جام جم آنلاين: وقت خريد شير چه مي‌كنيد؟ نگاهي به يخچال سوپرماركت مي‌اندازيد و هر كدام از بطري‌هايش كه دم‌دست بود برمي‌داريد؟ يا مثلا چون رژيم داريد شير كم‌چرب را انتخاب مي‌كنيد؟ يا اصلا همان پرچربش را برمي‌داريد به اين حساب كه مفيدتر است؟ اگر تاكنون فقط از روي همين حدس و گمان‌ها شير خريده‌ايد دست‌كم اين مطلب را تا آخر بخوانيد تا بدانيد كه تفاوت‌هاي شير كم‌چرب و پر چرب در چيست و بهتر است كدامشان را انتخاب كنيد.
جالب است بدانيد كه بين ميزان چربي موجود در شير و جذب كليسم نسبت عكس وجود دارد. يعني هر چقدر چربي موجود در شير بيشتر باشد، جذب كلسيم كمتر است و در‌صورتي كه شير كم‌چرب باشد، ميزان جذب كلسيم در بدن بيشتر صورت مي‌گيرد.

دكتر سيد ضياءالدين مظهري، رئيس انجمن علمي غذا و تغذيه حامي سلامت ايران با تاييد اين مطلب به «جام‌جم» مي‌گويد: كلسيم با چربي تركيبي صابون مانند تشكيل مي‌دهد كه مانع از جذب كلسيم در بدن مي‌شود با اين توضيح اگر چربي شير كمتر باشد به همان نسبت جذب كلسيم بهتر انجام مي‌شود. اگر از فوايد كلسيم اطلاعي نداريد بهتر است بدانيد كه كلسيم يكي از مهم‌ترين مواد معدني مورد نياز بدن است كه در رشد استخوان، دندان، مو و ناخن نقش حياتي دارد. علاوه بر اين ، كمبود كلسيم تحريك‌پذيري و فعاليت عضلات بدن را نيز دچار مشكل مي‌كند. پژوهش‌ها نشان مي‌دهد كه كلسيم در كاهش وزن، پيشگيري از سرطان روده بزرگ، كاهش عوارض يائسگي، تنظيم فشار خون و پيشگيري از بيماري‌هاي قلبي نيز نقش موثري دارد.

دكتر مظهري بر اين اساس ادامه مي‌دهد: چربي موجود در شير به طور متوسط حدود 3.8 تا 4 درصد است، اما ميزان چربي شيرهاي موجود در بازار كمي متفاوت است كه در اين ميان شير 2.5 درصد براي بيشتر گروه‌هاي سني ايده‌آل محسوب مي‌شود.

شير پرچرب براي كودكان و نوجوانان

هر چند توصيه متخصصان بر دريافت چربي كمتر براي بدن است، اما نبايد فراموش كرد و چربي‌هاي شير از نظر تامين انرژي و دريافت ويتامين‌هاي محلول در چربي براي كودكان اهميت دارد . بنابراين نمي‌توان تنها به اين دليل كه شير پرچرب كلسيم كمتري به بدن مي‌رساند، آن را حذف و فقط از شير كم‌چرب استفاده كنيم، بلكه بايد با توجه به نياز خودمان شير كم‌چرب يا پرچرب استفاده كنيم.

به گفته رئيس انجمن علمي غذا و تغذيه حامي سلامت ايران، براي كودكان و نوجوانان مصرف شير پرچرب ضرورت بيشتري دارد، پس بهتر است كه شير مورد تغذيه اين گروه سني كه حتي مي‌تواند دوره جواني را هم شامل شود، شير پرچرب باشد.

مظهري ادامه مي‌دهد: كودكان حدود 30 درصد از انرژي مورد نياز خود را مي‌توانند از چربي شير دريافت كنند، بنابراين مصرف شير پرچرب براي آنها ضروري است. بر اين اساس توصيه مي‌شود كودكان و نوجوانان شير بالاي 3.5‌درصد و ساير لبنيات را به شكل پرچرب استفاده كنند.

چه كساني شير كم‌چرب مصرف كنند؟

يك ليوان شير كم‌چرب (240 سي‌سي) داراي 90‌كيلوكالري، يك ليوان شير با چربي معمولي 120 كيلوكالري و يك ليوان شير پرچرب داراي 150 كيلوكالري است كه مقايسه اين ارقام به خوبي نشان مي‌دهد كه مصرف شير پرچرب، افزايش وزن مصرف‌كنندگان را به همراه دارد.

پس هر چند كه به ذائقه ايرانيان مصرف شير پرچرب خوش‌تر به نظر مي‌رسد، اما مصرف اين نوع شير براي افراد چاق و افرادي كه زمينه بيماري‌هاي مربوط به چاقي دارند، توصيه نمي‌شود. همچنين براي افراد دچار چربي خون، مصرف شيرهاي كم‌چرب و فاقد چربي توصيه مي‌شود.

در گروه بزرگسالان خصوصا براي زنان مصرف شير كم‌چرب بهتر است. پوكي‌استخوان از بيماري‌هاي شايع است كه مي‌تواند از عوارض كمبود كلسيم باشد و زنان بيشتر از مردان به اين بيماري مبتلا مي‌شوند. بر اين اساس متخصصان تغذيه، مصرف شير و خصوصا از نوع كم‌چرب آن را به زنان توصيه مي‌كنند تا جذب كلسيم بيشتري براي بدن داشته باشد.

دكتر مظهري، متخصص تغذيه در اين خصوص مي‌گويد: زنان باردار و مادران شيرده بايد نسبت به مصرف شير دقت بيشتري داشته باشند. به گفته او در زنان باردار كه جنين در حال رشد و تشكيل بافت استخواني است، نياز بدن به كلسيم بيشتر مي‌شود كه بر اين اساس اين گروه از زنان بايد روزانه 3 ليوان شير كم‌چرب مصرف كنند.

رئيس انجمن علمي غذا و تغذيه حامي سلامت ادامه مي‌دهد: مادران شيرده نيز بايد روزانه 4ليوان شير كم‌چرب مصرف كنند.

به گفته او براي جلوگيري از پوكي استخوان علاوه بر مصرف شير، ورزش نيز عامل بسيار موثري محسوب مي‌شود. نداشتن تحرك و ورزش نكردن سبب خروج كلسيم از بدن مي‌شود كه مي‌تواند احتمال ابتلا به پوكي استخوان را افزايش دهد.