در روايات و احاديث معتبر، ميتوان به علاقه وافر و همزمان پيامبر (ص) به امام حسن (ع) و امام حسين (ع) پي برد كه نشاندهنده جايگاه برابر اين دو نسبت به هم و همچنين داشتن رتبه بالاتر نسبت به ديگر جوانان بهشتي است.
به گزارش خبرنگار آيين و انديشه فارس، بررسي شخصيت و جايگاه امامت امام حسن (ع) از آن سو كه داراي ويژگيهاي خاص است، نيازمند درك سخن افراد خاص است. به همين دليل و با توجه به فرارسيدن 28 صفر، سال روز رحلت و شهادت پيامبر گرامي اسلام (ص) و سبط اول ايشان، امام حسن مجتبي (ع)، در اين مقال قصد آن داريم تا گوشهاي از سخنان حضرت محمد (ص) درباره امام دوم شيعيان را منعكس كنيم.
پيش از آغاز اين نوشتار، به سخني درباره جايگاه امام حسن (ع) و برادر پاك و معصومش، امام حسين (ع) از رسول گرامي (ص) اشاره ميكنيم كه در آن فرمود: «خداي يكتا نسل هر پيامبر را از پشت خود او قرار داد، اما نسل مرا از پشت علي بن ابيطالب (ع) قرار داده است.» اين فرموده از آنجا مهم تلقي ميشود كه امام حسن (ع) پس از شهادت امام علي (ع)، لياقت و حقانيت هدايت و رهبري و ولايت امت مسلمان را يافت و پس از انجام مآموريت خود و با شهادتي كه به آن نايل شد، امامت و ولايت را امام حسين (ع) سپرد تا سيدالشهدا (ع) با شيوه و روشي ديگر اقدام به اصلاح امور مؤمنين و مسلمين كند.
با اين حال، ذكر اين نكته خالي از لطف نيست كه در اين در روايات، ميتوان به علاقه وافر و همزمان پيامبر (ص) به امام حسن (ع) و امام حسين (ع) پي برد كه نشان دهنده جايگاه برابر اين دو نسبت به هم و همچنين داشتن رتبه بالاتر نسبت به ديگر جوانان بهشتي است.
حال به احاديث و رواياتي از پيامبر (ص) اشاره ميكنيم كه در كتابهاي معتبر شيعه و سني نوشته شدهاند.
از جمله نسائي، در «خصائص» و ابن عبدالبر در «الاستيعاب» از ابوسعيد خدري نقل ميكنند كه رسولالله (ص) فرمودند: «حسن و حسين دو سرور جوانان بهشت هستند.»
نسائي همچنين در روايت ديگري از انس بن مالك نقل ميكند كه ميگويد: بارها ميشد كه به خدمت پيامبر عظيمالشأن (ص) شرفياب ميشدم و حسن و حسين (ع) را ميديدم كه بر روي سينه و شكم جد خويش حركت ميكنند و آن بزرگوار م فرمايد: «اين دو ، گلهاي خوشبوي امت من هستند.»
در كتاب «اُسدُ الغابة» نيز از عمر بن ابيسلمه، پسر همسر رسول خدا نقل شده است كه گفت: «پيامبر در خانه ام سلمه تشريف داشتند كه اين آيه نازل شد: «انما يريد الله ليذهب عنكم الرجس اهل البيت و يطهركم تطهيرا» (سوره احزاب، آيه 33 )
(خداوند اراده كرده است كه از شما اهل البيت پليدي را بزدايد و پاكيزگيتان بخشد.)
دوست داشتن اين دو دلداده زهرا (س) واجب است و دوست داشتن آنان چيزي جز دوستي پيامبر نيست و دشمني با آنان نيز دشمني با پيامبر است.»
شيخ مفيد در كتاب ارشاد مينويسد: «حسن و حسين عليهما السلام دو محبوب رسول الله در ميان خاندان بودند.»
ترمذي هم در «صحيح» خود از انس بن مالك روايت ميكند كه از پيامبر خدا پرسيدند: «در ميان افراد خاندان شما چه كسي نزدتان محبوبتر است». پاسخ شنيدند: «حسن و حسين.»
آن حضرت همواره به فاطمه (س) ميفرمود: «دو پسر دلبند مرا به نزدم فراخوان» و چون حسن و حسين به خدمت جد بزرگوار خود ميشتافتند، آنان را به سينه ميفشرد و ميبوييد.
نسايي در «خصايص» از اُسامه بن زيد نقل ميكند كه پيامبر (ص) در حاليكه حسن و حسين برروي پاهاي او نشسته بودند، ميفرمود:
«اين دو ، پسران من و پسران دختر من هستند. خدايا تو ميداني كه من اين دو را دوست دارم، پس تو هم دوستشان بدار.»
در كتاب «الاستيعاب» از رسول گرامي (ص) روايت شده كه درباره حسن و حسين فرمود: «خدايا من اين دو را دوست دارم ، تو نيز آنان را و هر كس را كه دوستدارشان است، دوست بدار.»
در كتاب «الاصابة» از عبدالرحمن بن مسعود از ابوهريره نقل ميكند كه؛ رسول خدا (ص) بر ما خارج شد، در حالي كه حسن و حسين هر يك بر يك دوش او نشسته بودند و آن حضرت هر بار يكي از آن دو را ميبوسيد تا به ما رسيد و چنين فرمود: «هر كس دوستدار اين دو باشد، مرا دوست داشته است و هر كس دشمني با اين دو نمايد، با من دشمني كرده است.»
و نيز فرمود: «هر كس حسن و حسين (ع) را دوست بدارد، من او را دوست دارم و هر كس را من دوست داشته باشم، خدا او را دوست دارد و هر كس را خدا دوست بدارد، او را به بهشت داخل ميكند. هر كس با حسن و حسين دشمني ورزد، من با او دشمن خواهم شد و هر كس را من دشمن بدارم، خدا دشمن او خواهد شد و آن كس را كه خدا دشمن بدارد، به جهنم داخلش خواهد كرد.»
ابوعمرو زاهد در كتاب «اليواقيت» از زيد بن ارقم روايت ميكند كه من در مسجد نزد رسولالله بودم. در اين هنگام فاطمه (ع) همراه با حسن و حسين از خانهاش خارج شد و به سوي جايگاه پدر گرامياش شتافت و به دنبال او علي (ع) نيز رسيد. آنگاه پيامبر رو به جانب من كرده و فرمود: «هر كس اين چند را دوست بدارد، با من دوستي كرده است و هر كس آنان را دشمن باشد، با من دشمني ورزيده است.»
همچنين زيد بن ارقم ميگويد: «رسول خدا، علي (ع) و فاطمه و دو فرزندشان حسن و حسين را مورد خطاب قرار داده فرمود: «من با هر كس كه شما با او مهر ورزيد، مهر ميورزم و با هر كس كه شما با او در ستيزيد، ميستيزم.»
اسلم، روايت كرده است كه من حسن و حسين (ع) را ديدم كه بر شانههاي پيامبر سوار شدهاند. به آن دو رو كرده گفتم: «چه مركب راهواري داريد!» در اين لحظه پيامبر مرا مخاطب ساخت فرمود: «و چه سواران نيكويي!»
ترمذي و نسايي در كتب «صحيح» خود از بُرَيدَه نقل ميكنند كه رسول الله (ص) در حال خطاب بود كه ناگاه حسن و حسين (ع) را ديد كه لباسي قرمز رنگ بر تن دارند و به سوي او ميشتابند و پيوسته به زمين ميافتند. حضرت بياختيار از منبر فرود آمد و آن دو را در آغوش گرفت و بر روي دو پاي خود نشاند، سپس فرمود: «خداي بزرگ راست گفته است كه داراييهاي شما و فرزندانتان سبب آزمايش شمايند. من بر اين دو كودك خردسال نگريستم كه راه ميرفتند و بر زمين ميافتادند، ديگر نتوانستم درنگ كنم؛ سخن خود را بريدم و آن دو را در آغوش گرفتم.»
روايتي از رسول خدا (ص) در جلد دوم «فرائد المسطين» آمده است كه در آن امام حسن (ع)، نمونه انسان كامل معرفي شده است. در اين روايت ميخوانيم: «لو كان العقل رجلا لكان الحسن؛ اگر عقل در مردي مجسم ميشد، همانا حسن بود.»