محققان واحد علوم و تحقیقات زمینه درمان ناهنجاری‌های مربوط به آسیب شبکیه از طریق سلول درمانی را بررسی کردند.

به گزارش خبرگزاری مهر به نقل از واحد علوم و تحقیقات، محققان واحد علوم و تحقیقات دانشگاه آزاد اسلامی به منظور مانیتور، سلول‌های پیش ساز عصبی شبکیه در شرایط آزمایشگاهی، اقدام به طراحی و ساخت حامل بیانی حاوی گزارشگر EGFP تحت کنترل توالی تنظیمی RAX کرد.

عاطفه عاطفی محقق واحد علوم و تحقیقات گفت: تخریب سلول‌های گیرنده نوری، بخصوص در آسیب‌های وارده به بخش عصبی شبکیه، موجب ناتوان کردن شبکیه و در نهایت نابینایی می‌شود. امروزه در درمان ناهنجاریی‌های مربوط به آسیب شبکیه، فناوری سلول‌های بنیادی و سلول درمانی برای جایگزین کردن سلول‌های از دست‌رفته به کار برده می‌شود.

وی با بیان اینکه در سلول درمانی و دستیابی به سلول‌های آسیب‌دیده، نیازمند نگهداری سلول‌های مورد نیاز نظیر پیش‌ساز عصبی شبکیه در شرایط آزمایشگاهی هستیم، افزود: نیل به این هدف نیازمند محیطی مناسب برای نگهداری سلول‌های پیش‌ساز عصبی شبکیه در شرایط « in vitro » است.

این محقق واحد علوم و تحقیقات تاکید کرد: می‌توان با استفاده از حامل بیانی حاوی گزارشگر، تحت کنترل توالی تنظیمی ژن اختصاصی این سلول‌ها، اقدام به مانیتور کردن آنها با حفظ ماهیت در شرایط آزمایشگاهی کرد.

عاطفی با اشاره به استفاده از روش کلونینگ ژن در تحقیق خود، افزود: بر اساس این روش در ابتدا باید اقدام به مشخص کردن توالی با پتانسیل تنظیمی شود که این توالی معمولا با طراحی پرایمر از روی ژنوم انسانی تکثیر می‌شود.

وی خاطرنشان کرد: پس از طراحی پرایمرها و تکثیر توالی در شرایط آزمایشگاهی، بخش تنظیمی تعیین شده طبق مطالعات بیوانفورماتیکی، در حامل بیانی بالادست گزارشگر قرار داده می‌شود تا در نهایت بتوان سلول‌ها را مانیتور کرد.

این محقق تاکید کرد: هرگاه بتوان اطمینان حاصل کرد که توالی پروموتر مربوط به ژن اختصاصی این سلول‌ها پتانسیل تنظیمی دارد، می‌توان به این نتیجه رسید که سلول هدف، سلول پیش‌ساز عصبی شبکیه است، بنابراین با قدرت دست‌یابی به این سلول‌ها و مانیتور آنها در شرایط آزمایشگاهی می‌توان مجموعه‌ای از این سلول‌ها را با حفظ ماهیت، نگهداری کرده و در درمان ناهنجاری‌های بخش عصبی شبکیه استفاده کرد.

عاطفی عنوان کرد: بر اساس نتایج حاصل، ناحیه انتخابی در این تحقیق دارای پتانسیل تنظیمی برای فعال کردن گزارشگر بوده و علاوه بر آن با استفاده از لیپوفکتامین LTX، ترنسفکشن سلول‌های پیش‌ساز عصبی شبکیه، میسر شد.

وی خاطرنشان کرد: در مرحله اول، تعریف محیطی مناسب برای نگهداری سلول‌های پیش‌ساز شبکیه در شرایط آزمایشگاهی و در مرحله دوم پس از حفظ این سلول‌ها، مانیتور کردن خاصیت چند توانی آنها و اطمینان از حفظ ماهیت‌شان در طی پاساژهای مختلف است.

این محقق اضافه کرد: همچنین دست‌یابی به سلول‌های تشکیل‌دهنده بخش عصبی شبکیه نظیر سلول‌های گیرنده نوری، گانگلیون و... نیز هدف دیگر این تحقیق را در گام‌های بعدی تشکیل می‌دهد.

این تحقیق در قالب پایان‌نامه عاطفه عاطفی دانش‌آموخته رشته زیست سلولی-مولکولی واحد علوم و تحقیقات با عنوان «طراحی و ساخت حامل بیانی حاوی گزارشگر EGFP تحت پروموتر RAX و بررسی بیان آن در سلول‌های پیش‌ساز عصبی شبکیه» به راهنمایی دکتر محمدحسین نصراصفهانی و دکتر شیوا ایرانی در
زهرا ساختمانیان