ورود سپاهيان روس به تبريز پس از قيام مردم در جريان مشروطه (1288 ش)...

پس از واقعه به توپ بستن مجلس شوراي ملي با حمايت و هدايت روس‏ها و كشته و متواري شدن نمايندگان مجلس و جمعي از خطبا و روزنامه‏نگاران، محمدعلي شاه با اين خيال خام كه پايه‏هاي دولت استبدادي او تثبيت شده، با تلگراف به شهرهاي مختلف و اعلام خبر پيروزي، همگان را به پيروي از حكومت دعوت كرد. ليكن با وجود فضاي رعب و ترس فراگير در كشور، شهر تبريز مردانه ايستاد. مردم تبريز كه به خوبي با خوي متكبرانه محمدعلي شاه در دوران وليعهدي و اقامت وي در تبريز آشنا بودند، به مقابله برخاسته و ميان نيروهاي مستبد دولتي و آزاي‏خواهان، درگيري پديد آمد و آزادي‏خواهان شهر را به تصرف خود درآورده و عين‏الدوله، حاكم شهر را به عقب راندند. در اين حال نيروهاي دولتي، تبريز را به محاصره درآوردند و مانع رسيدن آذوقه به شهر شدند. قحطي شديدي شهر را فرا گرفت به طوري كه مردم شهر براي نجات از مرگ، از برگ درختان و علف‏هاي بيابان استفاده مي‏كردند و بسياري نيز بر اثر شدت گرسنگي جان دادند. با همه اينها، مقاومت مردم و مجاهدان آذربايجان به رهبري ستارخان و باقرخان، ماه‏ها ادامه يافت تا اينكه قرار بر اين شد تا نمايندگان دولت‏هاي روسيه و انگلستان، به ظاهر براي حفظ جان اتباع خود در تبريز وارد اين شهر شوند. از اين رو سپاهيان روس در نهم ارديبهشت 1288 ش وارد اين شهر شده و تا هنگام انقلاب كبير روسيه تا هشت سال بعد در تبريز باقي ماندند. البته نبايد از ذهن دور داشت كه صدور فرمان مشروطيت با كوشش و از خودگذشتگي مردم و علماي تهران صورت گرفت، ولي تثبيت آن مرهون فداكاري و قيام دليرانه مردم تبريز و برجسته‏ترين رهبران آن، ستارخان و باقرخان بود.

افتتاح آرامگاه نوبنياد "ابوعلي سينا" در همدان با حضور خاورشناسان (1337ش)

مقبره جديد شيخ الرئيس ابوعلي سينا، مقارن جشن هزاره تولد آن دانشمند شهير مسلمان ساخته شد و با حضور انديشمندان، دانش دوستان و مستشرقين، در همدان و در زميني به مساحت بيش از 3000 متر افتتاح گرديد. دوازده ستوني كه بر فراز آرامگاه ابن سينا نصب شده است، به نشانه احاطه آن علامه دهر به دوازده رشته علمي از قبيل: طب، نجوم، رياضيات، فلسفه، منطق، ادبيات، متافيزيك، عرفان و... و ده ستون جلوي مزار به مثابه گذشت ده قرن از زمان حيات آن دانشمند فرزانه و مسلمان، به كار رفته است. همچنين در كنار قبر وي، موزه‏اي مربوط به آن شخصيت فرزانه علمي واقع شده است كه همه روزه مورد بازديد علاقمندان و دوستداران علم و دانش قرار مي‏گيرد.

 

روز شوراها و آغاز به كار شوراهاي اسلامي شهر و روستا (1378 ش)

يكي از پايه‏هاي اصلي تحقق انقلاب اسلامي، حضور و مشاركت گسترده مردم بوده و بدون داشتن اين پشتوانه عظيم، مسلماً پيروزي محقَّق نمي‏شد. در همين راستا در نهم ارديبهشت سال 1358 ش، رهبر كبير انقلاب اسلامي، امام خميني(ره)، طي فرماني به شوراي انقلاب، توصيه كردند كه آيين‏نامه تدوين شوراها را تنظيم كند تا اصلِ حضور و مشاركت مردم تامين شود. با پايان جنگ و به وجود آمدن ثبات و آرامش جهت تحقق آرمان‏هاي والاي حضرت امام و پياده شدن اين اصل قانون اساسي و مشاركت مردم در سرنوشت خود، انتخابات شوراهاي اسلامي شهر و روستا در تمام نقاط كشور باحضور گسترده مردم و با شركت بيش از 24 ميليون نفر در هفتم اسفندماه سال 1377 برگزار شد. اين شوراها در سالروز صدور فرمان امام خميني(ره) به شوراي انقلاب، همزمان با بيستمين بهار انقلاب اسلامي، در نهم ارديبهشت سال 1378، با پيام مقام معظم رهبري، آغاز به كار نمودند.

تولد "خواجه عبداللَّه انصاری" عارف والامقام و نويسنده‏ي بزرگ اسلامي(396 ق)

خواجه عبداللَّه انصاري هروي بن ابي منصور كه نَسَبَش با شش واسطه به ابوايوب انصاري، صحابي پيامبر(ص) مي‏رسد، از عرفا و بزرگان صوفيه مي‏باشد.وي كه به شيخ الاسلام معروف است در اواخر قرن چهارم در هرات به دنيا آمد. خواجه از نه سالگي شعر مي‏گفت و سپس براي خدمت به اسلام، مسافرت نمود. او شعر پارسي و عربي را نيكو مي‏سرود و در جواني در علوم ديني و حفظ اشعارِ عرب، مشهور بود. همچنين وي در حديث و فقه مهارت داشت و در تصوف داراي مقامي عالي است. محل اقامتش، بيشتر در هرات بود و در آنجا، تا پايان عمر به تعليم و ارشاد اشتغال داشت. وي داراي حافظه‏اي قوي و استعدادي بالا بوده است. بيشتر شهرت خواجه عبداللَّه انصاري به جهت رسالات و كُتب مشهوري است كه آن‏ها را نگاشته كه تفسير قرآن، كنزُالسّالكين، رساله‏ي دل و جان، اُنسُ المُريد، انوارُ التَّحقيق، شَمس المجالس، منازل السائرين و مناجات فارسي از آن جمله‏اند. خواجه عبداللَّه انصاري در سال 481 ق در 85 سالگي درگذشت.

آغاز سلطنت "پتر كبير"، پادشاه شهير روسيه (1682م)

پتر كبير امپراتور نامدار روسيه، در دوازدهم مارس 1672م در مسكو به دنيا آمد. پتر كبير برادر فئودور، سومين تزار خاندان رومانوف بود. وي در 29 آوريل 1682م در ده سالگي به سلطنت روسيه دست يافت و پس از رسيدن به مقام سلطنت، توسط خواهرش كه نيابت سلطنت را به عهده داشت از سلطنت خلع و به دهكده‏اي نزديك مسكو تبعيد شد. پتر كبير پس از مدتي سپاهي عظيم فراهم آورد و به جنگ خواهر خويش رفت. پتر در اين نبرد پيروز شد. پتر كبير از آن پس با قاطعيت به سر و سامان دادن به امور داخلي كشورش پرداخت و در امور فرهنگي، اقتصادي و اجتماعي روسيه، تحولات مهمي به وجود آورد. پتر هم‏چنين سرزمين‏هاي بسياري را اشغال كرد و قلمرو حكومت خود را گسترش داد. وي مصمم بود تا رعاياي نيمه وحشي روس را به تمدن برساند. از اين رو بسياري از مهندسان، معماران، دريانوردان و پزشكان غربي را استخدام كرد و به روسيه فرستاد. او در مسير تغيير اوضاع اجتماعي و اخلاق قديمي ملت روس، قدم‏هاي سريعي برداشت به طوري كه در اواخر سلطنت او، روسيه درشمار ممالك بزرگ اروپا درآمد. پتر آرزو داشت تا روسيه از سمت جنوب به درياهاي گرم متصل شود و اين هدف را دنبال مي‏كرد. براي اين منظور او و پادشاهان بعدي تلاش فراواني از خود نشان دادند و ظلم و ستم زيادي به مردم روا داشتند ولي طي صدها سال بعد نيز به مقصود خود نرسيدند. هرچند در اين ميان، با تحميل جنگ‏هاي گوناگون با همسايگان خود از قبيل ايران و عثماني، سرزمين‏هاي وسيعي را طي قراردادهاي اجباري به تصرف خود درآوردند. پتر كبير سرانجام پس از چهل و سه سال تزاري و سي و شش سال حكومت در بيست و هشتم ژانويه 1725م در پنجاه و سه سالگي جان سپرد. (ر.ك: 28 ژانويه)