جام جم آنلاين: اين روزها وقتي براي خريد آجيل عيد به قناديها يا آجيلفروشيها سري ميزنيم با انواعي از آجيلهاي شور، شيرين، خام، بوداده يا انواعي از آجيلهاي وارداتي چون هندي، ژاپني و... روبهرو ميشويم. اين آجيلها اغلب ظاهري براق و خوشرنگ دارند كه اكثر افراد را ترغيب به خريد ميكنند، اما متاسفانه برخي از اين آجيلها برخلاف ظاهر خوشآب و رنگ، طعمي نامطلوب و گاهي مهماناني ناخوانده دارند كه خريدار به ناچار با توجه به صرف هزينه گزاف مجبور به دور ريختن آنها ميشود.
البته برخي نيز هستند كه بدون توجه به بهداشت و سلامت آجيل، اين محصولات ناسالم را مصرف ميكنند. حال اين پرسش مطرح ميشود، اگر ظاهر آجيل نشاندهنده كيفيت آن نيست، پس چگونه ميتوان آجيلي سالم و بهداشتي تهيه كرد؟ آيا مصرف آجيلهاي بدطعم ميتواند براي سلامت مصرفكننده مضر باشد؟ مهمترين نكته در زمان خريد آجيل تست كردن طعم و مزه آن است.
آجيلهاي فلهاي
آجيل و خشكبار ازجمله تنقلاتي هستند كه اگر در شرايط نامناسب محيط، چون گرما و رطوبت بالا به مدت طولاني قرار گيرند آلوده به نوعي قارچ ميشوند. اين قارچ قرار است با نفوذ به داخل مغزها، آنها را آلوده كرده و با توليد نوعي سم به نام آفلاتوكسين عوارض سريع يا طولاني مدتي را در مصرفكننده ايجاد نمايند. از عوارض سريع آن ميتوان به تضعيف سيستم ايمني بدن، صدمات كبدي و در نهايت سرطان كبد و از اثرات طولاني مدت آن نيز ميتوان به بروز ناهنجاريهاي جنيني، جهشزايي، انحراف كروموزومها و غيره اشاره كرد.
معمولا اين سم در آجيلهاي فلهاي كه به صورت سنتي نگهداري و عرضه ميشوند به مقدار زياد يافت ميشود؛ البته بد نيست بدانيد اين روزها عدهاي از فروشندگان سودجو، برخي از اقلام صادراتي آجيل چون پسته را كه به دليل آلودگي به آفلاتوكسين از صادرات ايران حذف شده است به عنوان محصولات درجه يك مخلوط با مغزهاي ديگر به صورت درهم عرضه ميكنند كه متاسفانه تشخيص آن بسيار مشكل است بنابراين با توجه به اين كه برخي مراكز عرضه آجيل، محصولات كهنه و آفتزده خود را نيز به صورت مخلوط عرضه ميكنند توصيه ميشود كه از خريد آجيلهاي مخلوط فلهاي اجتناب كنيد. اين آجيلها اغلب طعم ناخوشايندي دارند و مصرف آنها حتي به مقدار اندك، ميتواند مصرفكننده را به عوارض ناشي از سم آفلاتوكسين دچار كند.
آجيلهاي براق
موضوع ديگري كه اين روزها بايد به آن توجه داشت، مواد براق واكس مانندي است كه برخي قناديها يا آجيلفروشيها براي افزايش زمان ماندگاري و جذاب شدن به آجيل ميافزايند. به گفته كارشناسان علم تغذيه، مصرف طولانيمدت اين مواد افزودني ميتواند به بخشهاي مختلف بدن بويژه كبد آسيب رسانند. حال اگر زيبايي آجيلهاي براق شما را وسوسه كردهاند حداقل آنهايي را كه در بستهبنديهاي بهداشتي و داراي تاريخ مصرف و مجوز بهداشت هستند انتخاب كنيد.
آجيلهاي رنگي
نكته ديگر رنگهايي است كه براي تخمه، بادام، پسته و ... استفاده ميشوند. اين رنگها عمدتا غيرمجاز و با پايه فلزات سنگين بوده و گاهي حساسيتهاي شديدي را براي مصرفكننده ايجاد ميكنند. اين رنگها بسته به نوع رنگ احتمال بروز سرطان و بيماريهاي كبدي و كليوي را خصوصا در افراد آسيبپذيري چون كودكان، خانمهاي باردار و سالمندان افزايش ميدهد. بنابراين چنانچه هنگام مصرف تخمه، پسته و بادام دستها و لبها رنگين شدند، اين امر علامت مصرف رنگهاي شيميايي در تهيه آنهاست كه بايد از مصرف اينگونه تنقلات خودداري كنيد.
توصيهها
1 ـ آجيل شور براي افراد با فشار خون بالا و بيماران قلبي ـ عروقي و آجيل شيرين براي بيماران ديابتي و افراد داراي اضافه وزن بسيار مضرند؛ بنابراين بهتر است به مقدار مناسب از آجيلهاي خام بينمك استفاده كنيد.
2 ـ آجيلهاي بو داده فسادپذيرند و بو دادن آجيل طعم كهنگي آن را پنهان ميكند؛ بنابراين مغزها را به صورت خام خريداري كنيد و هر بار به مقدار مصرف بو دهيد.
3 ـ از خريد مغزهاي پوستكنده اجتناب كنيد؛ چراكه اين مغزها با توجه به راحتي مصرفشان زياد ميل ميشوند و اين امر ميتواند سبب افزايش دريافت انرژي و اضافه وزن شود.
4 ـ نگهداري طولانيمدت آجيل تغييرات شيميايي و اكسيداسيون خفيف چربيها را در پي داشته و موجب بوي كهنگي و طعم نامطلوب آجيل ميشود؛ بنابراين آجيل را در اندازهاي بخريد كه در 2 هفته عيد مصرف شود.
5 ـ در صورتي كه روي مغزهاي آجيل سوراخهايي مشاهده كرديد از مصرف آنها بپرهيزيد؛ چراكه در داخل سوراخها لارو حشرات به صورت كرمهايي به اندازه دانه برنج وجود دارد.
6 ـ از مصرف مغز گردوي سياه شده در داخل آجيلتان اجتناب كنيد. سياه شدن گردو عمدتا به دليل رشد كپكها و قارچهايي است كه ميتوانند با ترشح سموم خطرناك توكسين براي سلامت مخاطرهآميز شوند.
فاخره بهبهاني
جامجم