با وجود اين كه برخي افراد در فصل بهار احساس شادابي و نشاط مي كنند، بسياري هم احساس خستگي و خواب آلودگي دارند. به اين مشكل «خواب آلودگي بهاري» مي گويند. خوابيدن زياد هم اين مشكل را برطرف نمي كند. مصرف قهوه و چاي، زدن آب سرد به صورت، گوش دادن به يك آهنگ شاد و تقويت روحيه مي تواند به كاهش اين مشكل كمك كند.

اگر بدن خودش را با اين تغييرات فصلي تطبيق دهد، اين احساس خستگي برطرف مي شود.

علل خواب آلودگي بهاري

در اين جا چند علت اين خستگي و خواب آلودگي را بيان مي كنيم:

1- در سرماي زمستان، رگ هاي سطحي بدن جمع و منقبض مي شوند تا بدن گرماي كمتري از دست بدهد و دماي آن ثابت بماند. لذا خون و اكسيژن بيشتري به سمت اندام‌هاي داخلي و خصوصا مغز مي رود.

زماني كه بهار فرا مي رسد، با گرم شدن هوا، رگ هاي خوني گشاد و منبسط مي شوند، لذا فشار خون كم مي شود و بيشتر جريان خون به سمت پوست مي رود و خون كمتري و اكسيژن كمتري به سمت مغز مي رود. همچنين افزايش فعاليت سوخت و ساز بدن در بهار نياز به اكسيژن بيشتري دارد، لذا اكسيژن كمتري به طرف مغز فرستاده مي شود.

بدن ما، يا بهتر بگوييم مغز ما به مدت زماني نياز دارد كه خود را با شرايط جديد وفق دهد و تا اين هماهنگي صورت بگيرد حالت خواب‌آلودگي فصل بهار بروز مي‌كند.

بدن بعضي از افراد سريعا با اين شرايط جديد هماهنگ مي‌شوند، ولي گروه ديگري براي هماهنگ شدن با تغيير دما زمان مي‌خو‌اهند؛ مثلا در افراد مسن، زمان بيشتري طول مي‌كشد تا از خواب‌آلودگي بهار و كسلي آن رها شوند.
2- دليل ديگر اين خواب آلودگي بهاري، عدم تعادل هورموني در بدن است. هورمون ها يكي از علل احساس شور و شادي و انرژي در فصل بهار هستند. در اين فصل طول مدت روشنايي روز افزايش مي يابد، سروتونين (هورمون شادي آور) بيشتري در بدن ترشح مي شود و توليد ملاتونين كاهش مي يابد، لذا افراد احساس سرحالي و هوشياري مي كنند.

در اشخاص خواب آلود اين روند به درستي انجام نمي شود.

3- علت ديگر خواب‌آلودگي در فصل بهار، تغيير ساعات خواب و بيداري است. عملا با توجه به كاهش طول شب و هم‌زماني آن با جابه‌جايي ساعت‌ها، برنامه خواب افراد به هم مي‌ريزد. براي ما خيلي سخت است كه زودتر از موعد هميشگي بخوابيم و تا به اين روند عادت كنيم زمان نياز داريم.

4- علت چهارم كه مي‌تواند دليل خواب‌آلودگي فصل بهار باشد در كساني ديده مي‌شود كه دچار حساسيت فصلي هستند. اين حالت كسلي در اين گروه شديدتر است و افرادي كه به دليل آلرژي بهاره و يا خرخر شبانه خواب مناسبي ندارند، دچار اين مشكل مي‌شوند.

راه هاي رفع خواب آلودگي

همين‌جا توصيه‌هايي دارم كه مي‌تواند به شما كمك كند تا اين علل خواب‌آلودگي را از بين ببريد:

1) صبح‌‌ها يك برنامه ورزشي كوتاه مدت براي خودتان در نظر بگيريد و سعي كنيد خود را در معرض نور آفتاب قرار دهيد تا فعاليت شما باعث شود گردش خون‌تان منظم شده و هوشياري خود را به دست آوريد.

2) نوشيدن چاي و قهوه در صبح كمك‌كننده است.

3) به تدريج سعي كنيد زودتر از قبل بخوابيد. اين كار به راحتي ميسر نيست و جبران يك تا يك و نيم ساعت تفاوت زمان خواب نيازمند زمان است. براي اين منظور توصيه مي‌كنم هر شب فقط يك ‌ربع زودتر از شب قبل بخوابيد و هر چند روز تا يك هفته اين يك ربع را به نيم ساعت و بيشتر افزايش دهيد، مثلا اگر شنبه ساعت 23 مي‌‌خوابيد، يكشنبه 22:45 را انتخاب كنيد و تا چهارشنبه آن را تمرين كنيد، سپس 22:30 بخوابيد و تا چهار روز بعد همچنان اين روند را ادامه دهيد. بدن‌تان عادت مي‌كند كه به مرور راس ساعت 22 و يا زودتر بخوابيد و اين كمبود خواب جبران مي‌شود.

راه‌حل بعدي چرت 10 تا 15 دقيقه‌اي در بين روز است. به شرط آن كه بيشتر از 15 دقيقه نخوابيد، چون حس خواب‌آلودگي شما را بيشتر مي‌كند.