درگذشت علامه "علي اكبر دهخدا" نويسنده لغتنامه بزرگ دهخدا (1334ش)
علي اكبر دهخدا در 5 اسفند 1258ش در تهران ديده به جهان گشود. وي علوم ابتدايي و سطوح عالي را در ايران سپري كرد. سپس براي تكميل علوم جديد به اروپا سفر نمود و مدت پنج سال به تحقيق و تفحّص پرداخت. بازگشت دهخدا به ايران مصادف با نخستين طليعه افكار آزاديخواهانه و شروع مبارزات جنبش مشروطيت در ايران بود. دهخدا كه با استبداد و مظالم آن زمان شديداً مخالف بود، به صف مبارزان پيوست و به نگارش مقالات تند و طنزآميز پرداخت.
او كه از همكاران روزنامه صوراسرافيل بود، پس از توقيف و تعطيلي روزنامه به اروپا تبعيد شد. دهخدا پس از استقرار مشروطيت به ايران بازگشت و در روزنامه هاي مختلف نويسندگي كرد. او در ايام جنگ جهاني اول و مهاجرت آزاديخواهان، در يكي از ايلات بختياري منزوي گرديد و در آنجا مقدمات تدوين لغتنامه بزرگ خود را پيريزي نمود.
اين اثر مهم علمي و ادبي دهخدا، آنچنان گسترده، دقيق و غني است كه ميتوان آن را يكي از شاهكارهاي بزرگ زبان فارسي در قرن اخير دانست. كارهاي ادبي و انتقادي دهخدا از نظر سبك و سليقه كمنظير است و نوآوري او در طنزنويسي، مكتبي نوين در زبان و ادبيات فارسي به وجود آورد.
در زمينه شعر نيز، دهخدا آثاري برجسته دارد كه با بياني ساده و دلنشين سروده شده است. دهخدا همچنين با گردآوري كتاب امثال و حكم كه مجموعهاي از بيست و چهار هزار ضرب المثل فارسي است، نخستين فرهنگ نامه عرفي و عاميانه را در زبان فارسي تدوين كرد. وي سرانجام در هفتم اسفند 1334ش در 76 سالگي در تهران درگذشت و در قبرستان ابن بابويه در ري مدفون شد.
رحلت فقيه وارسته و عالم فاضل آيت اللَّه "ميرزا هاشم آملي" (1371 ش)
حضرت آيتاللَّه ميرزا هاشم آملي، فقيه و عالم بزرگ معاصر، در حدود سال 1283 ش برابر با 1322 ق، در روستايي نزديك لاريجان از توابع آمل در مازندران به دنيا آمد. ايشان پس از پشت سرگذاشتن تحصيلات مقدماتي، راهي تهران شد و در مدرسه سپهسالار اين شهر اقامت گزيد. او در آن مدرسه مورد توجه شهيد آيتاللَّه سيد حسن مدرس قرار گرفت و از استاداني همچون ميرزا طاهر تنكابني، ميرزا ابوالحسن شعراني و محمدعلي شاه آبادي بهره برد. ميرزا هاشم آملي سپس در قم در محضر درس حضرات آيات شيخ عبدالكريم حائري يزدي و سيد محمدحجت كوه كمرهاي حاضر شد و پس از چندي به درجه رفيع اجتهاد نائل آمد. اين فقيه سترگ از آن پس براي بهرهمندي از محفل پر رونق نجف، عازم آن ديار گرديد. ايشان در نجف، در درس حضرات آيات سيدابوالحسن اصفهاني، ميرزاي ناييني و آقا ضياءالدين عراقي حاضر شد و به مقام والايي در علم دست يافت. ميرزا هاشم آملي از آن پس حلقه درس خود را در نجف و قم تشكيل داد و فضلاي بسياري در محضر معظمله پرورش يافته و به درجات بالاي علمي دست يافتند كه حضرات آيات: ميرزا جواد تبريزي، ناصر مكارم شيرازي، عبداللَّه جوادي آملي، حسن حسنزاده آملي، سيد جعفر كريمي، سيد مصطفي و سيدعلي محقق داماد، محمد محمدي گيلاني و اسماعيل صالحي مازندراني و دهها عالم فاضل از آن جملهاند. آيتاللَّه ميرزا هاشم آملي، به عنوان يكي از شيوخ فقها و مراجع تقليد قم به شمار ميرفت و در جريان انقلاب اسلامي ايران، از آغاز اولين نهضت روحانيان و مردم در قضيه انجمنهاي ايالتي و ولايتي گرفته تا قيام 15 خرداد 1342 و بعد از آن، تا زمان پيروزي انقلاب اسلامي ايران، آن بزرگوار به عنوان يكي از مراجع تقليد در كنار رهبر انقلاب اسلامي، حضرت امام خميني(ره) قرار داشت و علاوه بر شركت در جلسات علما، در مواقع ضروري ديدگاههاي خود را با صدور اعلاميه به آگاهي همگان ميرساند. اين فقيه جليل تمام عمر را با كمال زهد، تقوا و صدق و صفا و در نهايت عزت نفس گذرانيد و به هيچ يك از تجملات دنيوي، اعتنايي نداشت. از جمله آثار چاپي ايشان، كتاب الطهاره، الصلاة و الصوم ميباشند. اين عالم رباني سرانجام در هفتم اسفند 1371 ش برابر با چهارم رمضان 1413ق در 88 سالگي به لقاءاللَّه پيوست و در مسجد بالاسر حرم حضرت معصومه به خاك سپرده شد.
برگزاري اولين دوره انتخابات شوراهاي اسلامي شهر و روستا (1377ش)
در هفتم اسفند 1377، يكي از بزرگترين آرمانهاي ديرين ملت مسلمان ايران تحقق يافت و با برگزاري انتخاباتي پرشور، نهاد و پايگاه مردمي شوراهاي اسلامي شهر و روستا، در عرصه حكومتي، جلوه عملي پيدا كرد. تشكيل بيش از 33 هزار شوراي شهري و روستايي در سراسر ايران اسلامي، گامي در جهت ورود و همكاري علني تمام مردم در عرصه تصميمگيريهاي كشوري بود كه به لحاظ كثرت جمعيت منتخبان انتخاباتي و نيز خاستگاه اجتماعي و فرهنگي شوراها، اين عرصه را از ديگر عرصهها متمايز و برجسته ساخته است. تمركززدايي، منطقهگرايي، توزيع قدرت، كاهش تصدي دولت در امور مملكتي، نهادينه كردن مشاركت مردم در عرصه تصميمگيريها، تقويت نهادهاي مدني، استفاده هرچه بيشتر از استعدادها و قابليتهاي توده مردم و بالاخره اجراي كامل اصل هفتم قانون اساسي، مبني بر تشكيل شوراهاي شهر و روستا و... براي تصميمگيري در امور كشور، از جمله اهداف و مطالبات مردمي بود كه با تشكيل شوراهاي اسلامي شهر و روستا، بنياني محكم يافت.
درگذشت "اِبنِفَرَحِ اِشبيلي" شاعر و محدث قرن هفتم هجري(699 ق)
شهاب الدين ابوالعباس احمد بن فَرَح بن احمد لَخمي اِشبيلي در سال 625 ق در اِشبليّه در اندلس قديم واقع در اسپانياي امروز به دنيا آمد. وي به هنگام حملهي ارتش اسپانيا به اين شهر، در سال 646 ق به اسارتِ سربازانِ اسپانيايى افتاد، اما پس از مدتي گريخت و به كشور مصر رفت. ابن فَرَح در مصر از محضر درس علماي مشهور قاهره كسب فيض كرد و بعد ازمدتي عازم دمشق شد و در آنجا تحصيلات خود را ادامه داد. ابن فرح اشبيلي سپس در دمشق به عنوان عالمي آگاه در علم حديث به تدريس پرداخت و شاگردان بسياري از دانشِ او بهرهمند شدند. از اين محدّث برجسته، منظومههاي معروفي در شرح احاديث به جاي مانده است كه از لحاظ اصول شعري نيز قابل توجه ميباشد.
نبرد تاريخي "موهاك" بين نيروهاي عثماني و مجارستان (1525م)
دولت عثماني در زمان سلطان سليم، دهمين خليفه عثماني به بالاترين حد شكوفايى و عظمت رسيده بود و در عين گستردگي فتوحات، همچنان در اروپا به پيش ميرفت. در سال 1521م ارتش عثماني بر بلگراد تسلط يافت و ولايت "ونيز" هم اطاعت و تبعيت خود از دولت عثماني را اعلام نمود. با اين همه اگرچه هدف عثماني رسيدن به هَنْگْري (مجارستان فعلي) بود اما تحريكات پادشاه فرانسه، خليفه عثماني را به اين امر مصمم نمود. هدف فرانسه ازاين تحريكات، تضعيف امپراتوري روم بود. در نهايت، حمله ارتش عثماني با يكصدهزار جنگجو آغاز گرديد و در نبردي كه در 26 فوريه 1525م در منطقه ماهوك به وقوع پيوست، پادشاه مجارستان و بسياري از بزرگان اين منطقه و نيز حدود بيست هزار نفر از سپاه مجارستان كشته شدند. همچنين منطقه بوداپست و تمامي مجارستان در اختيار عثماني قرار گرفت. تسلط عثماني بر مجارستان 140 سال ادامه داشت.