حجت الاسلام و المسلمین محقق داماد با بیان این كه مرحوم گرجی در اظهارنظر نسبت به افراد خیلی مواظب بود و گزافه‌گو نبود، گفت: ایشان معتقد بود كه علم اصول،‌ علمی است كه ایرانی‌ها درست كرده‌اند یعنی ساختار آن توسط ایرانی‌ها درست شده است.
به گزارش شبكه اجتهاد، حجت الاسلام والمسلمین مصطفی محقق داماد، درمورد مقام علمی و سیره اخلاقی مرحوم استاد ابوالقاسم گرجی، تصریح كرد: مرحوم دكتر ابوالقاسم گرجی، جوانی و تحصیلات ابتدایی خود را در تهران و نزد پدر مرحوم آقای فلسفی كه به آقا میرزا محمد تنكابنی مشهور هستند به انجام رساند.
وی ادامه داد: ایشان ادبیات عرب را بسیار قوی و خوبی آموخت و بسیار بسیار در ادبیات عرب قوی بود و بعد از آن هم به قم آمد.
این استاد دانشگاه افزود: مرحوم استاد گرجی تا زمانی كه مرحوم آیت‌الله سیدمحمدتقی خوانساری حضور داشت در قم ماند و آن‌طور كه خودش به ما گفت یك مدتی هم در درس ایشان شركت كرد.
داماد ادامه داد: ایشان بعد به نجف رفت و به درس آقای خویی ملحق شد، ایشان می‌گفت «در همان جلسه اول كه یك مبحثی راجع به «حجر صبی» بود یك استدلالی آیت‌الله خویی به آیه قرآن كرد و من یك ایراد ادبی به آن گرفتم و این خیلی باعث جلب توجه ایشان نسبت به من شد و بنابراین من یكی از شاگردان اخص ایشان شدم» و خیلی هم آیت‌الله خویی به ایشان لطف داشته‌اند.
وی گفت: ایشان سپس با پسر آقای فلسفی یعنی مرحوم آقای حاج‌علی آقای فلسفی همراه شد و خیلی هم آقای فلسفی به ایشان توجه داشت و من زمانی كه با آقای گرجی در مشهد در خدمت ایشان بودیم این را متوجه شدم.
این استاد دانشگاه ادامه داد: در هر صورت هر دو شاگرد آقای خویی شدند و وقتی پدر آقای فلسفی به پسرش می‌نویسد كه 'دیگر بیا'، آقای خویی در جواب پدر آقای فلسفی می‌نویسد كه «چرا عجله می‌كنید فرزندتان و هم‌مباحثه‌ای ایشان (یعنی آقا شیخ‌ابوالقاسم) به زودی مجتهد خواهند شد». ولی در عین حال آقای گرجی می گفت كه وضع مالی ما بعد از فوت 'آقا سیدابوالحسن اصفهانی' به قدری سخت شد كه ما دیگر نتوانستیم تحمل كنیم و هر چه داشتیم فروختیم و به طرف ایران آمدیم و تحصیلات نجف را رها كردیم.
وی افزود: پس از آن مرحوم استاد گرجی آمد در دانشكده الهیات دانشگاه تهران و دوره تحصیلات دانشكده الهیات را گذراند و دكترای فلسفه گرفت.
داماد با بیان اینكه من آن موقع خودم جوان بودم و یادم می‌آید كه ایشان دوره دكتری را در دانشكده الهیات می‌گذراند گفت: بلافاصله همان زمانی كه در دانشكده الهیات درس می‌گرفت برای ایشان به عنوان فردی فاضل درس گذاشت، چون در مدرسه مروی هم كفایه می‌گفت.
این استاد دانشگاه ادامه داد: بعد كم كم عمامه‌شان را برداشت و با كسوت غیرمعمم در دانشگاه ظاهر می‌شد و بعد هم آرام آرام درس را در همین مبحث فقه، اصول و ادبیات عرب ادامه داد.
وی اظهار كرد:‌ استاد گرجی مدتی در «دانشكده ادبیات دانشگاه تهران» ادبیات عرب درس داد و بعد فقه و اصول گفت و من هیچ وقت یادم نمی‌آید كه فلسفه درس داده باشند و بیشتر فقه و اصول و آیات الحكام و تفسیر درس می داد و در آخر هم در گروه ما به عنوان عضو فرهنگستان علوم انتخاب شد و با ما، هم در دانشكده حقوق همكار بود و هم در فرهنگستان علوم.
داماد گفت: كار مستطابی كه ایشان كرد دو كار است یكی تصحیح 'عده الاصول' معروف و دیگری 'الذریعه' و دیگر هم كتاب 'جوامع الاجامع' تفسیر مختصر مرحوم طبرسی كه از مهمترین كارهای ایشان است.
وی افزود:‌ ایشان چندین مقاله دارد كه مجموعه آنها نسبتا فقهی است و از منابع فقهی در آنها خوب استفاده كرد و خودش نیز در آنها اظهارنظر كرد.
داماد گفت: ایشان كتاب كوچكی هم با عنوان 'آیات الحكام' برای دانشگاهیان نوشت كه مختصر است و نمی‌توان گفت كتابی مستطاب و بزرگ است ولی به نظر من كار تحقیقی تصحیح ایشان در آن دو كار اولی از میان كارهای دیگر ایشان درخشان‌تر است.
وی اظهار كرد: ایشان فقه را عمیق خوانده بود و به نظر می‌رسد كه ایشان در مدت 10 تا 20سال اخیر یك نوع تفكری داشت كه در عین اینكه معتقد بود با روش و متد اصیل فقهی باید اجتهاد كرد و اینكه چارچوب اولیه اجتهاد را هم حفظ بكند در عین حال می‌خواست سعی كند كه یك نوع ادله و راه‌های جدیدی را هم برود.
این استاد دانشگاه افزود: ایشان در تاریخ علم و اصول كارهای خوبی كرد مثلا در علم اصول شاید به عقیده من تخصص ایشان بیشتر از فقه بود چون بیشتر در اصول كار كرده بود تا در فقه. اخیرا هم دیدم از مقالاتی كه از قبل ایشان نوشته بود، مقاله‌ای اخیرا با عنوان 'تاریخ علم اصول' منتشر شده بود و ایشان معتقد بود كه علم اصول،‌ علمی است كه ایرانی‌ها درست كرده‌اند یعنی ساختار آن توسط ایرانی‌ها درست شده است.
وی گفت: ایشان فردی اغراق‌گو نبود و در كار معلمی هم موفقت بود تعلیم را خیلی اهتمام می‌كرد و برای تعلیم ارزش قائل بود، بی‌حساب نمره نمی‌داد و بی‌حساب هم كم یا زیاد نمی‌داد و سخت‌گیری را در اندازه خود اعمال می‌كرد و رفاقت موجب نمی‌شد كه یك كسی را بالا ببرد.
داماد افزود: من خیلی سال‌ها دیدم كه در اظهارنظر نسبت به افراد خیلی مواظب بود و گزافه‌گو نبود و از این جهت انصافا یك صفت خوبی برای ایشان بود.

منبع: شبكه اجتهاد