شروع اعتصاب سياسي مطبوعات كشور در اعتراض به سانسور (1357 ش)

هم‌زمان با اوج‌گیری اعتصابات کارکنان دستگاه‌های اداری کشور بر ضد رژیم ستم‌شاهی، کارکنان جراید صبح و عصر تهران نیز در تاریخ نوزدهم مهرماه سال ۱۳۵۷ هجری شمسی، اعتصاب خود را آغاز کردند. اعتصاب‌کنندگان خواستار لغو سانسور مطبوعات بودند. در پی منتشر نشدن روزنامه‌های صبح و عصر تهران و این اعتصاب گسترده، دولت موقت اعلامیه‌ای صادر کرد که در آن به‌طور ظاهری، لغو سانسور مطبوعات و اعطای حقوق مطبوعات براساس قانون اساسی را تضمین کرد. اعتصاب سیاسی مطبوعات کشور در اعتراض به سانسور در شرایطی آغاز گردید که دو روز پیش از آن، یعنی در ۱۷ مهر ۱۳۵۷ش، کارگران کارخانه ذوب آهن اصفهان، گمرک جلفا و بندر امام نیز به خیل عظیم اعتصاب‌کنندگان بر ضد رژیم پهلوی پیوسته بودند.

محاصره كامل خرمشهر توسط دشمن بعثي در پي اشغال جاده اهواز - آبادان (1359ش)

پس از پيشروي دشمن به سمت خرمشهر، عراقي‏ها تا 19 مهر، همچنان در مدخل شهر و حوالي آن درگير بودند. همچنين عقبه نيروهاي خودي با استفاده از پل خرمشهر باز بود و تردد در آن صورت مي‏گرفت. در اين حال گر چه مقاومت در داخل خرمشهر، نيروهاي عراقي را با تلفات زياد و كندي در پيشروي روبرو ساخت، ولي در عين حال، عدم تقويت نيروهاي خودي و نبودن آتش پشتيباني و... موجب گرديد كه دشمن بدون برخورد با مقاومت جدي، شهر را در اين روز به محاصره كامل خود درآوَرَد. از اين پس درگيري مدافعان شهر با متجاوزان عراقي شدت يافت تا اين كه پس از خلق حماسه‏اي جاودان، خرمشهر در چهارم آبان 35 1359 روز پس از آغاز جنگ، سقوط كرد.

رحلت عالم مبارز و روحاني حق‏طلب آيت‏ اللَّه "حاج ميرزا خليل كمره‏اي" (1363 ش)

آيت‏اللَّه ميرزا خليل كمره‏اي در سال 1276ش (1317 ق) در كمره از توابع خمين به دنيا آمد و پس از طي مقدمات و سطوح در خوانساري، راهي اراك گرديد. او جزو اولين شاگردان آيت‏اللَّه حائري يزدي در اراك بود و به همراه استاد، راهي قم شد. آيت‏اللَّه كمره‏اي همچنين دروس فلسفه و خارج فقه را با حضرت امام خميني(ره) مباحثه مي‏كرد. وي در قم در درس آيات عظام: ميرزا جواد ملكي تبريزي، حاج شيخ عباس محدث قمي و سيد محمد حجت كوه كمره‏اي شركت كرد و پس از سالياني، به اجتهاد دست يافت. آيت‏اللَّه كمره‏اي در زمان رضاخان، به سبب مخالفت با كشف حجاب، به دستور شاه، دستگير و زنداني شد و به تهران تبعيد گرديد. ايشان بعدها به عنوان نماينده آيت‏اللَّه بروجردي به مصر رفت و از شيخ شلتوت، رييس دانشگاه الازهر به خاطر به رسميت شناختن مذهب تشيع تشكر نمود. آيت‏اللَّه كمره‏اي در چندين نوبت به رياست كنفرانس عالَم اسلام انتخاب شد و به سخنراني پرداخت. ايشان همگام با مبارزات سياسي به همراه آيت‏اللَّه طالقاني در دوره دكتراي دانشكده الهيات دانشگاه تهران نيز تدريس مي‏كرد. تفسير سوره نور، اسرار حج، فلسفه غيبت امام زمان، قبله اسلام، افق اعلي و افق وحي و ده‏ها اثر ديگر از اين عالم رباني به جاي مانده است. آيت‏اللَّه خليل كمره‏اي سرانجام در نوزدهم مهر 1363 ش برابر با پانزدهم محرم 1405 ق در 87 سالگي در تهران درگذشت.

عزل "اميركبير" از صدارت ناصرالدين شاه بر اثر بدگويي ديگران عليه او (1268ق)

اميركبير كه پس از ورود ناصر الدين شاه به تهران، به عنوان صدراعظم برگزيده شده بود، در ابتدا بكارگيري القاب و تعارفات بي‏معنا را در نامه‏هاي اداري حذف كرد. اخذ رشوه را ممنوع نمود و جلوي اختيارات بي‏حد و حساب و نامشروع درباريان را گرفت. براي متعادل كردن دخل و خرج مملكت، بر بيشتر وظايف و مستمري‏هايى كه اشخاص با نفوذ مانند شاهزادگان و اُمراي لشكر، بدون استحقاق از خزانه‏ي دولت دريافت مي‏كردند، خط بطلان كشيد. اخذ ماليات‏ها را بر اساس صحيحي قرار داد چنان كه در اندك مدتي، خزانه‏ي خالي مملكت از درآمد ماليات پُر شد. بر گسترش كشاورزي همت ورزيد و مدرسه‏ي عالي دارالفنون را تاسيس كرد. اميركبير هم‏چنين دست سفيران روس و انگليس را از دخالت در امور داخلي ايران كوتاه ساخت و بَست نشستن در محل سفارت آنان را ممنوع اعلام نمود. لياقت و تدبير و طهارت اخلاق اميركبير موجب وحشت درباريان ناپاك و حسودان شد و شاه بي‏تجربه را با دسيسه‏ها و تحريكات فراوان به عزل وي تشويق كردند. سرانجام بر اثر دسيسه‏هاي فراوان اطرافيان به ويژه مهد عُليا مادر ناصرالدين شاه، اميركبير از صدارت عزل شد و ميرزا آقاخان نوري به جاي وي به صدارت عُظمي رسيد.

آغاز جنگ استعماري هلند و انگليس در افريقاي جنوبي (1899م)

پس از كشف معادن غني طلا و الماس در افريقاي جنوبي، مهاجران اروپايى به ويژه استعمارگران انگليسي به طور گسترده به اين كشور زرخيز وارد شدند. اما هلندي‏هاي مقيم اين كشور كه بوئر ناميده مي‏شدند و از قرن هفدهم ميلادي در اين سرزمين حضور داشتند، با ورود مهاجران تازه اروپايى به اين سرزمين مخالفت كردند. گرچه انگليسي‏ها در جريان جنگ‏ها و برخوردهاي سياسي خود، از اواسط قرن نوزدهم موفق به كسب امتيازات ارضي شده بودند اما همچنان برپايه خوي استعماري خود چشم طمع به سراسر منطقه افريقاي جنوبي داشتند. بدين ترتيب در 11 اكتبر 1899م اين مخالفت به جنگي شديد و خونين بين هلندي‏ها و مهاجران تازه، تبديل شد. در ابتداي امر، بوئرها موفق شدند پادگان‏هاي انگليسي را محاصره نمايند. اما سرانجام، مهاجران با پشتيباني دولت انگلستان توانستند، بوئرها را در اين نبرد شكست دهند. اگرچه در اين جنگ، رهبر بوئرها فرار كرد اما جنگجويان بوئر به نبردهاي چريكي روي آوردند و انگلستان مجبور شد طي قراردادي در سال 1909م كشوري به نام اتحاديه افريقاي جنوبي تشكيل دهد و بدين گونه، استعمارگران انگليس، ده‏ها سال بر افريقاي جنوبي مسلط شدند و سياه‏پوستان را به بردگي كشاندند. (ر.ك: 31 مه)