جام جم آنلاين: نسل انسان همچنان در حال تکامل است و فناوري هاي جديد نتوانسته اين روند طبيعي را در ميان انسان ها متوقف کند اما به نظر مي آيد انسان هاي آينده ، بيشتر به سمت قدِ کوتاه و وزن بالا گرايش پيدا کنند تا قد بلند و استخوان بندي کشيده.
به گزارش مهر، از زمان ارائه نظريه تکامل تاکنون دانشمندان در تلاش بوده اند روند اين پديده را بر روي انسان درک کنند و دريابند که آيا انسان در بخشي از اين روند از تکامل بازمانده است يا نه؟

دانشمندان معتقدند انسان ها با انطباق دادن خود با تغييرات شديد زيست محيطي با استفاده از قوه ابتکار و هوشمندي خود را در روند تکامل متوقف کرده اند. به گفته «استفان جي گولد» يکي از بزرگترين بيولوژيست هاي تکاملي طي دوره اي چهار يا پنج هزار ساله هيچ تغيير بيولوژيکي در انسانها رخ نداده و هرآنچه که به نام فرهنگ و تمدن مي شناسيم با بدن و مغزي يکسان و مشابه امروز ساخته شده اند.

با اين حال اکنون آشکار شده است که وي به همراه بسياري ديگر از بيولوژيست ها در اشتباه بوده اند. توانايي در ترسيم نقشه ژنتيکي انسان توانست درک بشر را از روند تکامل انسان متحول سازد. دانشمندان با مقايسه DNA هزاران انسان در سرتاسر جهان دريافتند که چه تنوع ژنتيکي ميان انسان ها وجود دارد و اين به آن معني است که دانشمندان مي توانند روند متفاوت تکاملي را ميان انسانهاي مختلف مشاهده کنند.

پرديس ثابتي متخصص ايراني ژنتيک در دانشگاه هاروارد مي گويد: ما نشانه هاي به ثبت رسيده گذشتگانمان هستيم و از اين رو مي توانيم با نگريستن به DNA انسان هاي امروزي روند تکاملي آنها را تا زمان کنوني مورد بررسي قرار دهيم. اين بسيار هيجان انگيز است. ما جمع آوري قطعات اطلاعات را براي دست پيدا کردن به چنين تصوير يکپارچه و واضحي از انسان آغاز کرده ايم.

ثابتي در مطالعات اخيرش موفق به کشف 250 منطقه از ژنوم انسان شده است که طي 10 هزار سال گذشته با استفاده از انتخاب طبيعي به تغييرات خود ادامه داده اند. برخي از آنها از قبيل رنگ پوست آشکار هستند اما براي مثال متابوليسم ما به گونه اي تغيير پيدا کرده است که امروز انسان مي تواند مواد غذايي را هضم کند که در گذشته نمي توانسته است، همچنين تغييراتي در تنظيمات حرارتي بدن انسان به وجود آمده است به صورتي که تمدنهايي در ارتفاعات شکل گرفته است بدن آنها به گونه اي انطباق يافته تا بتوانند در شرايط کمبود اکسيژن به زندگي خود ادامه دهند.

با اين همه برخي تغييرات از قبيل کاهش ميزان مرگ و مير نوزادان نسبت به چند صد سال پيش مي تواند به اين معني باشد که در صورتي که انتخاب طبيعي متوقف نشده باشد، سرعت آن کاهش پيدا کرده است. همچنين تحقيقات محققان دانشگاه ييل بر روي روند تکاملي انسان نشان مي دهد روند تکامل در انسانها متوقف نشده، بلکه مسيري متفاوت و شگفت انگيز را در پيش رو گرفته است: انتخاب طبيعي انسانها را به سويي پيش مي برد که قد آنها کوتاهتر شده و وزن آنها افزايش پيدا خواهد کرد.

با اين همه اين روند براي ابد ادامه نخواهد داشت بلکه به صورت دوره اي در ميان نسل ها رخ داده و دوباره از روند تکاملي خارج خواهد شد. از اين رو اين گونه به نظر مي رسد که سير تکامل در ميان انسانها پاياني نخواهد داشت اما مشخص نيست ادامه پيدا کردن اين روند انسان را به کجا خواهد کشاند.

از سويي ديگر انسانها در تلاشند اين روند را تحت کنترل خود درآورند و اين تلاش آينده تکامل را ناشناخته تر مي کند. براي مثال موسسه باروري در لس آنجلس آمريکا در تلاش است جنين ها را به گونه اي تحت نظر داشته باشد تا بتواند از عدم حضور بيماري هاي ژنتيکي در آن اطمينان حاصل کند. اين موسسه به پدر و مادر امکان مي دهد جنسيت، رنگ مو و رنگ چشم فرزند خود را انتخاب کنند.

دانشمندان باور دارند مهندسي ژنتيک در آينده انسان ها نقشي بسيار مهم به عهده خواهد داشت و اينگونه به نظر مي رسد که فرهنگ و فناوري هايي از قبيل مهندسي ژنتيک مي تواند جهان را بيشتر از روندي مانند انتخاب طبيعي دستخوش تغييرات کند، در واقع اين فناوري ها هستند که روند تکامل انسان را پيش مي برند. به بياني ديگر طبيعت در هدايت روند تکامل آينده انسان هيچ نقشي نخواهد داشت و اين انسان است که کنترل اين فرايند را به عهده خواهد گرفت.