جام جم آنلاين: اگرچه اعلام نام برندگان هشتاد و سومين دوره مراسم سالانه اسكار باعث خشنودي صنعت سينماي انگلستان شد و لبخند بر لبان مردم و رسانه‌هاي گروهي اين كشور اروپايي آورد، ولي پخش تلويزيوني اين مراسم در آمريكا با ريزش و كاهش چشمگير تماشاچي همراه بود. طبق آمار رسمي چيزي نزديك به 38 ميليون نفر از مردم آمريكا بيننده مراسم اسكار 2011 بودند.
اين تعداد تماشاگر حدود 7 درصد كمتر از ميزان تماشاگران اين برنامه در سال قبل بود. منتقدان هنري دلايل زيادي براي كاهش استقبال تماشاگران از پخش برنامه تلويزيوني اسكار 2011 ارائه مي‌كنند. آنها مي‌گويند آكادمي اسكار در يك اقدام پيش‌بيني نشده 2 بازيگر جوان سينما جيمز فرانكو و آن هاتاوي را به عنوان مجريان برنامه انتخاب كردند تا بتوانند تعداد بيشتري از جوانان را پاي صفحه كوچك تلويزيون بكشانند. اما اين مراسم 3 ساعت‌و‌نيمه كه فيلم انگليسي «سخنراني پادشاه» در آن به عنوان بهترين فيلم سال معرفي شد، نتوانست تماشاگران جوان خود را كاملا راضي كند.

بدترين پخش تلويزيوني اسكار

اين در حالي است كه تحقيقات، حكايت از آن مي‌كند كه بينندگان تلويزيوني مراسم، طيف وسيعي از افراد 18 تا 45ساله بوده‌اند. اسكار سال قبل حدود 42 ميليون بيننده داشت كه بالاترين رقم تعداد تماشاچي در 5 سال اخير است. منتقد هاليوود ريپورتر با انتقاد از نوع اجراي فرانكو و هاتاوي گفت كه امسال يكي از بدترين مراسم‌هاي اسكار در تاريخ پخش تلويزيوني بود و منتقد نيويورك تايمز نوشت نوع تلاش مسوولان آكادمي براي جذب تماشاگران جوان تاسف‌بار بوده است. منتقد بوستن هرالد هم عقيده دارد پيش كشيدن مباحثي مثل اينترنت، فيس‌بوك و اپل نمي‌تواند كمك كند تا مراسم اسكار سرگرم‌كننده‌تر و به روزتر به نظر برسد. منتقد تايم هم اين‌طور اظهار نظر مي‌كند كه ديدگاه استفاده از بازيگران جوان به جاي كمدين‌هاي باسابقه و سنتي به عنوان مجري، با شكست روبه‌رو شده است.

سال قبل «آواتار» نامزد دريافت اسكار بهترين فيلم سال شد و رونق ويژه‌اي به مراسم آن داد و شايد يكي از دلايل موفقيت بالاي مراسم اسكار 2010 (و همچنين پخش تلويزيوني آن)‌ همين نكته باشد. آواتار با فروشي بالاي 700ميليون دلار لقب پرفروش‌ترين فيلم كل تاريخ سينماي آمريكا را گرفت و طبيعي بود كه حضورش در رقابت‌هاي اسكار،‌ روح و سرزندگي ويژه‌اي به اين مراسم بدهد. اما سخنراني پادشاه و « شبكه اجتماعي» كه رقباي اصلي براي دريافت جوايز مهم اسكار بودند، هيچ‌يك حال و هواي پر سروصدا و پر زرق و برق آواتار را نداشتند. هردو فيلم جزو محصولات مستقل و كم‌خرج صنعت سينما هستند كه معمولا منتقدان سينمايي به آنها لقب كارهاي غيرمتعارف را مي‌دهند. نامزدي در رشته‌هاي اصلي اسكار و دريافت جوايز انجمن‌هاي مختلف منتقدان آمريكا (و همچنين 2 مراسم مهم قبل از اسكار يعني گلدن‌گلوب و بفتا)‌ به اين دو فيلم كمك كرد تا فروش قابل توجهي هم در جدول گيشه نمايش سينماهاي آمريكا كنند. اين دو فيلم در شرايطي موفق به فروش 100 ميليون دلاري شدند كه كمتر كسي پيش‌بيني چنين موفقيت بالاي مالي را برايشان مي‌كرد. شركت مستقل فيلمسازي وينستن كه پخش‌كننده سخنراني پادشاه در آمريكا بود، برنده اصلي مراسم اسكار شناخته شد. فيلم آنها 4جايزه اصلي (بهترين فيلم، كارگردان، بازيگر مرد و فيلمنامه ارژينال)‌ را به خود اختصاص داد. باب و هاروي وينستن مي‌گويند مراسم اسكار 2011 يك‌بار ديگر ثابت كرد طبع و ذائقه خوب بي‌جواب نمي‌ماند و پاداش خود را مي‌گيرد. آنها سخنراني پادشاه را نوامبر گذشته فقط در 4سالن سينماي آمريكا اكران عمومي كردند. استقبال بالاي منتقدان سينمايي از فيلم باعث شد تا به مرور شمار سالن سينماهاي نمايش‌دهنده آن افزايش يابد. اواخر ماه ژانويه كه نام نامزدهاي رشته‌هاي مختلف اسكار اعلام شد، تعداد سالن‌هاي نمايش‌دهنده فيلم به 1700 سالن رسيد. زماني كه اسامي برندگان اسكار اعلام شد، اين رقم به 2560 سالن سينما رسيد.

باشگاه 100 ميليون دلاري‌ها

به گزارش نيويورك تايمز، تحليلگران اقتصادي سينما مي‌گويند 8 فيلم از 10فيلمي كه نامزد دريافت اسكار بهترين فيلم سال شدند، در فاصله اعلام اسامي نامزدها و پخش مراسم اسكار، فروش 100ميليون دلاري را رد كرده بودند. فروش بالاي فيلم‌هايي مثل «قصه اسباب‌بازي 3» و «الهام» كريستوفر نولان باعث تعجب و شگفتي نيست. ولي وقتي درام‌هاي تلخ و واقعگرايي مثل «مبارز» و «قوي سياه» موفق به فروشي 100ميليون دلاري مي‌شدند، حقيقتا بايد تعجب كرد. «زمستان استخوان‌سوز» و «127 ساعت» تنها فيلم‌هايي بودند كه نتوانستند انبوه تماشاگران را جذب خود كنند. پل درگا رابديان، تحليلگر قديمي امور اقتصادي سينما مي‌گويد: «امسال ما شاهد حضور فيلم‌هاي بسيار موفق و پرفروشي مثل آواتار نبوديم. همين مساله فرصت خوبي را براي فيلم‌هاي مستقل حاضر در رقابت‌هاي اسكار فراهم كرد تا تبديل به فيلم‌هاي بسيار موفق و پرفروش شوند.»

منتقدان سينمايي اهداي اسكار بهترين فيلم سال به سخنراني پادشاه را پيروزي سنت بر تكنولوژي (كه شبكه اجتماعي نماينده آن بود)‌ ارزيابي مي‌كنند. درام تاريخي و شرح‌حال گونه تام هوبر قصه‌اي سنتي را درباره خانواده سلطنتي بريتانيا تعريف مي‌كند. قصه مردي كه موفق مي‌شود بر يك مشكل جسماني (در اينجا لكنت زبان)‌ غلبه كند، موضوعي است كه مي‌تواند هم تماشاگران معمولي را جذب كند و هم مورد پسند منتقدان و اعضاي آكادمي اسكار قرار گيرد.

نكته: طبق يك سنت نوشته نشده فيلم‌ها و هنرمنداني در شب‌برپايي مراسم اسكار جوايز رشته‌هاي مختلف رابه‌خود اختصاص مي‌دهند كه قبل از آن در مراسمي مثل‌گلدن گلوب جايزه گرفته يا انجمن‌هاي مختلف منتقدان آمريكا، آنها را به عنوان بهترين‌هاي سال انتخاب كرده باشند
هوپر پس از دريافت جايزه بهترين كارگرداني گفت خط اصلي قصه فيلم را از صحبت‌هاي مادرش الهام گرفته است. انگليسي‌ها كه هميشه آكادمي اسكار را متهم به نژادپرستي كرده و از اين كه اسكارهاي خود را به محصولات سينماي انگليس نمي‌دهد گله مي‌كنند، اين‌بار به عنوان پيروز ماجرا بيرون آمدند. اگر اسكار بهترين بازيگر مرد نقش مكمل كريستين بل اهل منطقه ولز را به 4 اسكار سخنراني پادشاه اضافه كنيم، صنعت سينماي انگليس امسال 5 جايزه اصلي اسكار را به خانه برد. اين در حالي است كه با وجود موفقيت فيلم در مراسم ماه قبل بفتا (اسكار انگليسي)‌ و دريافت جوايز بهترين فيلم و كارگردان از آن مراسم، كمتر كسي با قاطعيت چنين اظهار مي‌كرد كه اين درام تاريخي بتواند اسكار بهترين فيلم را از آن خود كند.

راي منتقدان ، زمينه ساز دريافت اسكار

به گزارش رويترز ، طبق يك سنت نوشته نشده قديمي، فيلم‌ها و هنرمنداني در شب برپايي مراسم اسكار جوايز رشته‌هاي مختلف را به خود اختصاص مي‌دهند كه قبل از آن در مراسمي مثل گلدن‌گلوب جايزه را گرفته يا انجمن‌هاي مختلف منتقدان آمريكا، آنها را به عنوان بهترين‌هاي سال انتخاب كرده باشند. با شروع فصل اهداي جوايز، اكثر انجمن‌هاي منتقدان شبكه اجتماعي و سازنده آن ديويد فينچر را به عنوان بهترين فيلم و كارگردان سال انتخاب و معرفي كردند.

روزنامه‌نگاران خارجي مقيم هاليوود هم 2 جايزه بهترين فيلم درام و كارگردان‌ را به شبكه اجتماعي و كارگردان آن دادند. اين موفقيت‌ها، اهل فن و دوستداران سينما را مطمئن كرد كه فينچر و فيلمش همين موفقيت‌ها را در مراسم اسكار تكرار خواهند كرد. زماني كه مراسم بفتا 2 جايزه اصلي خود را به سخنراني پادشاه داد كمتر منتقدي اظهار تعجب كرد. براي همه از قبل مشخص بود كه انگليسي‌ها جوايز اصلي مراسم خود را به يك محصول داخلي مي‌دهند. حتي تاييد فيلم از سوي خانواده سلطنتي هم (كه پس از اعلام نام نامزدهاي اسكار اين فيلم را در يك سينماي محلي تماشا و به صورت رسمي از آن تعريف كردند)‌ به نوعي يك تبليغات مثبت به نفع فيلم ارزيابي شد، اما اظهارنظر و پيش‌بيني راجر ابرت منتقد كهنه‌كار درباره فيلم رباينده جايزه اسكار، جنجالي در بين دست‌اندركاران سينمايي، منتقدان و تماشاگران معمولي به‌پا كرد. اين نويسنده قديمي در هفته قبل گفت مطمئن است سخنراني پادشاه اسكار بهترين فيلم سال را خواهد گرفت و با وجود آن كه شبكه اجتماعي توانسته موجي از تحسين به پا كند، شانس اسكاري فيلم تام هوپر تا حد بسيار زيادي افزايش يافته است. اين در شرايطي بود كه سايت سينمايي آي‌ام‌دي‌پي كه يكي از معروف‌ترين سايت‌هاي سينمايي است، سخنراني پادشاه را به عنوان فيلمي معرفي كرد كه بيشترين تعداد راي را از سوي كاربرهاي خود دريافت كرده است. حدود 40 درصد راي اين فيلم، آن را در مقام اول و محبوب تماشاگران سينما قرار داد.

اكثريت قريب به اتفاق منتقدان و تحليلگران سينمايي با اطمينان مي‌گفتند كالين فرث و ناتالي پورتمن جوايز بهترين بازيگر مرد و زن را مي‌گيرند و اسكار بهترين انيميشن هم به قصه اسباب‌بازي 3 مي‌رسد.

قصه اسباب‌بازي 3 همچنين در رشته بهترين فيلم هم نامزد دريافت جايزه شد. كمپاني والت‌ديزني كه متخصص توليد انيميشن‌هاي جذاب و مردم‌پسند است، قبل از اين هم با «ديو و دلبر» در دهه 90ميلادي‌ توانست فيلمي در بين آثار نامزد شده در فهرست بهترين فيلم سال داشته باشد.

پرفروش ترين فيلم سال 2010

انيميشن كامپيوتري قصه اسباب‌بازي 3 با فروش 440ميليون دلاري خود در آمريكا، لقب پرفروش‌ترين فيلم سال 2010 سينماهاي آمريكاي شمالي را نيز از آن خود كرد. منتقدان سينمايي همچنين از غيبت مريل استريپ در رقابت‌هاي امسال اسكار صحبت كردند. استريپ تا به حال 3 بار جايزه اسكار گرفته و با 13‌بار نامزدي براي دريافت اسكار بهترين بازيگر زن ركورددار دريافت اسكار است. به گفته منتقدان سينمايي استريپ براي هر فيلمي كه بازي مي‌كند نامزد دريافت جايزه مي‌شود و اگر امسال نامزد نشد،‌ به اين دليل است كه فيلمي از او در سينماها به نمايش عمومي در نيامد!

بر خلاف سال‌هاي قبل كه مسائل سياسي و اجتماعي مراسم اسكار را تحت تاثير خود قرار مي‌داد و هنرمندان در سخنراني‌هاي خود نقبي هم به دنياي سياست مي‌زدند، اسكار امسال رنگ و بوي سياسي نداشت و صحبت‌ها همه درباره سينما و فيلم‌ها بود.

اگر حرف‌هاي چارلز فرگوسن كارگردان «شغل دروني» درباره بحران اخير اقتصادي بين‌المللي را ناديده بگيريم، اسكار 2011، اسكار فرش قرمز و نمايش شكوه و جلال هاليوودي بود.

پيش‌بيني تحليلگران سينمايي اين است كه مسوولان آكادمي اسكار براي مراسم سال آينده خود دوباره از بيلي‌كريستال، كمدين و بازيگر سينما دعوت مي‌كنند تا اجراي اين مراسم قديمي را به عهده بگيرد. اين تحليلگران عقيده دارند آكادمي اسكار از نحوه برپايي مراسم امسال چندان راضي نبوده است و حضور كوتاه مدت بيلي كريستال در مراسم امسال اين ظن را تقويت مي‌كند كه او دوباره همكاري‌اش را با آكادمي اسكار شروع كند. كريستال قبل از اين 8 بار اجراي مراسم سالانه اسكار را به عهده داشته و در اين زمينه، يك ركورددار به شمار مي‌آيد. اجراهاي اوهم در اين دوره‌ها با استقبال منتقدان و تماشاگران همراه بوده است. به گفته رسانه‌هاي گروهي انگليسي تاج اسكار امسال روي 3 سينماي انگلستان نشست. اين تاج سال آينده به دست چه كساني خواهد رسيد؟

مترجم: كيكاووس زياري