بازداشت امام خميني(ره) توسط رژيم طاغوت و قيام خونين مردم مسلمان ايران (1342 ش)
در پي طرح لايحه انجمنهاي ايالتي و ولايتي در مجلس شوراي ملي در سال 1341 شمسي، امام خميني(ره) با دستگاه جبّار پهلوي به مبارزه پرداخت. اوج اين مرحله از نهضت، يورش ناجوانمردانه ايادي رژيم به مدرسه فيضيه و ضرب و شتم و كشتار طلاب و فضلاي حوزه علميه قم در دوم فروردين سال 1342 شمسي بود. در واكنش به اعمال ننگين رژيم پهلوي، حضرت امام در عاشوراي سال 42، سخنراني كوبندهاي عليه نظام شاهنشاهي ايراد نموده و از شاه و اسرائيل به شدت انتقاد كردند. به دنبال اين سخنراني افشاگرانه، آن حضرت دستگير و زنداني گرديد. خبر دستگيري مرجع تقليد مردم، به سرعت در قم و سپس در تهران و ساير شهرها انتشار يافت. مردم قم به خيابانها ريختند و با تقبيح عمل دولت در دستگيري امام به راهپيمايي اعتراضآميز پرداختند. شاه كه در برابر قيام قهرآلود ملت، تاج و تخت خود و سلطه آمريكا را در حالِ زوال و سقوط ميديد، با رگبار مسلسل به جنگ ملت آمد و توسط نيروهاي جهنمي و خون آشام خود تظاهرات كنندگان را با وضع فجيعي قتل عام كرد و تهران را در پانزده خرداد 1342، به كشتارگاه مخوف و حمام خون مبدل ساخت. همزمان با قتل عام مردم مبارز در تهران، كشتارهاي فجيعي در قم، شيراز، مشهد، تبريز و ديگر شهرستانها توسط دژخيمان رژيم به وقوع پيوست. از تعداد مقتولين 15 خرداد آمار صحيحي در دست نيست ولي تعداد شهدا را بين 5 تا 15 هزار نفر تخمين زدهاند. در اين ميان عليرغم سانسور شديد خبري، اخبار مربوط به دستگيري رهبر نهضت اسلامي ايران و قيام پانزدهم خرداد و كشتارهاي آن، در مدت كوتاهي در سراسر كشور پخش شد و موجي از نفرت و خشم عليه شاه به راه افتاد. سرانجام حضرت امام پس از ده ماه بازداشت، در هجدهم فروردين 1343 از زندان آزاد شدند و پس از آزادي نيز همان مسير قبلي را ادامه دادند. قيام 15 خرداد، نقطه عطفي بود در تاريخ مبارزات ملت قهرمان ايران كه حضرت امام، آفريننده و شكل دهنده آن قيام الهي بود. روحانيان انقلابي در تداوم اين حركت عظيم و پرخروش امت مسلمان ايران، طي يك دوره پانزده ساله، نقشي اساسي داشتند و در اين مدت، سالروز قيام 15 خرداد، هيچگاه در سكوت و خاموشي سپري نشد؛ زيرا كه 15 خرداد، براي امت قهرمان و شهيدپرور ايران از اهميت و اعتبار ويژهاي برخوردار بوده و همواره خواهد بود.
فتح مكه ی معظمه توسط سپاهيان اسلام به فرماندهي پيامبر اسلام بنا به روايتی(8ق)
به دنبال نقض پيمان صلح حديبيه توسط كفار قريش - كه در سال ششم هجري ميان پيامبر و قبيلهي قريش امضاء شده بود - سپاه ده هزار نفري اسلام به فرماندهي حضرت محمد(ص) شهر مكه را فتح كرد. پيامبر اسلام(ص) پس از فتح مكه، اهالي آن را امان دادند، در حالي كه آنها در مقابل گسترش اسلام مقاومت كرده و پيامبر اكرم و بسياري از مسلمانان را آزار و شكنجه داده بودند. اين رفتار محبتآميز پيامبر، باعث شد تا قبيلهي قريش به اسلام ايمان آورد. بدين ترتيب، مكه بدون هيچ گونه درگيري و خونريزي فتح شد. سپس حضرت محمد(ص) گروهي را به اطراف مكه فرستاد تا بتخانهها را ويران كنندو خود نيز به همراه امام علي(ع) بتهاي داخلِ خانهي كعبه را درهم شكستند. فتح مكه را در دوم ماه رمضان سال هشتم هجري نيز گفتهاند.
درگذشت "ياقوت حِمَوی" جغرافیدان شهير اسلام(626 ق)
عبداللَّه ياقوت بن عبداللَّه رومي معروف به ياقوت حِمَوي از ادباي شهير قرن هفتم هجري در سال 539 ق در بغداد به دنيا آمد. او سفرهاي بسيار كرد و ضمن اين سفرها به مطالعه نيز ميپرداخت، تا اين كه در جريان حملهي چنگيز خان مغول به ماوراءالنهر، او به موصل و سپس به حلب در سوريه گريخت و سرانجام در همان شهر نيز درگذشت. از آثار برجسته و ماندني اين اديب ميتوان به مُعْجَمُ البُلدان و مُعْجَمُ الاُدَبا اشاره كرد.
تولد "آدام اسميت" اقتصاددان و نظريهپرداز معروف انگليسي (1723م)
آدام اسميت، اقتصاددان و فيلسوف انگليسي در پنجم ژوئن 1723م در اسكاتلند به دنيا آمد و تحصيلات خود را در رشته اقتصاد به پايان برد. وي پس از اتمام تحصيلات، به مقام استادي در دانشگاه گلاسكو رسيد و به تدريس منطق، فلسفه و اخلاق پرداخت. اسميت همزمان به تحقيق پيرامون فلسفه و اقتصاد مشغول شد تا اينكه در سال 1759م كتب فلسفه اخلاق و عواطف اخلاقي را منتشر نمود. بدين ترتيب، فلسفه خويش را كه عبارت از حكمفرمايى رحم و انصاف و مهرباني در جامعه بود، بيان كرد و همدردي را اساس همه عواطف اخلاقي معرفي نمود. كتابهاي اخلاقي او كه بنيادهاي تازه و محكمي براي اخلاق ميگذاشت، وي را سخت مشهور كرد. اسميت در سالهاي بعد راهي فرانسه شد و با متفكران و شخصيتهاي بزرگي آشنايى يافت. وي در سال 1766م به اسكاتلند بازگشت و ده سال در انزوا و تفكر به سر برد كه محصول اين دوره، كتابي با نام تحقيق در ماهيت و علل ثروت ملل بود. اين كتاب معتبر كه سرچشمه اصلي علم اقتصاد سياسي زمان نويسنده و پس از آن بود و مبناي محكم و استواري در ادبيات انگليس به شمار ميآيد، آدام اسميت را در دنيا مشهور ساخت. مضمون اصلي كتاب بزرگ اسميت، حاكي از اين است كه پيشرفت هر ملت با وجود آزادي ابتكار شخصي در چهارچوب قوانين، بهتر تضمين ميشود و آزادي ذوق و قريحه فردي در محدوده قانون، بهترين راه پيشرفت قومي است. كتاب ثروت ملل، نقشي اساسي در تفهيم اين واقعيت به جهانيان داشت كه اقتصاد، دانشي مستقل و جداگانه است. اسميت در اين كتاب كوشيد با تجزيه و تحليل عقايد اقتصادي، اقتصاد سياسي را به مرز حل مسائل اجتماعي بكشاند. شعارهايى چون نظام ساده و نظام آسان، برگرفته از عقايد اوست. در حقيقت، وي در اين تلاش بود كه به اقتصادْ جنبه علمي دهد و كوشش وي جهت روشن ساختن اين مطلب كه چگونه ثروت ملتي افزايش مييابد و به چه طريق توزيع ميشود، هنوز هم از مسائل مهم اقتصاد سياسي است. هرچند در حال حاضر، بسياري از تئوريهاي اسميت كنار گذاشته شده است، ولي باز هم معروفترين كتاب در زمينه علم اقتصاد، همين كتاب بود و مطالعه آن براي اقتصاددانان سياسي ضروري است، چرا كه اين كتاب را پيشرو پيدايش علم نوين اقتصاد سياسي ميدانند. اسميت بيش از فلسفه، به اقتصاد دلبستگي داشت و از اين جهت، عقايدش در مورد فلسفه محدود است. وي مدتي قبل از مرگ، دستور داد كليه نُسخ خطي آثارش را به جز چند مقاله پراكنده بسوازنند، با اين حال، كتابهاي او، بارها به زبانهاي زنده دنيا ترجمه شده است. آدام اسميت سرانجام در 17 ژوئيه 1790م در شصت و هفت سالگي در ادينبورو اسكاتلند درگذشت.
پرواز بالن براي اولين بار (1783م)
طبق آخرین اطلاعات بدست آمده در سال 1873 میلادی و در پاریس نخستین بار انسان موفق به پرواز شد. این پرواز به وسیله یک بالن هوای گرم (hot air balloon )، که بوسیله برادران مونت گولفییر (Montgolfier brothers ) ابداع شده بود و توسط فرانسیس پیلاتر (Francois Pilatre de Rozier ) و فرانسیس دی آرلندس (Francois d'Arlandes ) به پرواز در آمد، موفق شد مسافت پنج مایل ( هشت کیلومتر ) در حین پرواز بپیماید. گرمای مورد نیاز برای به پرواز در آمدن این بالون از سوختن چوب بدست می آمد. بالون یاد شده غیر قابل کنترل بود و جهت حرکت آنرا جهت باد تعیین مینمود. بالون مذبور در اولین پرواز خود، در حالیکه به وسیله طناب به زمین مهار شده بود، نهایتا تا ارتفاع 26 متری پرواز کرد. در اواخر سده هیجده میلادی پرواز با بالون، و یا به عبارتی بالون سواری، افراطی ترین مشغله در اروپا شده بود. البته این روند موجب شد که رابطه بین ارتفاع (altitiude ) و جو (atmosphere ) هرچه بهتر و با جزئیات کامل تر مورد شناسائی قرار گیرد. اولین پروازی که توسط یک هواپیمای موتوردار، قابل کنترل، و قابل تعلیق در آسمان ( بدلیل سبکتر بودن از هوا به وقوع پیوست، در سال 1852 میلادی بود. در فرانسه، هنری گیفارد پانزده مایل ( 24 کیلومتر ) را به وسیله کشتی هوایی که مجهز به یک موتور بخار بود پرواز کرد. در طول نیمه دوم قرن نوزدهم میلادی و اوایل قرن بیستم میلادی کشتی های هوایی یکی از عمده ترین وسایل حمل و نقل بشمار میآمدند.