حضرت امام خميني در اواخر سال 1367 نامه اي خطاب به ميخاييل گورباچف، رهبر اتحاد جماهير شوروي سابق نوشتند و در آن ضمن پيش بيني محتوم بودن سقوط ماركسيسم و كمونيسم، پيام دعوت به فطرت و توحيد را براي وي ارسال كردند و در مورد فرو افتادن در دام نظام سرمايه داري غرب به وي هشدار دادند.
حضرت امام خميني در اين نامه با بينش عميق الهي خود، فرمودند:
براي همه روشن است كه از اين پس كمونيسم را بايد در موزه هاي تاريخ سياسي جهان جستجو كرد؛ چرا كه ماركسيسم جوابگوي هيچ نيازي از نيازهاي واقعي انسان نيست؛ چرا كه مكتبي است مادي و با ماديات نمي توان بشريت را از بحران عدم اعتقاد به معنويت كه اساسي ترين درد جامعه بشري در غرب و شرق است، به در آورد.
همچنين ايشان در فرازهاي ديگري از پيامشان گوشزد نمودند كه:
... شما اگر بخواهيد در اين مقطع تنها گره هاي كور اقتصادي سوسياليسم و كمونيسم را با پناه بردن به كانون سرمايه داري غرب حل كنيد، نه تنها دردي از جامعه خويش را دوا نكرده ايد كه ديگران بايد بيايند و اشتباهات شما را جبران كنند؛ چرا كه امروز اگر ماركسيسم در روش هاي اقتصادي و اجتماعي به بن بست رسيده است، دنياي غرب هم در همين مسايل ـ البته به شكل ديگر ـ و نيز در مسائل ديگر گرفتار حادثه است.
حضرت امام در خاتمه با دعوت گورباچف بعنوان رهبر اتحاد جماهير شوروي كمونيستي به اسلام فرمودند:
اكنون بعد از ذكر اين مسايل و مقدمات از شما مي خواهم درباره اسلام به صورت جدي تحقيق و تفحص كنيد و اين نه به خاطر نياز اسلام و مسلمين به شما، كه به جهت ارزش هاي والا و جهان شمول اسلام است كه مي تواند وسيله راحتي و نجات همه ملتها باشد و گره مشكلات اساسي بشريت را باز نمايد.

هيات اعزامي از طرف امام خميني به سرپرستي آيت الله جوادي آملي در روز سيزدهم دي ماه 1367 وارد مسكو شد و پيام امام خميني را همراه با تبيين و تفسير به گورباچف ابلاغ كرد.
آيت الله جوادي آملي خلاصه جوابهاي گورباچف را چنين ذكر مي كنند:
1ـ از فرستادن نامه امام خميني تشكر مي كنم.
2ـ در فرصت مناسب جواب آن را خواهم داد.
3ـ مضمون آن را به علماي شوروي اعلام مي داريم.
4ـ ما قانون آزادي ايمان را در دست تصويب داريم.
5ـ من قبلا گفتم با داشتن ايدئولوژي هاي مختلف، مي توان با حسن همجواري در كنار هم زندگي كرد.
6ـ امام خميني ما را به دين اسلام دعوت نموده؛ آيا ما هم ايشان را به مكتب خودمان دعوت كنيم؟
( در اينجا لبخند زد و گفت: اين يك شوخي است )
7ـ اين دعوت يك نحوه دخالت در شؤون كشور ديگر محسوب مي شود؛ زيرا هر كشوري در انتخاب مكتب آزاد و مستقل مي باشد.
مهمترين بند پاسخ گورباچف يعني بند هفتم، نشانه برخورد سياسي او با نامه امام بود كه در پاسخ آن حضرت آيت الله جوادي آملي فرمودند: شما از عمق خاك وسيع روسيه تا اوج فضاي آسمان آن آزادانه فعاليت داريد و هيچكس حق دخالت در امور داخلي كشور اجنبي ندارد.
ليكن محتواي اين پيام، مانند پيام هاي رهبران الهي ديگر، نه كاري به زيرزمين و نه برخوردي با روي زمين و نه ارتباطي با آسمان روسيه دارد، بلكه فقط با جان شما مرتبط مي باشد ... و مضمون نامه امام، دعوت به توحيد و پرهيز از الحاد است كه راجع به جان شماست نه درباره كشور شما.
البته وقتي روح آدمي موحد شد، راه صحيح كشورداري را مي شناسد و آن را بخوبي اداره مي نمايد.

اين برخورد سياسي و عدم توجه رهبر شوروي سابق به محتواي عميق پيام حضرت امام باعث شد كه در مدت كوتاهي طومار كمونيسم شوروي در هم پيچيده شود و همانگونه كه حضرت امام نيز پيش بيني كرده بودند از آن پس كمونيسم را در موزه هاي تاريخ سياسي جهان بايد جستجو كرد.

اسناد انقلاب اسلامي