رحلت "سيدجمال الدين اسدآبادي" انديشمند و مبارز مسلمان (1275 ش)

روحاني مجاهد، سيدجمال‏الدين اسدآبادي در سال 1217ش (1254ق) در اسدآباد همدان در خانواده‏اي روحاني چشم به جهان گشود. پس از فراگيري مقدمات در زادگاه خود، براي ادامه تحصيل به قزوين، تهران و نجف اشرف رفته و از محضر شيخ انصاري و ملاحسينقلي همداني استفاده برد. در سال 1232 ش به دستور شيخ انصاري عازم هند شد تا مردم آن ديار به ويژه مسلمانان را عليه استعمار انگلستان بسيج كند. او در اين راه متحمل رنج فراوان گرديد و در راستاي اين هدف به كشورهاي عثماني، مصر، فرانسه، افغانستان، انگلستان، عراق و ايران سفر نمود. از آنجا كه سيد، خود بنيانگذار اتحاد ملل اسلامي و وحدت شيعه و سني بود، تعمداً مليت خود را مخفي نگه مي‏داشت. وي با مسافرت‏هاي متعدد خود و با ايراد خطابه‏هاي پرشور، از مسلمانان مي‏خواست با اتحاد و همبستگي، در برابر مفاسد و حاكميت دست نشانده و استعماري اروپاييان ايستادگي كنند. در نتيجه، وي توسط دولت‏هاي سرسپرده به هند، پاريس و لندن تبعيد شد. همچنين سيد در ايران به خواسته ناصرالدين شاه قاجار به دربار رفت ولي وقتي ناصرالدين شاه، سيدجمال را براي حكومت خود خطرناك ديد، او را به مرز عثماني تبعيد كرد. سيد در آنجا بود كه نامه بسيار مهم و آتشين خود را خطاب به مرجع تقليد وقت، ميرزا محمد حسن شيرازي نوشت و ضمن افشاي فساد دربار ناصرالدين شاه، مقدمات نهضت تحريم تنباكو را فراهم آورد. در اواخر عمر به خواسته سلطان عبدالحميد عثماني به استانبول رفت و پس از مدتي مورد سوءظن سلطان قرار گرفت. پس از قتل ناصرالدين شاه توسط ميرزا رضا كرماني كه از مريدان سيدجمال‏الدين بود، فشار بر روي سيد افزايش يافت و به زندان افتاد. سرانجام سيدجمال‏الدين به دستور سلطان عثماني مسموم گشت و 19 اسفند 1275ش برابر با 5 شوال 1314 در 58 سالگي بدرود حيات گفت. جنازه سيد را در حالي كه به جز چند نفر، كسي جرأت شركت در تشييع را نداشت در قبرستاني در استانبول به خاك سپردند. در سال 1324 ش سفير وقت دولت افغانستان در تركيه، دولت لاييك تركيه را متقاعد كرد كه قبر سيد را نبش كند و سپس بقاياي جسد او را در تابوتي قرار داده و به كابل بردند. تشخيص دردهاي اصلي و خمير مايه‏هاي عقب ماندگي جوامع اسلامي و تاكيد بر ضرورت درد زدايي و جهل ستيزي از طريق درمان صحيح و ارايه برنامه‏هاي اصلاحي و انقلابي، عمده‏ترين بخش‏هاي تفكر سياسي و نهضت سريع الانتشار سيد را تشكيل مي‏داد. سيد بر اساس يك تحليل كلي از اوضاع جهان اسلام و به منظور ريشه كن نمودن دردهاي اصلي جامعه اسلامي، معتقد بود بايد با شجاعت و شهامت به پا خواست و حركت يكپارچه و آگاهانه‏اي را آغاز نمود. در هر حال، او با نهضت عظيم خود، بيداري مشرق زمين را پايه‏گذاري كرد. نهضت استقلال هند و انقلاب مشروطه ايران را مي‏توان از آثار جنبش و انديشه او دانست.

رحلت فقيه جليل "سيد محمد مهدي خوانساري" (1284ش)

ميرزا محمد مهدي خوانساري در حدود سال 1214ش (1251ق) در خاندان علم و فضيلت و دانش، در اصفهان به دنيا آمد. پدر وي، ميرزا محمدباقر خوانساري، صاحب كتاب گرانسنگ "روضات الجنّات" و از فضلا و علماي شيعه زمان و فقيهي اصولي، محدثي توانا، عالمي فاضل، مجتهدي كامل و مفسري زاهد بود. ميرزا محمد مهدي، تحصيلات خود را نزد پدر دانشمند و عمويش، سيد محمد هاشم چهار سوقي و ديگر بزرگان حوزه علميه اصفهان پشت سر نهاد و از استادان خود به دريافت اجازه اجتهاد نائل آمد. وي از آن پس به تدريس و تاليف روي آورد و آثاري نگاشت كه فرائضُ اليوميه، حاشيه بر قوانين و تعليقه بر لمعه از آن جمله‏اند. ميرزا مهدي خوانساري سرانجام در نوزدهم اسفند 1284ش برابر با سيزدهم ذي‏حجه 1324ق در هفتاد سالگي درگذشت و در جوار پدر، در اصفهان مدفون شد.

عمليات بزرگ بدر در هورُالهويزه با رمز يا فاطمة الزهرا (1363 ش)

عمليات بزرگ بدر با رمز يا فاطمةالزهرا(س) از روز نوزدهم اسفند سال 1363 در جبهه جنوب واقع در هورالهويزه در وسعت تقريبي 1100 كيلومتر مربع با اهداف انهدام وسيع نيروهاي دشمن و تصرف و تأمين هورالهويزه و كنترل جاده بصره - العماره و پاسخ به حملات دشمن به مناطق مسكوني ايران انجام گرفت و تا 26 اسفند به طول انجاميد. نتايج عمليات بزرگ بدر: تلفات نيروي انساني: 3200 نفر اسير، حدود 15000 نفر كشته و زخمي؛ ساير نتايج: انهدام هفت لشكر دشمن و آزادسازي بخش ديگري از منطقه هورالهويزه به وسعت 800 كيلومتر مربع؛ تجهيزات و امكانات: تانك و نفربر: 250 دستگاه انهدامي، هواپيما: 6 فروند انهدامي، هليكوپتر: 4 فروند انهدامي، انواع توپ: 40 قبضه انهدامي، 5 قبضه اغتنامي، خودرو: 200 دستگاه انهدامي، رادار رازيت: 4 دستگاه اغتنامي. عمليات بدر علاوه بر آن كه جايگاهي ويژه در ارتقاء و رشد ابعاد فكري و عملي سازمان رزم جمهوري اسلامي در برداشت، دورنمايي را ترسيم كرد كه بعدها، فتح فاو، بخشي از حاصل و ثمره آن بود. اما آن چه در عمليات بدر برجستگي داشت عمدتاً عبارت بود از: تصميم و عزم راسخ جمهوري اسلامي جهت تهاجم به دشمن و ادامه نبرد تحت هر شرايطي مبتني بر رهنمودهاي فرماندهي كل قوا و توانايي و جسارت در بهره‏گيري از تدابير و راه‏كارهاي جديد و درهم شكستن خطوط دفاعي دشمن در خط و عمق.

درگذشت اديب شهير و عارف بزرگ ايراني "شيخ فريدالدين عطار نيشابوري" (627ق)

شيخ فريدالدين محمد بن ابراهيم عطار نيشابوري از بزرگان عُرفا و مشاهير مشايخ صوفيه و شعرا، در سال 513 هجري قمري در نيشابور به دنيا آمد. وي در ابتدا شغل عطاري داشت و صاحب ثروت شده بود. بعدها بر اثر حادثه‏اي، قدم به دايره‏ي سير و سلوك گذاشت و تا آخر عمر در اين وادي پَر گشود. عطار، به حقّ، از شاعران بزرگ مُتِصّوفه بود كه كلام ساده و گيرنده‏ي او با عشق و شوقي سوزان همراه است. زبان نرم و گفتار دل انگيزش كه از دلي سوخته و عاشق و شيدا برمي‏آيد، حقايق عرفاني رابه نَحوي خاص در دلها جايگزين مي‏سازد. عطار از تمثيلات گوناگون و بيان حكايت‏هاي مختلف در هنگام طرح يك موضوع عرفاني استفاده مي‏كند تا مقاصد مُعتكِفان خانقاه‏ها و نكات عرفاني را براي مردم عادي، بيشتر و بهتر روشن و آشكار سازد. عطار به داشتن آثار متعدد در ميان شاعران متصوف ممتاز است. در آثار نظمي و نثري عطار، نكات دقيقي درباره‏ي توحيد و معارف الهي يافت مي‏شود. تاليفات او را تا يكصد و چهارده و بيشتر وده‏ها هزار بيت شعر، گفته‏اند. اِخوانُ‏الصَّفا، اسرار نامه، الهي نامه، بلبل نامه، پند نامه، ديوان اشعار، مَنطِقُ الطّير، تَذكرةُالاولياء و جواهر نامه از آن جمله‏اند. عطار به سال 627 يا 628 هجري در فتنه‏ي مغول در سن 114 سالگي وفات يافت و بعضي او را مقتول مي‏دانند. آرامگاه عطار نيشابوري درنزديكي شهر نيشابور در استان خراسان واقع است و محفلِ دوستداران زبان و ادب فارسي مي‏باشد.

افتتاح كليساي معروف "نُتْرْدام" در پاريس (1250م)

كليساي نُتْرْدام، كليسايى است كه در قديم، محل دو زيارتگاه بود. در سال 1136م اسقف وقت پاريس تصميم گرفت به جاي دو زيارتگاه قديمي، بنايى بزرگ بسازد. از اين رو، در 22 ژوئن 1136م نخستين سنگ اين بنا گذاشته شد و پس از آن كه ساختمان اصلي آن در سال 1177م به پايان رسيد، نماي ظاهري و نيز صحن كليسا در سال 1196م خاتمه يافت. با اين حال دراوايل قرن سيزدهم تعميرات ديگري در آن انجام شد و سرانجام پس از 114 سال كه از زمان شروع ساخت آن گذشت، در نهايت در نهم مارس 1250م با شكوه و جلال خاصي افتتاح شد. كليساي نُتْرْدام در زميني به طول 130 متر و عرض 108 متر قرار دارد كه ارتفاع ساختمان آن 35 متر و تا نوك اين بنا، 69 متر مي‏باشد. اين كليسا سه در به نام‏هاي سِنْتْ آن، قيامت و حضرت مريم(س) دارد. از نكات برجسته كليساي نُتْرْدام، نقشْ برجسته‏هايي است كه فضايل و رذايل را مجسم مي‏سازد. كليساي معروف نُتْرْدام در پاريس به عنوان سمبل معماري كهن فرانسه، ساليانه پذيراي ميليون‏ها توريست از سراسر جهان است.

تاج‏گذاري "نادرشاه افشار" و آغاز سلطنت افشاريه (1736م)

پس از آرام شدن اوضاع داخلي ايران كه به دنبال شورش افغان‏ها و سقوط صفويه در كشور ايجاد شده بود نادر قلي افشار با درايت و جنگجويى خود توانست يكي پس از ديگري بر مشكلات فائق آيد و اوضاع را كنترل كند. وي در سال 1736م كليه معتمدان محلي و كشوري را در صحراي مُغان جمع كرد و شرحي از خدمات خود و بي‏كفايتي آخرين شاه صفوي خواند. سپس نادر از اين افراد خواست كه درباره سلطنت تعيين تكليف كنند و در اين ميان، حاضرين او را نامزد سلطنت كردند. نادر در ابتدا با سياست كاري سعي كرد از پذيرش سلطنت خودداري نمايد. اما سرانجام پس از يك ماه تامل به شرط اينكه كسي از خاندان صفوي حمايت نكند و تمامي شركت كنندگان بايد نسبت به نادر و فرزندان او وفادار باشند، سلطنت را پذيرفت. وقتي اين شرايط مورد پذيرش حضار قرار گرفت نادرقلي افشار در نهم مارس 1736م به نام نادرشاه افشار در دشت مغان تاج‏گذاري كرد. وي در طول نزديك به 12 سال سلطنت خود جنگ‏هاي مهمي از جمله جنگ با هند و عثماني كرد و غنايم بي‏شماري نصيب ايران نمود. نادر شاه در سال‏هاي پاياني عمر خود تغيير اخلاق داد و پس از كور كردن فرزندش، اغلب اطرافيان خود را كشت. در نتيجه تعدادي از سردارانش به سراپرده او حمله كردند و او را از پاي درآوردند. نادرشاه افشار به دليل جنگ‏هاي فراوان و كشورگشايي‏هايي متعدد به عنوان "ناپلئون شرق" معروف است.