علی اکبر صالحی رئیس سازمان انرژی اتمی کشور، با بیان اینکه اطمینان میدهیم درصورت شکست برجام آمادگی در ابعاد مختلف برای فعالیتهای هستهای وجود دارد گفت: در فردو در چهار روز میتوانیم غنی سازی 20 درصد را آغاز و دو زنجیره 320 ماشینی سریعاً به کار اندازیم و در دو هفته پس از آن نیز دو زنجیره دیگر را فعال کنیم.
وی با اشاره به اینکه اکنون 5060 ماشین سانتریفیوژ در نطنز کار میکنند افزود: غنی ساز 20 درصدی و راه اندازی دو زنجیره 320 ماشینی هر کدام پیامی دارد که امیدواریم طرف مقابل این پیامها را بگیرد و خود و دیگران را به زحمت نیاندازد.
علی اکبر صالحی در استودیو نگاه یک شبکه یک سیما افزود: آژانس بین المللی انرژی اتمی بعنوان تنها مرجعی که واجد شرایط ارزیابی تعهد کشورهای عضو هست دارای مسئولیت ویژهای است تا درباره برجام و بخصوص موضع گیریهائی که مسئولین آمریکائی در این خصوص داشته و دارند، نقش سازندهای بازی کند.
صالحی ادامه داد: بر این اساس آقای یوکیو آمانو سفری به ایران داشت، تا مذاکرات و مشورتهائی در مورد مسائلی که امروزه ایران با آنها مواجه است انجام دهد. البته ایشان در ارتباط با این موضوع با مقامات سایر کشورها هم در حال رایزنی است.
صالحی در مورد جزئیات ملاقاتهای آمانو با مقامات دیگر کشورها گفت: در ملاقات با رئیس جمهور فرانسه گفته بود فرانسویها باید به جد، پای بندهای برجام بمانند و نگذارند تا خدشهای به آن وارد شود.
او تصریح کرد: از آنجا که موضوع برجام از اهمیت بالائی برخوردار است ما بطور مستمر با آقای آمانو در ارتباط هستیم تا در رفع موانع احتمالی، گام مثبتی برداریم. البته مجامع بین المللی هم بر روی بحث برجام بسیار حساس شده اند.
صالحی گفت: پیش از این با آمریکائیها مذاکره داشتیم و این وظیفه آمریکائیها بود که 1+5 را قانع کنند بر سر تعهدات مشترک حاصله، اما در دولت جدید آمریکا مواضع دیگری شکل گرفته و میتوان مخالفت با برجام را به وضوح مشاهده کرد. حتی گفتهاند برجام یک معاهده غیر قابل قبول است. آمریکائیها در تلاشند تا با هزینه ایران برجام را ناکارآمد نشان دهند و برجام را از درون عقیم کنند. البته جمهوری اسلامی ایران هوشمندانه واکنشهای لازم را در زمان مقرر انجام خواهد داد.
او افزود: آمانو در سفر اخیرش به تهران، برای مقامات ایرانی حامل پیام خاصی نبود. البته سیر تحول به گونهای پیش رفته که اگر آمانو و آژانس مستقل عمل نکنند این ارگان بین المللی در افکار عمومی جهان خالی از اعتبار خواهد شد زیرا مواضع آمریکا بصورت علنی در حال بیان است و دیگر ترسی هم از بیان افکارشان ندارند و از منطق قدرت پیروی میکنند.
صالحی ادامه داد: منطق قدرت میگوید؛ چون قدرت داریم پس میتوانیم هر کاری که اراده کنیم انجام دهیم. آمریکائیها به آژانس رفته بودند تا آمانو را تحت فشار بگذارند و به این منظور شیوه بازرسیها،اماکن مورد بازرسی و مسائل دیگر را زیر سوال بردند، اگر آمانو در این برهه استقلال عمل از خودش نشان ندهد قطعا اعتبار آژانس زیر سوال میرود و پس از آن شاکله آژانس دچار سستی و آماده فروریزی میگردد.
* ۲۵۰۰ مستند تولید و طراحی برای هر سانتریفیوژ
رئیس سازمان انرژی اتمی کشور گفت: اگر یوکیو آمانو استقلال نداشت باشد، آژانس بین المللی انرژی اتمی زیر سوال میرود.
علی اکبر صالحی در استودیو نگاه یک شبکه یک سیما ادامه داد: از آنجا که ما دنبال تولید سلاح هستهای نیستیم برخی از فعالیتها را داوطلبانه کنار گذاشتیم مثل شیوه انفجار همزمان که برای تولید سلاح هستهای کاربرد دارد اما فقط برای تولید سلاح هستهای نیست به این منظور در بند تی هم آمده که ما میتوانیم انفجار همزمان را انجام دهیم اما نه برای تولید سلاح هسته ای، در ضمن ما گفته ایم که طراحی سلاح هستهای نخواهیم کرد زیرا بدنبال آن هم نیستیم و فقط بدنبال استفاده صلح آمیز کاربردهای انرژی هستیم.
او افزود: بخش «تی» مشمول بازرسی خاصی نیست و ما هم بازرسی خاصی را برای این مورد در نظر نگرفته ایم.
صالحی گفت: از آنجا که هر متنی قابل تفسیر است مگر آنکه بصورت محکم و مشخصی نوشته شده باشد در مورد برجام هم شرایط بگونهای نیست که آمریکائیها بخواهند تفسیر خودشان را داشته باشند. بحث تفسیر کاملا دو طرفه است زیرا مصادیق برجام از محکمات است نه از متشابهات و چون قصد آمریکائیها بر این است که خدشه ایجاد کنند، بنابراین بدنبال هر بهانهای هستند.
او ادامه داد: آمریکائیها به اعتبار غول رسانهای که در اختیار دارند و به اعتبار رویه منطق قدرتشان ،دروغشان را آنقدر بلند میگویند که به باور برسد و جا بیاندازند اما این بار برای افکار عمومی روشن و مبرهن است و کار بجائی رسیده که آمریکا بدنبال توجیه رفتارش است که این ضعف، حاصل کار مقامات و مسئولین کشورمان بوده که توانستهاند بگونهای برنامه ریزی کنند تا آمریکا در این چالش سیاسی قرار بگیرد. ما بدنبال آن هستیم که آخرین حرکت کیش و مات را انجام دهیم شاید آمریکا دست از این بازیها بردارد.
رئیس سازمان انرژی اتمی کشورمان گفت: ترامپ در بازی سیاسی اش بگونهای عمل میکند که گوئی وارد تونل تاریکی شده است، در این تونل هر اتفاق غیر قابل پیش بینی امکان مییابد. او در سازمان ملل حرفهای زشت و نابجا و دور از شان آمریکا زد؛ من تابحال نشنیده بودم هیچ رئیس جمهوری راجع به ایران اینگونه سخنرانی کند اما ترامپ به سیم آخر زد و ماهیت دولتمردان آمریکائی را نمایان کرد، حسن رفتار ترامپ برای برخی در کشورمان روشنگری کرد که آمریکائیها هیچ وقت خیرخواه ما نبوده، نیستند و نخواهند بود چون اختلاف ما ریشهای است. مدینه فاضله ما بر بستر حق بنا شده است و به نظر ما مدینه فاضله آمریکائیها بر بستر باطل بنا شده است و حالا حق و باطل رو در روی هم ایستاده اند. تا به امروز جمهوری اسلامی ایران هوشمندانه عمل کرده است و آینده نشان خواهد داد اروپائیها تا چه زمان در مقابل حرفهای ترامپ ایستادگی میکنند.
* بند T شامل بازرسی خاصی نمیشود
صالحی ادامه داد: در برجام آمده هیچ کدام از طرفهای توافق نباید کاری کنند که موجب تضعیف برجام گردد اما اقدامات آمریکائیها کاملا نقض برجام بود. آمریکائیها از همان روز اول دبه کردن را پیش گرفتند البته ما هم بگونهای وارد مذاکره شدیم و احتمال میدادیم که نمیشود به آمریکائیها اعتماد کرد و ممکن است آنها زیر حرفشان بزنند.
او گفت: ما میخواهیم که برجام پابرجا بماند زیرا برای آن زحمت کشیده شده و برجام روی هم رفته به نفع استحکام معاهدههای بین المللی بعدی است زیرا اگر برجام به هم بخورد هیچ کنوانسیون دیگری نمیتواند بر قرار بماند.
صالحی افزود: هیات نظارت بر برجام، مستمر از طریق وزارت امور خارجه، رفتار آمریکائی را رصد میکند و متناسب با اقدامات طرف مقابل، تصمیمات لازم را اتخاذ میکند، ما سناریوهای گوناگونی را پیش بینی کرده ایم؛ ما میتوانیم در فوردو ظرف مدت 4 روز غنی سازی 20 درصد را آغاز کنیم در نطنز هم 5060 ماشین مشغول به کار داریم، در فوردو میتوانیم 2 زنجیره را که در حدود 320 ماشین میشود را بکار بیاندازیم و در عرض 2 هفته 2 زنجیره دیگر را هم به آن اضافه کنیم،اسم فوردو حاوی پیامی است که طرف مقابل به آن واقف است 20 درصد هم همینطور، موضوع 4 روز هم پیام دارد. واقعا هم بلوف نیست امیدواریم طرف آمریکائی ما پیام را بگیرد و دیگران را به زحمت نیاندازد، امیدواریم که برجام از استحکام کافی برخوردار شود. رئیس سازمان انرژی اتمی گفت: درباره سانتریفیوژهای پیشرفته، دانشمندان کشور در حال تحقیق و پژوهش هستند و این کار با دقت بسیار بالا انجام میشود.علی اکبر صالحی در برنامه نگاه یک شبکه یک سیما افزود: در گذشته به دلیل کمبود زمان و مهندسی معکوس برای سانتریفیوژها طراحی انجام نداده بودیم اما اکنون برای هر سانتریفیوژ 2500 مستند تولید و طراحی میکنیم.
وی افزود: وی گفت: همه جزئیات، معادلات، برنامههای رایانهای و شبیه سازیها را برای سانتریفیوژها طراحی و اجرا میکنیم.
صالحی افزود: تشخیص نقض فاحش برجام بر عهده یک فرد نیست بلکه بحث حقوقی است که نیاز به تحلیل و بررسی دارد و باید کسانی که متولی آن هستند و هیأت نظارت بر برجام نظر نهائی خود را در این زمینه بدهند.
وی درباره روند ساخت رآکتور آب سنگین اراک نیز گفت: این کار پیشرفت خوبی دارد و از برنامه جلو هستیم.
رئیس سازمان انرژی اتمی افزود: رآکتور آب سنگین در برجام استثناء است زیرا اگر برجام به هم بخورد بر اساس مصوبه 2231 رآکتور آب سنگین اراک کار خود را با کارگروه مشخص شده پیش میبرد.
صالحی گفت: طراحی مفهومی رآکتور آب سنگین اراک انجام شده و به تأیید کارگروه خود شامل آمریکائیها و چینیها رسیده است.
وی افزود: آنها افزون بر اعلام مشکلات کار بر مراحل اجرای آن نیز مهر تأیید میزنند.
صالحی گفت: طراحی پایه رآکتور تمام شده است و چینیها آن را تأیید کردهاند و اکنون وارد طراحیهای جزئی شدهایم.
وی افزود: درباره بحث سوخت آن نیز مذاکرات خوبی انجام شده است.
رئیس سازمان انرژی اتمی گفت: رآکتور جدید اراک که امیدواریم چهار سال آینده راه اندازی شود؛ دستاورد بزرگی برای ایران و دارای کارائی بالاتری در مقایسه با رآکتور سابق است.
صالحی افزود: حدود 900 مهندس و متخصص کشورمان شبانه روز درباره رآکتور اراک در حال کار هستند.
وی گفت: به دلیل تأیید این رآکتور از طرف کارگروه مشخص شده، پس از ساخت آن میتوانیم برای دیگر کشورها نیز رآکتور بسازیم زیرا تأییدیههای لازم را در این زمینه کسب کرده ایم.
صالحی افزود: اکنون بیش از شش هزار سانتریفیوژ داریم و حدود 24 تن آب سنگین در عمان و در مکانی که متعلق به جمهوری اسلامی ایران است برای فروش به اروپائیها نگهداری میشود.
وی گفت: پس از برجام آمریکائیها 30 تن و روسها 40 تن آب سنگین از ما خریدند، البته آمریکا میخواست آن را از امارات تحویل بگیرد که به درخواست ما آن را از عمان تحویلشان دادیم.ژ
رئیس سازمان انرژی اتمی افزود: روند فروش 24 تن آب سنگینی که مازاد بر 70 تن فروخته شده به آمریکا و روسیه در عمان برای خریداران اروپائی نگهداری میشود با فشارهای آمریکائیها متوقف و طرفهای اروپائی سست شده اند.
صالحی گفت: البته در حال مذاکره با خریداران اروپائی هستیم و آمریکائیها نباید به تفسیر خود درباره فروش آب سنگین مغرور شوند زیرا درباره این موضوع به طور واضح در برجام نوشتهشده است.
وی افزود: پس از برجام نخستین اقدام درباره طرح ایتر یا گداخت هستهای بود و بازدیدی از آن داشتیم و مسئولان این طرح نیز به ایران آمدند.
صالحی گفت: تفاهمنامه اولیهای درباره آن نوشته و امضا شد اما به دلیل اینکه در این طرح تصمیم گیری با اجماع است پس از روی کار آمدن ترامپ، آمریکائیها تا کنون بهانه آوردند.
وی افزود: البته ما درخواست عضو وابسته داریم زیرا هنوز آمادگی تعامل عملی با این طرح نداریم و حق عضویت دائم در این طرح 150 میلیون دلار در سال است.
رئیس سازمان انرژی اتمی گفت: حق عضویت عضو وابسته 10 میلیون دلار است که بخشی از آن هزینه دانشمندان حاضر ما در این طرح میشود و در واقع به خودمان باز میگردد.
صالحی درباره ساخت فازهای دوم و سوم نیروگاه بوشهر افزود: شهریور 95 کلنگ زنی فاز دوم انجام و نخستین پیش پرداخت در دسامبر 2016 به مبلغ 185 میلیون یورو یا دلار به طرف روسی پرداخت شد.
وی گفت: از زمان آغاز کار یک سال گذشته ، 136 ساختمان و سوله در آن مکان جابجا ، زمین تسطیح و بررسیهای خاک شناسی و زلزله نگاری آن انجام و زمین تحویل شرکت روس اتم شده است.
صالحی افزود: این شرکت گودبرداری را آغاز کرده است که اگر ساخت واحد اول آن هشت سال و واحد دوم آن دو سال زمان ببرد، اکنون از برنامه جلوتر هستیم.
وی گفت: این طرحها درباره ساخت دو نیرگاه 1050 مگاواتی و تولید آب شیرین است.
رئیس سازمان انرژی اتمی افزود: برای ساخت نیروگاههای اتمی، روسها و چینیها برای تأمین مالی آنها پیشنهادهای خوبی دادهاند اما باید به اندازه ظرفیت کشور نیروگاه داشته باشیم.
صالحی گفت: برای فازهای سه و چهار بوشهر حدود هشت هزار نفر مشغول به کار میشوند.
وی افزود: ما درباره نیروگاههای هستهای مانند برخی کشورها نیستیم که نیروگاه میخرند و فقط به آنان کلید میدهند.
صالحی گفت: ما در ساخت تجهیزات، ساختمان سازیها و بسیاری از کارها خودمان کار را انجام میدهیم اما زیر نظر شرکت روس اتم.
وی افزود: اینکه کشور چقدر به انرژی هستهای نیاز دارد باید محاسبات پیچیدهای انجام شود.
رئیس سازمان انرژی اتمی گفت: به عنوان نمونه، اگر قیمت نفت و گاز ارزان شود ساخت نیروگاه هستهای به صرفه نیست اما اگر بهای این دو فراورده گران باشد نیروگاه هستهای به صرفه است.
صالحی افزود: باید بررسی شود بهینه درصد نیاز هستهای کشور چقدر باید باشد.
وی گفت: البته مجلس شورای اسلامی مصوب کرده است که کشور 20 هزار مگاوات نیروگاه هستهای داشته باشد اما این موضوع هدف بلندمدت است و سرمایه زیادی میخواهد.
صالحی افزود: ساخت هر نیروگاه هستهای هزار مگاواتی پنج میلیارد دلار هزینه دارد.
وی گفت: البته هر نیروگاه هستهای در مقایسه با نیروگاه فسیلی هزار مگاواتی سالانه 11 میلیون بشکه نفت یا شش میلیون مترمکعب گاز صرفه جوئی میکند.
رئیس سازمان انرژی اتمی افزود: عمر نیروگاههای هستهای 60 سال است که روسها در حال افزایش آن به صد سال هستند.
صالحی گفت: هر نیروگاه فسیلی یک هزار مگاواتی؛ هفت میلیون تن آلاینده در سال تولید میکند که بر اساس میزان تولید 30 هزار مگاواتی برق کشور سالانه نیروگاههای فسیلی ما 210 میلیون تن آلاینده وارد هوا میکنند و بخشی از علت خشکسالی نیز به این موضوع باز میگردد.
وی افزود: اگر 20 هزار مگاوات نیروگاه هستهای داشته باشیم از ورود 140 میلیون تن آلاینده به هوای کشور جلوگیری میکنیم.
صالحی با تأکید بر اهمیت موضوع گداخت هستهای گفت: اگر این علم را بدست نیاوریم ورودمان به آینده فناوری سخت است.
وی افزود: در سفری که نخست وزیر رژیم صهیونیستی به انگلیس داشته به نخست وزیر این کشور گفته است که باید برجام را اصلاح کنیم و ازجمله این اصلاحات؛ توقف یا محدود کردن تحقیق و توسعه هستهای ایران است.
رئیس سازمان انرژی اتمی گفت: در ایتالیا همایشی درباره تحقیق و توسعه هستهای و بخش امنیت و ایمنی هستهای برگزار شد اما به دلیل جهانی شدن برجام، بیشتر سخنرانیهای این همایش متأثر از برجام بود.
صالحی افزود: بیشتر نخبگان حاضر در این همایش مؤید برجام بودند و بر ضد اقدامات و مواضع دولت آمریکا درباره این توافقنامه سخنرانی کردند.
وی گفت: در حاشیه این همایش از مراکز علمی ایتالیا بازدید و درباره تبادل دانشجو، توافق کردیم.
صالحی افزود: کشورهای پیشرفته به گفته خودشان از دستاوردهای جوانان ما حیرت زده و از دانشمندان و مهندسان ما راضی هستند.
وی گفت: پس از برجام فرصت تعامل برای ما ایجاد شده است اما نیروی متخصص به اندازه کافی نداریم.
رئیس سازمان انرژی اتمی افزود: برای پیشرانهای هستهای نیز گروهی تشکیل و تا کنون دو گزارش ارائه شده است.
صالحی گفت: در حال ایجاد زیرساختهای آزمایشی خوبی برای پیشرانهای هستهای هستیم و مجلس شورای اسلامی نیز بودجه مناسبی را به این طرح اختصاص داده است.
وی افزود: کارهای بیمارستان هستهای نیز به خوبی پیش میرود و مقدمات آن انجام شده اما مرحله بیمه و تأمین مالی آن در حال انجام است.
صالحی با بیان اینکه اطمینان میدهیم آمادگی در ابعاد مختلف برای فعالیتهای هستهای وجود دارد گفت: در فردو در چهار روز میتوانیم غنی سازی 20 درصد را آغاز و دو زنجیره 320 ماشینی سریعاً به کار اندازیم و در دو هفته پس از آن نیز دو زنجیره دیگر را فعال کنیم.
وی با اشاره به اینکه اکنون 5060 ماشین سانتریفیوژ در نطنز کار میکنند افزود: غنی ساز 20 درصدی و راه اندازی دو زنجیره 320 ماشینی هر کدام پیامی دارد که امیدواریم طرف مقابل این پیامها را بگیرد و خود و دیگران را به زحمت نیاندازد.