مرگ "مظفرالدين شاه قاجار" و جانشيني فرزندش "محمدعلي ميرزا" (1285ش)

مظفرالدين شاه، پنجمين پادشاه سلسله قاجاريه بود كه پس از چهل سال وليعهدي در 44 سالگي به سلطنت رسيد. دوران حكومت او برابر با آغاز قيام مشروطه به رهبري روحانيت در اثر ظلم و فساد دربار و فقر و فساد در جامعه بود كه در نهايت به پيروزي اين نهضت منجر شد و شاه قاجار، فرمان مشروطيت را صادر كرد. از آن پس مقدمات تشكيل مجلس شوراي ملي و تدوين قانون اساسي انجام گرفت. ولي اجل به شاه مهلت نداد و وي ده روز پس از امضاي قانون اساسي مشروطه، در 18 دي 1285 ش برابر با 24 ذي‏قعده 1324ق در 54 سالگي درگذشت. مظفرالدين شاه در حالي كه مردم ايران نيازهاي اوليه خود را به سختي تهيه مي‏كردند، چندين بار به سفرهاي دراز مدت اروپايي رفت و قرض‏ها و وام‏هاي زيادي گرفت تا هزينه خوشگذراني‏هاي خود را تامين نمايد. از اين رو، كشور بيش از پيش مقروض خارجيان گرديد و حقوق مردم بيشتر از قبل پايمال شد. وي در دوران پادشاهي خود، امتيازات زيادي به بيگانگان اعطا كرد و در مقابل مبلغ ناچيزي، منابع زيرزميني ايران را براي مدت شصت سال به فرانسويان داد. پس از مظفرالدين شاه، فرزند بزرگش، محمدعلي ميرزا، كه نواده دختري اميركبير بود به پادشاهي رسيد و دور تازه‏اي از استبداد و ديكتاتوري آغاز گشت.

رحلت آيت ‏اللَّه "سيدمحمد طباطبايي" از رهبران مذهبي نهضت مشروطيت ايران (1299ش)

آيت‏اللَّه سيد محمد بن صادق طباطبايي در سال 1220ش (1258 ق) در كربلا به دنيا آمد. تحصيلات مقدماتي و مبادي علوم را نزد پدر فرا خواند و سپس در تهران از محضر فيلسوف بزرگ زمان، ميرزا ابوالحسن جلوه استفاده كرد. از آن پس راهي عتبات گرديد تابه مقام اجتهاد نائل آمد و جزو خواص يارانِ ميرزاي شيرازي شده، در امور سياسي، طرف مشورت او قرار گرفت. سيد محمد پس از واقعه تحريم تنباكو، از طرف ميرزاي شيرازي به تهران رفت و به ارشاد و هدايت مردم مشغول شد. پس از چندي، وي دعوت آيت‏اللَّه عبداللَّه بهبهاني را براي مبارزه با دولت پذيرفت و در اعتراض به اعمال دولت، به همراه مردم در حرم حضرت عبدالعظيم تحصُّن كرد. فعاليت آيت‏اللَّه طباطبايي به مرور وسعت يافت تا جايي كه به يكي از رهبران اصلي مشروطيت در ايران تبديل شد. با روي كار آمدن محمدعلي شاه و به توپ بستن مجلس، مدتي به مشهد رفت و پس از فتح تهران به تهران مراجعت كرد. سيد محمد طباطبايي با ورود نيروهاي روس و انگليس به ايران، در جريان جنگ جهاني اول به تركيه رفت و پس از شش ماه به ايران بازگشت. از آن پس در امور سياسي دخالت نكرد تا اين كه در 18 دي ماه 1299 ش برابر با 28 ربيع الثاني 1339 ق در 79 سالگي وفات يافت و در حرم عبدالعظيم به خاك سپرده شد. طباطبايي، انديشه‏اي آزاد و تفكري اصلاح طلبانه داشت و آشنايي وي با سيد جمال الدين اسدآبادي، تأثيري شگرف در شكل‏گيري تفكرات او داشت.

اشغال هويزه توسط مزدوران بعثي عراق (1359 ش)

پس ازمحاصره هويزه توسط دشمن بعث، تعدادي از بسيجيان به فرماندهي سيد محمد حسين علم‏الهدي به دفاع برخاسته و به نبردي سخت پرداختند. اما اين مقاومت به شهادت اين پاسداران جان بركف منتهي شد. در پي اين حادثه، نيروهاي دشمن در 18 دي 1359 ش وارد هويزه شده و آن را اشغال كردند. پس از آن، فرمانده نيروهاي عراقي دستور داد تعدادي از مردم بي‏گناه را دست بسته در يك گودال قرار داده و به شهادت برسانند. سپس عراقي‏ها تمام شهر را با ديناميت و بلدوزر نابود كرده و هويزه را به تلي خاك تبديل نمودند.

درگذشت "گاليلو گاليله" منجم و رياضي‏دان شهير ايتاليايي (1642م)

گاليلو گاليله رياضي دان و فيزيك دان ايتاليايى در 18 فوريه سال 1564م در شهر پيزا در ايتاليا به دنيا آمد و در فلورانس به تحصيل پرداخت. وي علوم پزشكي و رياضيات را آموخت و سپس در نجوم مشغول گرديد و در اين علم شهرت يافت. يكي از اولين دوربين‏ها را او اختراع كرد و به وسيله آن معلوم ساخت كه كره ماه داراي كوه‏هاي متعدد است. او هم‏چنين عنوان كرد كه كهكشان از ستارگان بي‏شماري تشكيل شده است. گاليله در ادامه كار، موفق به مشاهده چهار قمر مشتري شد و لكه‏هاي خورشيد را به چشم ديد. وي توانست عقايد ذي‏مقراطيسي كه زمين را مركز عالم عنوان مي‏دارد رد كرده و با استدلالات رياضي ثابت نمايد خورشيد مركز منظومه شمسي است. گاليله در سال 1601م كليه عقايد نجومي خود را در كتابي تحت عنوان پيك آسمان منتشر ساخت كه تحسين دانشمندان را برانگيخت. وي در اين كتاب اثبات نمود برخلاف نظريه غالب كه زمين را مركز عالم مي‏داند و همه اجرام آسماني به دور زمين مي‏چرخند، عنوان كرد زمين به همراه ديگر كرات به دور خورشيد مي‏گردند. انتشار اين عقايد، خشم كليساي قرون وسطايى ايتاليا را برانگيخت. گاليله نمي‏توانست مخالفين خود را به وسيله تجربه و مشاهده محكوم كند، زيرا آنان هيچ‏گونه استدلال غيرمذهبي را نمي‏پذيرفتند. از اين رو، كليسا عقايد او در باب حركت زمين به گرد خورشيد را كفر شمرد و مجبورش كرد تا به زانو در آيد و از آن عقيده استغفار كند. گاليله سرانجام در 8 ژانويه 1642م در 78 سالگي درگذشت.

مرگ "چوئن لاي"، سياست‏مدار و اولين نخست‏ وزير كمونيست چين (1976م)

چوئن لاي، اولين نخست وزير يا رئيس شوراي دولتي جمهوري خلق چين در سال 1898م به دنيا آمد. وي براي ادامه تحصيلات راهي پاريس شد و در آنجا، به كمك چيني‏هاي تبعيدي، حزب كمونيست را با الهام از حوادث انقلاب اكتبر روسيه پايه‏ريزي و سازماندهي كرد. چوئن لاي پس از بازگشت به چين مدتي به امور سياسي اشتغال داشت و پس از فرار به شوروي سابق در سال 1931م، كميسر سياسي ارتش سرخ شوروي شد. او در سال 1936م به عنوان مرد شماره دو حزب كمونيست چين تبديل گرديد و پس از پيروزي كمونيست‏ها و برقراري جمهوري خلق چين به رهبري مائوتسه تونگ، چوئن لاي در اكتبر 1949م به رياست شوراي دولتي چين و نخست‏وزيري اين كشور دست يافت. او هم‏چنين در جريان انقلاب فرهنگي چين در نيمه دوم دهه 1960م، رياست مركزي حزب كمونيست چين را برعهده گرفت. چوئن لاي در سال 1967م به عضويت گارد سرخ درآمد و از افكار مائو حمايت كرد. اما با استفاده از اعتماد مائو به خود، علي‏رغم ميل راديكال‏ها و تندروهاي معتقد به انقلاب فرهنگي به رهبري خانم مائو، همسر مائوتسه تونگ، بسياري از تصفيه شدگان را كه ظاهراً از موضع قبلي خود عدول كرده بودند به قدرت بازگرداند كه از همه مهم‏تر، دنگ شيائو پينگ دبير كل سابق حزب بود. چوئن لاي پس از 27 سال نخست‏وزيري، سرانجام در هشتم ژانويه 1976م در هفتاد و هشت سالگي درگذشت و هوا كوفنگ به جانشيني او انتخاب شد.