امضاي عهدنامه تركمنچاي بين "فتحعلي شاه قاجار" و "پاسكويچ" روسي (1206ش)

در زمان فتحعلي شاه، دو دوره جنگ بين ايران و روسيه درگرفت كه هر دو جنگ باشكست ايران به پايان رسيد. پس از شكست دوم، اول اسفند 1206 ش (5 شعبان 1243 ق، 21 فوريه 1828 م) عهدنامه‏اي بين ايران و روس در قريه تركمانچاي به امضا رسيد كه به مراتب از قرارداد گلستان شوم‏تر بود. به موجب اين معاهده، ولايات ايروان و نخجوان به روسيه واگذار شد و مرزها معين گرديد. علاوه بر غرامتي كه ايران پرداخت كرد، حق كشتيراني در درياي خزر مجدداً براي روس‏ها تأييد شد. به علاوه، اتباع روسيه در ايران از حقوق كاپيتولاسيون و مصونيت قضايي برخوردار شدند. اين امر، حقِّ اجراي مجازات نسبت به اتباع روس را هم كه در ايران مرتكب جرم مي‏شدند از دولت ايران گرفت و بعدها كم كم به جايي رسيد كه تقريباً اختيار محاكمه از دست دولت ايران سلب شد و استقلال قضايي كشور محدود گرديد. دولت روسيه در برابر آن همه منافع، تنها وليعهدي عباس ميرزا و رساندن او را به تخت سلطنت تأييد كرد.

انتخاب اولين گروه از فقهاي شوراي نگهبان توسط حضرت امام خميني(ره) (1358ش)

وظيفه اصلي شوراي نگهبان، بررسي عدم مغايرت مصوبات مجلس با احكام اسلام و قانون اساسي است. اعضاي اين شورا مركب از دو گروه شش نفري از فقها و حقوقدانان مي‏باشد. فقها را رهبر انقلاب تعيين مي‏كند و حقوقدان‏ها توسط رييس قوه قضاييه به مجلس معرفي و سپس با آراي نمايندگان، انتخاب مي‏شوند. همچنين بر اساس قانون اساسي، نظارت بر انتخابات مختلف همچون انتخابات خبرگان رهبري، رياست جمهوري، مجلس شوراي اسلامي و هرگونه همه‏پرسي بر عهده شوراي نگهبان است.

شهادت حجت‏الاسلام شيخ "فضل‏ اللَّه محلاتي" در حمله جنگنده عراقي به هواپيماي حامل ايشان (1364 ش)

حجت‏الاسلام شيخ فضل‏اللَّه محلاتي در سال 1309ش در محلات به دنيا آمد. پس از تحصيلات مقدماتي، از محضر استاداني همچون آيات عظام: محمدتقي خوانساري، علامه طباطبايي و امام‏خميني كسب‏فيض كرد. حجت الاسلام محلاتي از سال 1326 فعاليت‏هاي سياسي و مبارزاتي خود را بر ضد رژيم شاه آغاز كرد و پس از كودتاي 28 مرداد 1332 دستگير و تبعيد شد. وي با آغاز نهضت‏اسلامي، فعاليت‏هاي خود را افزايش داد و تا پيروزي انقلاب در اين مسير ثابت قدم بود. پس از پيروزي انقلاب به نمايندگي از مردم محلات و دليجان به اولين دوره مجلس شوراي اسلامي راه يافت و در همان زمان به عنوان نماينده امام در سپاه پاسداران منصوب گرديد. وي سرانجام در اول اسفند 1364، در حالي كه به همراه جمعي از فرماندهان‏نظامي‏جنگ، مسؤولان كشوري و نيز تعدادي از نمايندگان مجلس از تهران عازم اهواز بود، هواپيماي حامل آنها مورد تهاجم دو جنگنده‏عراقي قرارگرفت و در نزديكي اهواز سقوط كرد. پيكر پاك شهيد محلاتي پس از تشييعي با شكوه در حرم حضرت معصومه به‏خاك سپرده شد.

روز روحانيت و دفاع مقدس

در اول اسفند 1364، حجت الاسلام محلاتي نماينده امام در سپاه، به همراه 8 تن از نمايندگان مجلس و مسؤولين ديگر عازم جبهه‏هاي جنگ بودند كه هواپيماي حامل آنها مورد حمله دو فروند جنگنده عراقي قرار گرفت و در نزديكي اهواز سقوط كرد و كليه سرنشينان آن كه نزديك به 50 نفر بودند به شهادت رسيدند. از آنجا كه اين گروه عازم جبهه‏هاي نبرد حق عليه باطل بودند و در جمع آنان، تعداد زيادي از علما و روحانيان مبارز به درجه رفيع شهادت نائل آمدند، اين روز به روز روحانيت و دفاع مقدس نامگذاري گرديد تا همه ساله از مجاهدت اين پاسداران اسلام و انقلاب، قدرداني شود.

شهادت حضرت زهرا(س) به روایت 95 روز و آغاز ایام فاطمیه ‏ی دوم(11 ق)

حضرت زهرا(س) از کودکی تحت راهنمایى‏های پدرش، پیامبر اکرم(ص) با معارف عالی الهی آشنا شد. ایشان از جمله خواص درگاهِ خداوند بود که از سرچشمه‏ی علوم الهی بهره‏ی فراوانی داشت. حضرت زهرا(س) دختر رسالت، همسر ولایت و مادر امامت می‏باشد و او حلقه‏ی اتصال نبوَّت و امامت است. فاطمه‏ی زهرا(س) در سراسر زندگی خود، سخاوت، ایثار، گذشت، صبر، قناعت، عبادت پروردگار و کمک به زیردستان را به زیباترین شکل ممکن جلوه گر ساخت وانسان‏های بزرگ و تاریخ‏سازی همچون امام حسن(ع) و امام حسین(ع) در دامانِ او پرورش یافتند. سوم جمادی الثانی به روایتی سالروز شهادت حضرت صدیقه‏ی طاهره، فاطمه‏ی زهرا(س) می‏باشد. آن بانو، پس از پدر بزرگوار خویش، اولین شخص از خاندان بنی‏هاشم است که به آن حضرت ملحق شده است. حضرت زهرا(س) در هنگام شهادت هجده سال سن و چهار فرزند به نام‏های امام حسن(ع)، امام حسین(ع) و حضرت زینب(س) و ام کلثوم(س) داشت.

افتتاح كميسيون حقوق بشر وابسته به سازمان ملل در "ژنو" (1967م)

مجمع عمومي سازمان ملل متحد، پس از تصويب اعلاميه جهاني حقوق بشر در سال 1948، اعلاميه ها، ميثاق ها و قطعنامه هاي متعددي را در مورد موضوعات متفاوت حقوق بشر به تصويب رساند. تا پيش از اين نيز موضوعات مربوط به حقوق بشر در كميته سوم اين مجمع مورد بحث و بررسي قرار مي گرفت و قطعنامه هاي آن براي تصويب نهايي به مجمع عمومي ارجاع مي شد. نهاد ديگري كه بر رعايت حقوق بشر در سازمان ملل متحد نظارت دارد، شوراي اقتصادي و اجتماعي است. فصل دهم منشور سازمان ملل متحد، تماماً به تأسيس، وظايف و آئين كار شوراي اقتصادي و اجتماعي اختصاص داده شده است. ارگانهاي تابعه شورا كه به موضوعات حقوق بشر مي پردازند عبارت اند از: كميسيون حقوق بشر، كميسيون فرعي ارتقاء حقوق بشر و كميسيون مقام زن. كميسيون حقوق بشر يكي از هفت كميسيون كاركردي شوراي اقتصادي اجتماعي بود كه در واقع از ارگانهاي اصلي مبتني بر منشور سازمان ملل در زمينه حقوق بشر به حساب مي آمد. در واقع اين کميسيون حدود شصت سال پيش در پي بروز جنگ جهاني دوم و متعاقب آن نقض گسترده حقوق بشر كشورها بر پايه جلوگيري از فجايع انساني بوجود آمد. در طي اين دوران در زمينه توسعه حقوق بشر، ارتقاء حمايت از حقوق بشر، بررسي وضعيت حقوق بشر در برخي از کشورها و بررسي مکاتبات با اشخاص در مورد نقض گسترده و مستمر حقوق بشر فعاليت مي نمود. كميسيون حقوق بشر عهده دار رسيدگي به موضوعاتي بود كه از سوي مجمع عمومي يا شوراي اقتصادي اجتماعي به آن ارجاع مي شد؛ از جمله آنها بررسي اتهامات نقض حقوق بشر و رسيدگي به شكايات بود. علاوه بر اين كميسيون با ساير ارگانهاي ذي صلاح سازمان ملل و سازمانهاي غيردولتي كه در زمينه حقوق بشر فعاليت دارند نيز همكاري مي كرد. همچنين تعيين گزارشگران ويژه حقوق بشر، اتخاذ تصميم در مورد چگونگي وضعيت حقوق بشر در برخي از کشورهاي، ارائه پيشنهاد، توصيه ها و گزارشهاي تحقيقاتي در زمينه مسائل حقوق بشر و ارسال گزارشها و تصميمات به شوراي اقتصادي و اجتماعي و از آن طريق به مجمع عمومي سازمان ملل متحد از جمله وظايف اين کميسيون بود. كميسيون حقوق بشر در واقع يكي از هفت كميسيون كاركردي شوراي اقتصادي اجتماعي بود كه از ارگانهاي اصلي مبتني بر منشور سازمان ملل متحد در زمينه حقوق بشر به حساب مي آم.