111 سال پيش درچنين روزي - 21آبان ماه سال 1276هجري شمسي: «علي اسفندياري» متخلص به« نيما يوشيج» پدرشعرنو و ازشخصيت‎‎هاي درخشان ادبي اين مرزوبوم دريوشِ مازندران متولد شد. نيما درتهران، سِن لوئي تحصيل كرد و زبان فرانسه را بطوركامل آموخت. آنطوريكه نيما خود گفته است دراندك مدتي به تشويق نظام وفا استادش به سرودن شعر پرداخت و بتدريج شاعري صاحب سبك شد و سبك نيمايي را درشعر فارسي پديد آورد. بنابه عقيده بسياري ازشاعران نوپرداز نيما بهترازهرشاعر ديگرشعرنو مي‎سرود. نيما يوشيج درطي عمرادبي خود درداستان نويسي، نمايشنامه نويسي و نگارش مقاله‎هاي ادبي نيزبه آزمودن استعدادهاي خود همت كرد، اما با نام نيما قرين شده است قريحه شعرو شاعري اوست بطوريكه گاه از شعرنو با عنوان شعرنيمايي هم ياد مي‎كنند. مهمترين ويژگي شعرنيما مضومنهاي نو و بكرآن است كه هم به سبك و قالب قدما اشعارش را به نظم درآورده و هم به سبك شعرسروده است.

653 سال پيش درچنين روزي - 12 ذيقعده سال 776 هجري قمري:« قطب الدين رازي» فيلسوف و دانشمند بزرگ علوم اسلامي در گذشت در منابع نام او علامه رازي، وسلطان المحققين نيز آمده است قطب الدين پس از تكميل معلومات خود مدتي نه چندان طولاني در خدمت آل بويه بود اما پس از عزيمت به شام ، دردمشق اقامت گزيد و به تعليم طلاب و دانش پژوهان، و مباحثه با دانشمندان آن ديار پرداخت از اين فيلسوف مسلمان آثاري چند با قي است كه از آن ميان «الفَواعِدُ المَنطِقيّه» را مي‎توان نام برد كه از بهترين متون درباره منطق است همچنين« شَرحُ الحاوي در حكمت، شَرحُ الاِشارات در فلسفه»، از ديگر آثاررازي است.درمنابع ازكتاب المحاكمات رازي به منزله بهترين اثررازي ياد كرده‎اند.

85 سال پيش درچنين روزي - 12ذيقعده سال1344هجري قمري: ميرزا عبدالجواد اديب نيشابوري شاعرگرانقدرايراني بدرود حيات گفت. وي در4سالگي بينايي خويش را ازدست داد اما ازهمان دوران بتدريج آموختن را با فراگيري قرآن مجيد آغازكرد. در16سالگي دوره صرف و نحو و منطق را به پايان رساند و سپس درمشهد به تدريس علوم و ادبيات عرب و علم بلاغت مشغول شد. اديب نيشابوري شاعري خوش قريحه بود و درسرودن شعرازسبك قاآني پيروي مي‎كرد. اما بعد ازمدتي به شيوه تركستاني روي آورد و سرانجام خود صاحب سبكي ويژه شد. اديب نيشابوري شاعري توانا بود و انتخاب الفاظ و انسجام تركيبات و معاني دقيق ازخصوصيات بارز شعراوست. ازاديب نيشابوري علاوه برديوان اشعار، «بخشي ازشَرح مُعَلَّقات سَبعه و رساله‎اي درجمع بين عروض عربي و فارسي» باقيست.

243 سال پيش درچنين روزي - 11نوامبرسال1765ميلادي: نيسفورني يه پْس شيميدان فرانسوي و ازبانيان فنّ عكاسي متولد شد. ني يه پس درمقام كسي كه به تهيه تصاويرپايدار درعكاسي موفّق شده شهرت دارد. ني يه پس صفحه‎ آغشته به ماده حساس به نور را دراتاق تاريكي قرارداد و سپس براي تثبيت تصويرازطريقه معمول درگراورسازي استفاده كرد. ني يه پس اولين كسي است كه با اين روش عكس گرفت و عكسي كه او درسال1836ميلادي برداشته بود سالها مفقودُ الاَثَر بود تااينكه درسال 1952ميلادي آن را درلندن يافتند. ني يه پْس همچنين با همكاري داگِر اولين دستگاه دوربين عكاسي را درسال 1838ميلادي طراحي كرد.

128 سال پيش درچنين روزي - 11نوامبرسال1880ميلادي: فريتس ولْف محقق آلماني دربرلين بدنيا آمد. ولف تحصيلات عالي را دررشته زبانشناسي به پايان رساند اما بعد از چندي به ايرانشناسي علاقمند شد و تا پايان عمروقت خود را صرف تدوين فرهنگ شاهنامه كرد. ولف بيش از20سال براي تدوين فرهنگ شاهنامه وقت صرف كرد و سرانجام پس از تدوين چاپ اين اثرارزشمند آن را به دولت و ملت ايران تقديم كرد. ولف در95سالگي درگذشت.

90 سال پيش درچنين روزي - 11نوامبرسال1918ميلادي: نخستين جنگ جهاني با امضاي پيمان نامه متاركه جنگ پايان يافت. جنگ جهاني اول طي سالهاي 1914تا1918ميلادي ميان متفقين و دول محور ادامه داشت. براساس آمارذكرشده درمنابع درجنگ جهاني اول11ميليون تن كشته و 20ميليون نفرمجروح و معلول شدند. همچنين خسارتهاي فراوان مالي به كشورهاي درگيرجنگ وارد آمد. گفتني است كه دولتهاي انگليس، فرانسه، روسيه و ايتاليا متفقين و آلماني‎، عثماني و بلغارستان دول محور را تشكيل مي‎دادند.

43 سال پيش درچنين روزي - 11نوامبرسال1965ميلادي: دولت رودزياي جنوبي بطور يكطرفه استقلال خود را اعلام كرد. اين كشور امروزه زيمبابوه خوانده مي‎شود. درآن ايام حكومت نژادپرست يان اسميت رهبرسفيدپوستان رودزياي جنوبي دراين كشور با قدرت بسيارنهضتهاي امورمقاومت سياه پوستان را سركوب كرد ولي سياه پوستان به جنگ با حكومت يان اسميت ادامه دادند. سياهپوستان با سازماندهي گروههاي مسلح ضربه‎‏هاي كوبنده‎اي بر حكومت يان اسميت وارد آوردند و سرانجام درسال1965ميلادي دررودزياي جنوبي نظام جمهوري برقرارشد و درسال1980ميلادي با برگزاري انتخابات رابرت موگابه به رياست جمهوري اين كشور برگزيده شد و ازآن پس رودزياي جنوبي به زيمبابوه تغييرنام داد.