصورت يکي از بزرگترين مؤسسههاي فرهنگي خاورميانه درآمد. اين روزنامه امروز بهعنوان نخستين مبتکر توزيع روزانه از طريق پست در محل مورد نظر مشترک و در کوتاهترين زمان ممکن شناخته ميشود که با بيش از ۷۵۰ نمايندگي، اطلاعات را تا دورترين نقاط ايران، توزيع ميکنند. با پيروزي انقلاب اسلامي ايران، مؤسسههاي اطلاعات و کيهان براساس حکم دادستاني انقلاب مصادره شدند و در اختيار بنياد مستضعفان قرار گرفتند؛ سپس از اوايل سال ۱۳۵۹، نمايندگاني از سوي امام خميني (ره) براي ادارهي اين دو مؤسسهي بزرگ مطبوعاتي منصوب شدند و از اين مقطع دورهي حساس پيدايش و سالمسازي و تحول کيفي اين مؤسسهي بزرگ آغاز شد.
رحلت حكيم بزرگوار "شيخ محمد علي زاهد قمشه اي" معروف به "ابوالمعارف" (1332 ش)
شيخ محمدعلي زاهد قمشهاي معروف به ابوالمعارف در حدود سال 1250ش (1290ق) در شهرضا (قمشه) در استان اصفهان به دنيا آمد. وي پس از فرا گرفتن مقدمات در زادگاه خود، به اصفهان رفت و در محضر بزرگاني مانند جهانگير خان قشقايي، آخوند ملامحمد كاشاني و ديگر بزرگان به آموختن فقه، فلسفه، حكمت و عرفان پرداخت. شيخ محمدعلي سپس به سير و سلوك در آفاق و انفس روي آورد و حدود چهل سال در ممالك مختلف اسلامي از قبيل عربستان، كويت، بحرين و عراق به سير و سياحت مشغول شد. وي پس از اين سفر و مصاحبه با بزرگان اهل دانش و عرفان، خود، عالمي وارسته و عارفي فرزانه گشت و سپس به ديار خويش روي نهاد. او در آنجا به تدريس و تربيت همت گماشت كه حكيم محييالدين مهدي الهي قمشهاي از جمله شاگردان اوست. از خدمات ارزنده شيخ زاهد، تاسيس مدارس جديد و خدمات فرهنگي در شهرضا بود كه به دليل تلاش وي در نشر معارف اسلامي به ابوالمعارف ملقب شد. اين حكيم الهي سرانجام در نوزدهم تيرماه 1332ش برابر با 28 شوال 1372ق در 82 سالگي در شهرضا وفات يافت و در همان شهر به خاك سپرده شد.
كشف كودتاي نوژه عليه نظام نوپاي جمهوري اسلامي ايران (1359 ش)
از اولين روزي كه انقلاب اسلامي ايران، استوارترين سنگر غرب و آمريكا را در منطقه به هم ريخت و تحولات زيربنايي را در ايران آغاز كرد، استكبار جهاني كه منافعش به خطر افتاده بود، تلاشهاي وسيعي را براي سرنگوني اين نظام مقدس آغاز كرد. آنان با حمايت از مزدوران ضدانقلاب درصدد كودتا و فتح تهران بودند، زيرا تصور ميكردند كه همانند كودتاي 28 مرداد 1332، قادر به تجديد قدرت خود خواهند بود. اين مزدوران وطنفروش در روز نوزدهم تيرماه 1359 قصد داشتند تا با كمك نفوذيهاي خود فروخته در پايگاه هوايي نوژه همدان، كودتايي را عليه نظام اسلامي انجام دهند. آنان با به كارگيري امكانات وسيع مالي، 12 تيم عملياتي و تعدادي راهنما و چندصد تن از عشاير ايل بختياري، جهت يورش به پايتخت آماده شدند. ولي هنگامي كه خلبان مأمور حمله به بيت حضرت امام خميني(ره) اين موضوع را با مادر خويش مطرح ميكند، با عكسالعمل شديد وي روبرو ميگردد. خلبان در انجام اين عمل دچار ترديد شده و شخصاً به حضور آيتاللّه خامنهاي ميرود و عمليات را افشا مينمايد. به اين ترتيب و با پيگيري مسئولان بلندپايه نظام، كودتاي براندازي، خنثي و عوامل آن دستگير يا فراري و رسوا شدند.
درگذشت مفسّر و مورخ شهير مسلمان "محمدبن جرير طبري" (310 ق)
ابوجعفر محمد بن جرير بن يزيد طبري در سال 225 هجري در آمل به دنيا آمد. وي نزد پدر و دايى خود ابوبكر خوارزمي به تحصيل پرداخت و در علوم گوناگون از قبيل فقه، حديث، تاريخ و تفسير، علامهي روزگارگرديد و از تمامي دانشمندان پيشي گرفت. امام طبري از پيشوايان فقه، حديث، تفسير و... است و در تمامي اين رشتهها داراي تاليفاتي ميباشد. تاريخ معروف طبري و نيز تفسير مشهور كبير و نيز جامع البيان في تفسيرالقرآن، طرق حديث الغدير، تاريخ الامم و الملوك و ادب القاضي از اوست. محمد بن جرير طبري در 85 سالگي در بغداد دار فاني را وداع گفت و در خانهاش مدفون گشت.
كشف جزيره "ايسلند" در شمال غربي اروپا (874م) (ر.ك: 17 ژوئن)
جمهوری ایسلند یکی از کشورهای شمال اروپا است که در میان آبهای اقیانوس اطلس بین خاک قاره اروپا و گرینلند قرار گرفته است. این کشور یکی از کمجمعیتترین کشورهای بخش شمالی اروپا است و در عین حال در میان کوچکترینها نیز جا دارد. این جزیره از نظر جغرافیایی فعال است و در آن آتشفشانهای زیادی وجود دارد. چشمههای آب گرم زیادی دارد و پوششی از یخ و خاکسترهای آتشفشانی، سطح جزیره را در برگرفته است. آب و هوای ایسلند سرد است. از سال 874 میلادی این جزیره مسکونی شد و یک نروژی برای نخستین بار در آن سرپناهی ایجاد کرد. تا اوایل قرن بیستم، مردم این جزیره روزگارشان را از راه کشاورزی و ماهیگیری میگذراندند. این کشور در فاصله سالهای 1262 تا 1944 بخشی از نروژ و امپراتوری دانمارک بود. در قرن بیستم اقتصاد این کشور توسعه زیادی داشت. بر اساس آمارهای توسعه انسانی، ایسلند در سال 2007 پیشرفتهترین کشور جهان بود.