49 سال پيش درچنين روزي - 16دي ماه سال1338هجري شمسي: علي اسفندياري متخلص به نيما يوشيج ازشاعران نوپردازمعاصرو پدرشعرفارسي با زندگي وداع كرد. اودردهكده يوش مازندران بدنيا آمد. درتهران تحصيلاتش را ادامه داد و زبانهاي فرانسه و عربي راآموخت. نيما به تشويق استادش نظام وفا سرودن شعرراآغازكرد و سرانجام سبكي درشعرايران پديدآورد كه به شعرنو يا شعرنيمايي مشهوراست. مباني و اصول شعري نيما را ازنوشته‎هايش مي‎توان دريافت زيرا او دراغلب آثارمنثورش به شرح آراء خود پرداخته است. ازويژگيهاي شعرنيما بيان عيني شعرو به كارگيري وزن و قافيه به تناسب است. براي نيما وزن تابع زبان شعراست كه ازصورت طبيعي كلام و آهنگ گفتارسرچشمه مي‎گيرد و درخدمت بيان عيني شعردرآمد. اززيباترين آثارنيما يوشيج« قطعه شعرافسانه» را مي‎توان نام برد.

28 سال پيش درچنين روزي - 16دي ماه سال1359هجري شمسي: درحملات سازمان يافته رزمندگان اسلام براي فتح پادگان رامبردي حميد و نواحي مجاورآن شماري ازدانشجويان و بسيجيان به شهادت رسيدند. به همين مناسبت و به سبب شدت فاجعه، اين روز را كربلاي هويزه نام نهادند. گفتني است كه پادگان حميد و نواحي جُفَير، حسينيّه و هويزه سرانجام 2سال بعد درسال1361شمسي با اجراي عمليات بيت المقدس ازلوث وجود دشمن پاك شد. دركربلاي هويزه سيدحسين عَلَمُ الهُدي دانشجوي مؤمن و انقلابي فرماندهي عمليات را به عهده داشت كه رشادتهاي بسيارازخودنشان داد؛ وي درهمين عمليات به شهادت رسيد.

1369 سال پيش درچنين روزي - 8 محرم الحرام سال 61 هجري قمري: آخرين مذاكره بين مناديان سپاه ايمان، و سردمداران كفر انجام گرفت. روز هشتم ماه محرم به دعوت امام حسين(ع) گفتگويي ميان ايشان و اِبنِ سَعْد ترتيب داده شد و ايشان فرمانده كافران را از عاقبت راهي كه در پيش گرفته بود آگاه و برحذر كردند. امام شهيدان در سخنان خويش به ابن سعد فرمودند: «واي بر تو اي ابن سعد، آيا از خدا كه عاقبت به ديدارش خواهي شتافت، نمي‏ترسي؟ آيا با من مي‏جنگي در حاليكه ميداني من كيستم؟ بيا و اين لشكر انبوه را واگذار و با من همراهي كن كه در اينصورت به خدا نزديكتر خواهي بود». اما سخنان امام در آن موجود پليد اثر نكرد و او كه در انديشه كسب قدرت و مقام بود در كفر و جهل خويش باقي ماند.

1101 سال پيش درچنين روزي - 8 محرم الحرام سال 329 هجري قمري:« ابو سهل كوهي» رياضيدان، و منجم برجسته ايراني در طبرستان متولد شد. اما بيشتر ايام عمر خود را در مراكز علمي بغداد به مطالعه و تحقيق سپري كرد. كوهي بيش از سي سال به رصد ستارگان و ديگر امور رصدخانه‏اي پرداخت و نتايج تحقيقات جامع او مورد استفاده منجمان و دانشمندان بعد از او قرار گرفت.« صنعت اسطرلاب»؛ و« دواير قماسه» از تأليفات ابوسهل كوهي محسوب مي‏شوند.

1080 سال پيش درچنين روزي - 8 محرم الحرام سال 350 هجري قمري: «ابوبكر احمد بن كامل بن خلف بن شجره » معروف به ابن كامل عالم علوم قرآني، فقيه و قاضي اهل سامرا درگذشت. ام در تاريخ و سرودن شعر تبحر بسيار داشت اما دانش و شهرت اصلي وي در علوم قرآني ذكر شده است. البته ابن كامل در تاريخ عرب جايگاه ويژه‏اي دارد و كتاب التاريخ وي گواه اين مطلب است. گفتني است كه ابن كامل راويِ تاريخ طبري از خود مؤلف است و دوستي ديرينه او با محمد بن جرير طبري در منابع ثبت شده است. مهمترين اثر به جا مانده از ابن كامل كه سالها منصب قضاوت كوفه را داشت« اخبار القـُضاةُ الشُّعَراء» نام دارد.

744 سال پيش درچنين روزي - 8 محرم الحرام سال 686 هجري قمري:« بدرالدين محمد آندلسي» معروف به ابن ناظم وفات يافت. پدر او ابن مالك مردي فاضل و دانشمند بود و بدرالدين از مكتب پدر دانش بسياري آموخت و در زمينه‏هاي مختلف علمي معرفت يافت. اين ناظم پس از درگذشت پدر وظايف علمي او را بر عهده گرفت. از آثار وي« شَرحِ الْفيه» و« شرح كافيّه» را مي‏توان ذكر كرد.

140 سال پيش درچنين روزي - 8 محرم الحرام سال 1290 هجري قمري: ملا علي زنجاني از علماي بزرگ قرن سيزدهم هجري قمري درگذشت. زنجاني فقيهي اصولي و اديبي فرزانه بود. اين عالم وارسته مدتها در قزوين به تدريس و تأليف پرداخت و سپس فعاليتهاي علمي ـ ديني خود را در زنجان ادامه داد. از تأليفات زنجاني تفسير قرآن، جوامع الاصول، و معدنُ الاَسْرار را مي‏توان برشمرد. وي در مقبره سيد ابراهيم زنجان به خاك سپرده شده است.

86 سال پيش درچنين روزي - 8 محرم الحرام سال1344هجري قمري: حاج شيخ عبدُ النّبي نوري ازآيات و مراجع تهران درقرن اخيردارفاني را وداع گفت. او دانشمندي حكيم، فقيهي برجسته و مجتهدي عالي مقام بود. آيت الله نوري سالها درتهران به تدريس اشتغال داشت و جلسات تدريس ايشان همواره انبوهي ازمشتاقان اسلام و معارف اسلامي را پذيرا مي‏شد.

1406 سال پيش درچنين روزي - 5ژانويه سال603ميلادي: جنگ بيست وچهارساله ايران و روم آغازشد. اين جنگ ازطولاني ترين جنگهاي دودولت مقتدر قرن هفتم ميلادي يعني ايران و روم بشمارمي‎رود. نبرد درزمان سلطنت خسروپرويز روي داد. پس از آنكه موريس امپراتور روم بفرمان فوكوس رقيب سياسي‎اش به قتل رسيد، خسروپرويزبراي انتقام گرفتن ازامپراتورجديد روم جنگ را آغازكرد و مدت 24سال به جنگ وخونريزي ادامه داد.

318 سال پيش درچنين روزي - 5ژانويه سال1691ميلادي: بانك استكهلم نخستين اسكناس را چاپ و منتشركرد. اين اسكناس اولين پول كاغذي شمرده شده است. تاقبل ازچاپ اسكناس درسوئد و سپس درسراسراروپا مبادلات نقدي با سكه‎هاي چهارگوش و بزرگ انجام مي‎گرفت. ازاين اسكناس هم اكنون چندنسخه موجود است و يكي ازآنها درموزه بانك استكهلم نگهداري مي‎شود. گفتني است كه واژه اسكناس ازكلمه آسينيا مشتق شده است و آسينيا پولي كاغذي بوده كه دولت وقت فرانسه درزمان انقلاب كبيرفرانسه به مثابه وثيقه ارضي چاپ مي‎كرده است.

204 سال پيش درچنين روزي - 5ژانويه سال1805ميلادي: اگوستين تي يرمورخ فرانسوي درقرن19ميلادي درشهربولوآ متولد شد. تي يرنخستين كسي بود كه نوع نگارش تاريخ را تغييرداد وبه انتقاد ازسبك تاريخ نويسي قديم پرداخت. ازمهمترين آثاراگوستين تي ير«فتح انگلستان بدست نورماندي‎ها» را مي‎توان نام برد. تي يردرسال1856ميلادي درگذشت.

79 سال پيش درچنين روزي - 5ژانويه سال1930ميلادي: بدستوراستالين رئيس وقت شوروي سابق مزارع اشتراكي شدند. استالين كليّه مزارع، وسايل زارعي و تجهيزات كشت و برداشت را ازمالكيت شخصي خارج ساخت و آنها را اموال عمومي ناميد. بدستوراستالين ازآن پس كشاورزان فقط حق داشتند يك باغچه ويك گاو داشته باشند و محصولات اينها را براي خود بفروشند. بااجراي اين طرح بسياري ازكشاورزان شوروي سابق به كشورهاي ديگربويژه استالن گريختند. همچنين درهمين دوره و با توجه به تَبَعات ناشي ازاين طرح شمارزيادي ازافراد برجسته و صاحبنظردررشته‎هاي مختلف علمي و شخصيت‎هاي سياسي و مردمي كه بااين طرح مخالف بودند به قتل رسيدند.