درگذشت "ابوالحسن اقبال آذر" هنرمند تعزيه خواني (1349 ش)

ابوالحسن اقبال آذر ملقب به اقبال السلطان در سال 1250ش در اطراف قزوين به دنيا آمد. وي در ابتدا به كسب دانش پرداخت اما به خاطر عشق و علاقه وافري كه به موسيقي داشت، چون از صداي خوبي برخوردار بود، مدرسه را به كنار نهاد و به تحصيل موسيقي و آواز همت گماشت. اقبال آذر در جواني به تبريز رفت و در اندك زماني در هنر تعزيه‏خواني به شهرت رسيد و به دربار محمدعلي ميرزا، وليعهد قاجار راه يافت. با مرگ مظفرالدين شاه، اقبال آذر نيز به همراه شاه جديد به تهران رفت و در تكيه دولت به كار تعزيه پرداخت. وي بعدها مدتي در تبريز و سپس در تهران اقامت داشت و به تعزيه‏خواني مشغول بود. روش اقبال در خواندن آواز از سبك تعزيه بهره داشت، يعني بلند و با تحرير مي‏خواند و مانند تعزيه خوان‏ها، توجه زيادي به كيفيت اداي شعر نداشت. وي سرانجام در اوايل اسفند 1349 در حدود 100 سالگي درگذشت.

انتخاب آيت ‏اللَّه "بهشتي" به عنوان رياست ديوان عالي كشور از سوي امام خميني (1358ش)

به دنبال تصويب قانون اساسي جمهوري اسلامي ايران و تشكيل مجلس شوراي اسلامي، طي حكمي از جانب حضرت امام خميني، آيت‏اللَّه دكتر سيد محمد حسيني بهشتي به عنوان اولين رييس ديوان عالي كشور، بالاترين مقام قضايي پس از پيروزي انقلاب اسلامي برگزيده شد تا براي اين تشكيلات حياتي كه نقش مهم و تعيين كننده‏اي در جامعه دارد، با درك و درايت والاي ايشان زمينه اجراي قوانين اسلام فراهم شود و عدل و قسط در جامعه رواج يابد. ايشان نيز در طول مدت عهده‏داري اين مسؤوليت خطير و شريف، منشأ خير و خدمت فراواني گشت، امور قضايي كشور را سامان بخشيد و با به كارگيري قضات عادل و عالم، نظام قضايي را دگرگون ساخت. همچنين در اين روز، آيت‏اللَّه سيدعبدالكريم موسوي اردبيلي نيز به دادستاني كل كشور تعيين شد. اين انتخاب، همزمان با تثبيت نظام جمهوري اسلامي به منظور تشكيل و سامان‏دهي قوه قضاييه، متناسب با اهداف و اركان نظام اسلامي انجام گرديد.

زادروز دکتر حسابی (1281ش)

پروفسور محمود حسابی فيزيكدان برجسته و دانشمند كم‌نظير معاصر ايران در تاریخ چهارم اسفندماه سال ۱۲۸۱ هجری شمسی زاده شد. پدرش (سیدعباس معزالسلطنه) و مادرش (گوهرشاد حسابی) هر دو اهل تفرش بودند. او چهار سال اول دوران کودکی‌اش را در تهران سپری نمود. سپس به‏همراه والدین و برادرش عازم شامات شد. در هفت سالگی تحصیلات ابتدایی خود را در بیروت با تنگ‏دستی و مرارت‏های دوری از میهن، در مدرسه کشیش‌های فرانسوی آغاز کرد. در همان زمان، تعلیمات مذهبی و ادبیات فارسی را نزد مادرش فرا می‌گرفت. او قرآن و دیوان حافظ را از حفظ می‌دانست. او هم‏چنین بر کتب بوستان، گلستان سعدی، شاهنامه فردوسی، مثنوی مولوی و منشات قائم مقام فراهانی اشراف کامل داشت. حسابی با شعر و موسیقی سنتی ایران و موسیقی کلاسیک غرب به‏خوبی آشنا بود و در نواختن ويولن و پيانو مهارت داشت. وی در چند رشته ورزشی نیز موفقیت‌هایی کسب کرد، از جمله کسب مدرک نجات غریق در رشته شنا در دوران نوجوانی در بيروت. • شروع تحصیلات متوسطه او مصادف با آغاز جنگ جهانی اول و تعطیلی مدارس فرانسوی زبان بیروت بود. از این‏رو، به مدت دو سال در منزل به تحصیل پرداخت. پس از آن در کالج آمریکایی بیروت به تحصیلات خود ادامه داد. در سن هفده سالگی، لیسانس ادبیات و در سن نوزده سالگی لیسانس بیولوژی را اخذ نمود. پس از آن در رشته مهندسی راه و ساختمان از دانشکده فرانسوی مهندسی در بیروت فارغ‏التحصیل شد. در آن دوران با اشتغال در نقشه‏کشی و راهسازی، به امرار معاش خانواده کمک می‌کرد. او هم‏چنین در رشته‌های پزشکی، ریاضیات و ستاره‏شناسی به تحصیلات دانشگاهی پرداخت. شركت راه‌سازی فرانسوی كه وی در آنجا مشغول كار بود، به پاس قدردانی از زحماتش او را برای ادامه تحصيل به فرانسه اعزام كرد. هم‌زمان با تحصيل در رشته معدن، در راه‏آهن برقی فرانسه مشغول به‏کار گرديد و پس از پايان تحصيل در اين رشته، کار خود را در معادن آهن شمال فرانسه و معادن زغال‏سنگ ايالت سار آغاز کرد. حسابی در دانشگاه سوربن فرانسه، در رشته فیزیک به تحصیل و تحقیق پرداخت. در سال ۱۹۲۷م در سن بیست و پنج سالگی دانشنامه دکترای فیزیک خود را، با ارائه رساله‌ای تحت عنوان "حساسیت سلول‌های فتوالکتریک" با درجه عالی دریافت نمود. برخی مدعی‌اند محمود حسابی تنها شاگرد ایرانی آلبرت اینشتین بوده ‌است. حسابی در دانشگاه پرينستون آمريکا تحت نظر پروفسور انيشتين، فرضياتی درباره "بی‏نهايت بودن ذرات" و "عبور نور از مجاورت ماده" ارائه نمود. وی، با اندوخته‏ای از دانش روز و كسب مدارج عالی تحصيلی و علمی در چندين رشته مهندسی و مطالعات جامع در علوم پايه به‏عنوان اولين فردی كه در ايران دارای دكترای فيزيك بود، به كشور بازگشت. وی برای نخستين‏بار، موضوع پيشرفت‏های اتمی جهان را در ايران مطرح و توجه افراد را به اين مهم جلب كرد كه ايران نبايد در اين رشته علمی، كه ترقی آينده جهان بدان وابسته است، از ساير كشورها عقب بماند. بی‏شک می‏توان پروفسور محمود حسابی را اولين پايه‏گذار انرژی اتمی ايران دانست. حسابی علاوه بر زبان فارسی، به چهار زبان زنده دنيا يعنی عربی، فرانسوی، انگليسی و آلمانی نیز تسلط داشت و هم‏چنين در تحقيقات علمی خود از زبان‏های سانسکريت، لاتين، يونانی، پهلوی (زبان ايرانيان باستان)، اوستايی، ترکی، ايتاليايی و روسی استفاده می‏نمود. نشان "اوفيسيه دولالژيون دونور" و هم‏چنين نشان "كوماندور دولالژيون دونور"، بزرگ‏ترين نشان‏های كشور فرانسه، به وی اهدا گرديد. پروفسور حسابی از سوی جامعه علمی جهان به‏عنوان "مرد اول علمی جهان" در سال ۱۹۹۰م برگزيده و در كنگره شصت سال فيزيك ايران در سال ۱۳۶۶ش نیز ملقب به "پدر فيزيك ايران" گرديد. پروفسور سيدمحمود حسابی سرانجام در تاریخ دوازدهم شهریورماه سال ۱۳۷۱ هجری شمسی در بيمارستان دانشگاه ژنو به هنگام معالجه قلبی، در سن ۹۰ سالگی‌ دار فانی را وداع گفت و بنا به خواسته خودش، در آرامگاه خانوادگی در شهر دانشگاهی تفرش به خاک سپرده شد. • عمده خدمات پروفسور محمود حسابی به شرح زیر است: - اولین نقشه‏برداری فنی و تخصصی کشور (راه بندرلنگه به بوشهر) - اولین راه‏سازی مدرن و علمی ایران (راه تهران به شمشک) - اولین مدیرعامل شرکت ملی نفت ایران - پایه‏گذاری اولین مدارس عشایری کشور - پایه‏گذاری دارالمعلمین عالی - پایه‏گذاری دانشسرای عالی - ساخت اولین رادیو در کشور - راه‏اندازی اولین آنتن فرستنده در کشور - راه‏اندازی اولین مرکز زلزله‏شناسی کشور - راه‏اندازی اولین رآکتور اتمی سازمان انرژی اتمی کشور - راه‏اندازی اولین دستگاه رادیولوژی در ایران - محاسبه و تعیین ساعت ایران - پایه‏گذاری اولین بیمارستان خصوصی در ایران، به‏نام بیمارستان گوهرشاد - شرکت در پایه‏گذاری فرهنگستان ایران و ایجاد انجمن زبان فارسی - تدوین اساسنامه طرح تأسیس دانشگاه تهران - پایه‏گذاری دانشکده فنی دانشگاه تهران - پایه‏گذاری دانشکده علوم دانشگاه تهران - پایه‏گذاری شورای عالی معارف - پایه‏گذاری مرکز عدسی‏سازی اپتیک کاربردی در دانشکده علوم دانشگاه تهران - پایه‏گذاری بخش آکوستیک در دانشگاه و اندازه‏گیری فواصل گام‌های موسیقی ایرانی - پایه‏گذاری انجمن موسیقی ایران و مرکز پژوهش‌های موسیقی - پایه‏گذاری و برنامه‏ریزی آموزش نوین ابتدایی و دبیرستانی - پایه‏گذاری موسسه ژئوفیزیک دانشگاه تهران - پایه‏گذاری مرکز تحقیقات اتمی دانشگاه تهران - پایه‏گذاری سازمان انرژی اتمی ایران - پایه‏گذاری اولین رصدخانه نوین در ایران - پایه‏گذاری مرکز مدرن تعقیب ماهواره‌ها در شیراز - پایه‏گذاری مرکز مخابرات اسدآباد همدان - پایه‏گذاری کمیته پژوهشی فضای ایران - ایجاد اولین ایستگاه هواشناسی کشور (در ساختمان دانشسرای عالی) - تدوین اساسنامه و تأسیس مؤسسه ملی استاندارد - تدوین آئین‏نامه کارخانجات نساجی کشور و رساله چگونگی حمایت دولت در رشد این صنعت - پایه‏گذاری واحد تحقیقاتی صنعتی سغدایی - راه‏اندازی اولین آسیاب آبی تولید برق (ژنراتور) در کشور - ایجاد اولین کارگاه‌های تجربی در علوم کاربردی در ایران - ایجاد اولین آزمایشگاه علوم پایه در کشور.

آغاز سفر هفت ساله‏ي "حكيم ناصر خسرو قبادياني" حكيم و شاعر ايراني(437 ق)

حكيم ناصر خسرو قبادياني تا حدود چهل سالگي به خدمات دولتي مشغول بود ولي بر اثر تحول روحي كه در وي پديد آمد، از اين شغل كناره‏گيري كرد و خود را براي سير و سياحت مُهيّا نمود. وي در اين سفر از سرزمين‏هايى چون حجاز، مصر، بين النهرين و روم ديدن كرد. حاصل اين جهانگردي، كتاب مهم سفرنامه است كه ناصرخسرو، نگارش آن را از سال 444 ق آغاز نمود. سفرنامه‏ي ناصرخسرو از جهات مختلف داراي اهميت است، زيرا گذشته از آن كه اين كتاب يكي از آثار مهم ادبي به شمار مي‏رود، از لحاظ تاريخي و جغرافيايي نيز اهميت دارد. چرا كه وي در اين اثر، مختصات جغرافيايي مناطق را كه به آن‏ها سفر كرده، به طرز جالبي ثبت نموده و از زندگي، اخلاق، دين و آداب و رسوم مردم آن دوره سخن گفته است.

آغاز حمله ارتش "ناپلئون بُناپارت" به سرزمين شام (1799م)

در پي تصرف مصر در ژوئيه 1798م توسط ناپلئون بُناپارت فرمانده ارتش فرانسه، وي حمله به سرزمين شام كه متشكل از سوريه، لبنان، اردن و فلسطين بود را آغاز كرد. تهاجم ناپلئون به مصر براي ضربه زدن به انگليس در مستعمرات اين كشور بود. اما دليل حمله ناپلئون به شام كه بخشي از قلمرو امپراتوري عثماني به شمار مي‏رفت، اعلان جنگ پادشاه عثماني به فرانسه بود. در اين حمله كه در 23 فوريه 1799م انجام شد، اگر چه ناپلئون درابتدا، پيروزي‏هايى به دست آورد، اما به دليل حمايت انگليس و روسيه از عثماني و هم‏چنين وخامت اوضاع در فرانسه، وي ناچار شد به كشورش بازگردد. از ديگر دلائل عقب‏نشيني فرانسه، عملكرد سلطان عثماني بود كه با آغاز دوره خلافت خود، دست به اصلاحات داخلي زده بود و به ويژه ضمن ساماندهي و تجهيز ارتش عثماني، با ساخت كشتي و اسلحه و به ويژه توپخانه، ارتشي مجهز فراهم آورده بود. هم‏چنين در زمان وي اولين دوره آموزش نظامي به سبك نوين نيز انجام شده بود. جنگ فرانسه و عثماني در شام، در نهايت با عقب‏نشيني و شكست ارتش فرانسه به پايان رسيد.

كشف فلز "آلومينيوم" توسط "مارتين هال" امريكايي(1886م)

در 23 فوريه 1886م پس از آزمايش‏هاي مستمر، فلز آلومينيوم توسط مارتين هال، كاشف و شيمي‏دانِ امريكايى كشف شد. آلومينيوم، فلزي سفيد و سبك است و به خوبي وَرق مي‏شود. اين فلز كه داراي استحكام زيادي بوده و در مقابل خوردگي مقاومت دارد، حرارت و برق را به خوبي هدايت مي‏كند و نسبت به آهن سبك‏تر است. آلومينيوم امروزه كاربردهاي متعددي درفعاليت‏هاي صنعتي و غير صنعتي دارد و در ساختن هواپيما، اتومبيل، ظروف آشپزخانه و... استعمال مي‏شود.